Sosyal güvenlik hakkının bireylerce kullanılması aşamasında, emeklilik hakkında bilgilenme ihtiyacı, yasal değişiklik dönemlerinde artıyor. 23.05.2002 tarih ve 4759 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler sonrasında da aynı süreç yaşanıyor. Okuyucularımızın mektup, faks, e-mail vb. yollarla ulaştırdıkları sorulara cevap vermeye gayret ediyorum. Bugün de bu yönde çalışmayı sürdüreceğim:

1. Salih KURUALİ (İnebolu/KASTAMONU): Annem, 1943 doğumlu. 01.01.1991 tarihinde Bağ-Kur'a başladı. 31.12.2000 tarihinde ödemeyi bitirdi. Bilfiil 9 yıl 11 ay 20 günlük prim ödemesini Bağ-Kur'a yaptı. Bağ-Kur'da SSK'ndaki gibi yaş haddinden emeklilik var mı? Ne zaman emekli olabilir?

* Bağ-Kur Yasası'nın 35. maddesinde, yaşlılık aylığından yararlanma hakkı düzenlenmiştir. Bu maddede yaş haddinden emeklilik konusunda bir düzenleme yoktur. Bu nedenle, okuyucumuzun annesi 15 tam yıl yani 5400 prim ödeme günü ödemesini tamamlamadan Bağ-Kur'dan kısmî yaşlılık aylığını isteyemez. Buna karşılık, fiilen SSK sigortalısı olarak, 3,5 yıl yani 1260 prim ödeme günü tutarında primi Kurum'a öderse (tescil edildikten sonra, isteğe bağlı sigortalı olarak da primlerini ödeyebilir.) 15 yıllık sigortalılık süresini doldurduğunda (yani 01.01.2006'dan sonra), hizmet birleştirmesi usulü doğrultusunda, en az 3600 prim ödeme gün sayısı ile kısmî yaşlılık aylığına hak kazanacaktır.

2. Orhan BULAYCI (ESKİŞEHİR): 06.08.1967 doğumlu. 01.09.1985-30.09.1985 tarihleri arasında bir aylık SSK sigortalısı. 20.04.1989 tarihinde Vakıfbank'ta sigortalı olarak çalışmaya başlamıştır. 01.04.1992-30.09.1992 tarihleri arasında kısa dönem askerliğini yapmış (askerlik borçlanması primlerini ödemiş); tekrar 14.10.1992 tarihinde işine dönmüş (askerlik sonrası) olup hangi yaşta, ne kadar prim ödeme günüyle emekli olabileceğini öğrenmek istiyor.

* Okuyucumuz, 06.08.1967 doğumlu olduğuna göre 06.08.1985 tarihinde 18 yaşını doldurmuştur. Sigortalılığı 01.09.1985 tarihinde başladığına göre, sigortalılık süresi, 01.09.1985'ten başlamaktadır. Kısa dönem askerliğini (01 Nisan-30 Eylül 1992) de borçlanıp ödediğine göre, 20.04.1989'dan sonraki sigortalılığının, kısa aralıklar dışında, devam ettiğini varsayabiliriz. Buna göre, 31.08.2002 tarihi itibariyle, yaklaşık 4836 gün kadar prim ödeme günü vardır. Sigortalılık süresi, 23.05.2002 tarihi itibariyle, 16 yıl 8 ay 23 gündür. Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 4759 sayılı Kanun ile değişik Geçici 81/B-f. maddesi hükmüne göre, 25 yıllık sigortalılık süresini, 49 yaşını, en az 5300 prim ödeme süresini tamamladıktan sonra yaşlılık aylığına hak kazanabilecektir. Okuyucumuz, 25 yıllık sigortalılık süresini, 01.09.2010 tarihinde; 49 yaşını 06.08.2016 tarihinde dolduracak yaşlılık aylığını talep hakkını kazanabilecektir. (06.08.2016 tarihine kadar 5300 günlük prim ödeme süresini rahatlıkla doldurabileceğinden ayrıca hesap yapılmamıştır.)

3. Selda AKCAN (İSTANBUL): 08.09.1968 doğumlu. 01.11.1987 tarihinde sigortalı olmuş; ancak SSK hizmet cetvelinde bu başlangıç tarihi görülmüyor.. Özel banka, hizmet akdini 01.04.2001 tarihinde feshetmiştir. Sigortalılık hizmetinin başlangıcı konusunda ne yapabileceğini; noksan kalan süreyi isteğe bağlı sigorta yoluyla tamamlayıp tamamlayamayacağını, asgarî prim tutarını, ne zaman emekli olabileceğini öğrenmek istiyor.

* Okuyucumuz, 01.11.1987 tarihinde sigortalı işe giriş bildirgesinin SSK'na verildiğine ilişkin belgelendirme yapabiliyorsa, Kurumu da davalı göstererek iş mahkemesinde dava açmalı, emsal Yargıtay kararlarından hareketle, en az bir gün sigortalı olduğunun tespitine ilişkin mahkeme kararını almalıdır. Bu takdirde sigortalılık süresi, 01.11.1987 tarihinde başlar. Yoksa isteğe bağlı sigorta, geçmişe dönük olarak yapılamaz. Mektup ekinde yer alan sigortalı hizmet cetvelinin incelenmesinden sigortalılığının 01.01.1988 öncesinde gerçekleştiği anlaşılıyor. Çünkü cetvelde 30.08.1988 tarihinde işten çıkış kaydı yer alırken, işe giriş kaydı yoktur. Hizmet cetveline, göre, toplam 2929 prim ödeme günü var 1988 başından 31.03.2001 tarihine kadar.. Sigortalı işe girişinin 01.01.1988 olduğunu varsayarsak -çünkü sadece 2 ay eksiklik sözkonusu-, 23.05.2002 tarihi itibariyle sigortalılık süresi, 14 yıl 4 ay 23 gündür. 4759 s.K. ile değişik Geçici 81/B-e. maddesi hükmüne göre, 20 yıllık sigortalılık süresini, 44 yaşını ve 5225 prim ödeme gününü tamamladığında yaşlılık aylığını Kurum'dan isteyebilecektir. 20 yılı 01.01.2008 tarihinde, 44 yaşını 08.09.2012 tarihinde, eksik kalan 2296 prim ödeme gününü ise isteğe bağlı sigortaya başvurarak en erken 6 yıl 4 ay 16 gün içerisinde tamamlayabilecektir. 08.09.2012 tarihinden sonra yaşlılık aylığını talep edebilecektir.

(***)

Not: İsmail Hakkı SUBAŞI'nın ve diğer okuyucularımızın sorularını daha sonra ele alacağım.

TAHSİN SINAV

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu