Fehmi Koru'nun bir süre önce verdiği bir bilgi görmezden gelindi. İstanbul'da terör eylemleri düzenleyenlerin daha önce emniyetin takibi altında olduğuna, daha sonra başka bir birimin devreye girip bu işi üzerine almasıyla bağlantının koptuğuna ilişkin bir bilgiydi bu. Önemli yanlarından birisi, emniyetin tekrar devreye girmek isteğini yargının reddetmesiydi.

53 insan öldü, ekonomi, siyaset yara aldı, toplum panik duygusu yaşadı...

Kimse bu ihmali, bu bulguyu sorgulamadı.

Bu ilgisizliğin ya da çekingenliğin nedeni bu bilginin devlet içi çatışmaların tam merkezine oturması, bu çatışmalarla ilgili ipuçları taşımasıdır.

Biraz ayrıntı verelim...

DGM savcılığı söz konusu grubun telefonlarının dinlenmesi talebini reddederken, bu tür grupların takibinin emniyetin ilgi alanına girmediği esasından yola çıkıyor, başvuru yazısının altına böyle bir not düşüyordu. Zira yurtdışı bağlantıları olan terör örgütlerinin takibi, bunların kullanılarak daha çok bilgi edinilmesini sağlamak üzere bir protokolle MİT'e bırakılmıştı.

Nitekim iddialara göre olaylara ismi karışan bir zanlının Bingöl'de gözaltına alınmasına bu çerçevede engel olunuyor, emniyete bu kişinin güvenlik birimlerinden biri adına devşirilmeye çalışıldığı söyleniyordu.

İddialar doğruysa, Alaaddin Çakıcı'dan Abdullah Çatlı'ya uzanan, hırsızı hem hırsız hem polis haline getiren geleneksel yöntemler bu kez pahalıya patlıyordu.

Ancak mesele sadece bu yöntemlerden ibaret değil...

Sorunun özünü, istihbarat kurumlarının elde ettikleri bilgi ve bulguları farklı bir sistemde döndürmeleri, devletin diğer organlarıyla paylaşmamaları oluşturuyor.

Konu uzmanlarının itiraf ettikleri gerçek şu:

Jandarma'nın bulgusu MİT'e ve emniyete, MİT'inki emniyet ve jandarmaya yansımıyor. MGK nezdinde yapılan istihbarat koordinasyon toplantıları da bu sorunu gidermiyor.

Yine uzmanlara göre eldeki istatistikler geçtiğimiz 10 yıl içinde terör şebekelerinin ele geçirilmesinde emniyet istihbaratının yüzde 85 payı olduğunu gösterirken, emniyet iç güvenlik politikasının tayini konusunda oldukça geri planda kalıyor. Jandarma ve MİT'in temsil ve mali gücüne ulaşamıyor.

Bu satırlar okunduktan sonra akla ilk gelen teknik bir koordinasyon eksikliği meselesi olacaktır.

Ancak sorun bu denli sıradan değil.

Takip, telefon dinleme gibi konularda emniyet teşkilatı yargıdan izin alma mekanizmasına tâbiyken, diğer kurumlarda bu zorunluluk ya yok ya oldukça sınırlı...

Dahası emniyet dışındaki diğer iki birim yargısal ve siyasi doğrudan denetime neredeyse tümüyle kapalı...

En önemlisi bu birimlerin faaliyetleri sıkça devlet içine ve meşru alanlara yönelik, siyasi güç oluşturma çabalarıyla ilişkili...

En nihayet bu birimler arasındaki çatışma, yarışma, her birinin yakın durduğu kurum ya da organ, bu organlar arasındaki ilişkilerin gerginliği de dikkate alınırsa, son derece tehlikeli bir yapılanmaya işaret ediyor.

Bu tehlike aslında yerleşik devlet geleneğinin, devlet iktidarı-siyasi iktidar ayrışmasının açık bir sonucu olarak karşımızda duruyor.

Bu kopuk ilişkiler Türkiye'de askeri bürokrasi, hükümet ve sivil bürokrasi arasındaki çatışmaların ana merkezini oluşturduğu gibi, siyasetin devlet alanı içinde yaşanan çatışmalara indirgenmesinin, "devleti kontrol politikaları"nın itici gücünü meydana getiriyor. Jandarma teşkilatı yıllardır kentsel alanda emniyetten bağımsız istihbarat yapmanın peşinde bunun için koşuyor.

Polis devleti değimiz mekanizma tam olarak işte budur.

Bugün iş farklı bir noktada, terör gündelik hayata ve sıradan insanlara yeni yöntemlerle yöneliyor. Sokaktaki insan bu çarpık yapılanmanın bedelini sadece siyaseten değil, hayatıyla da ödüyor.

Türkiye'de güvenliğin önündeki en büyük tehlike bu yapılanmadır...

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu