Cuma, Cumartesi, Pazar günleri, Ankara'da Dînî Yayınlar Kongresi'ndeydik. Diyanet İşleri Başkanlığı'nca düzenlenen kongrede üç gün boyunca 15 ayrı konu tartışıldı.

Hemen şunu söylemeliyim ki, Diyanet İşleri Başkanlığı dînî yayıncılığı toplu bir değrlendirme mahiyeti taşıyan bu faaliyetle, gerçekten önemli bir hizmeti başlatmış oldu. Diyanet, Dînî Yayınlar Daire Başkanı Yaşar Çolak'ın koordine ettiği kongreyi, Yeni Diyanet Reisi Prof. Dr. Ali Bardakoğlu'nun yeni Başkan Yardımcılarından Doç. Dr. Mehmet Görmez'in baştan sona bizzat takibi ile, meseleyi önemsediğini ortaya koydu.

"Neler tartışıldı?" sorusunun cevabını verirsem, sanırım kongrenin önemi daha çok ortaya çıkacak...

Cumhuriyet dönemi dînî yayıncılığın arka planı ve Diyanet İşleri Başkanlığı... Doç. Dr. İsmail Kara'nın tebliği 80 yılın bir muhasebesi idi ve sanırım Diyanet'in önüne dev gibi bir görev bıraktı.

Ardından kaynak eserlerin tahkikli neşri ve tercümelerine duyulan ihtiyaç ve bu tür çalışmaların problemleri, çözüm önerileri... konusu ele alındı. Bu konuda, kongrenin aksakalı diye nitelenebilecek Prof. Dr. Mehmet S. Hatiboğlu irticali konuşmalarıyla gerçekten geniş bir değerlendirme yaptı.

Prof. Dr. Hatiboğlu, kahtı ricali anlatırken "Arapça'yı Alman bir hocadan öğrendik" dedi. "1933'te üniversite reformu yapılıyor, içinde İlahiyat yok, taa 1949'a kadar" dedi. 1949'da Şemseddin Günaltay'ın girişimi ile İlahiyat açılıyor, ama Fıkıh dersi konmuyor. Günaltay bunun gerekçesini "Biz zaten fıkıhı kaldırdık" diye açıklıyor. Hoca anlatıyor: 1949'a kadar Tevhidi Tedrisat vardı, bunun gereği olarak din eğitimi verecek okullar açılması gerekiyordu, ama tatbik eden yoktu. " 20. asırda ansiklopedisini müsteşriklerin yazdığı bir nesiliz. Oysa ecdad her konuda eser yazmış. Kur'an tek kitap. 3'üncü asırda Taberi 30 ciltlik Kur'an tefsiri yazıyor. Suyuti'nin eser sayısı 500. Avrupa'ya hangi kültürle gireceğiz? Avrupa'nın İslam'a bakışında 10 asırlık İslam ve Rasulullah düşmanlığı yatıyor..." Bunlar konuşmadan lalettayin seçtiğim cümleler.

Bir başka konu başlığı Doğu ve Batı dillerinden yapılan tercümelerin getirdiği sorunlar... Bu konunun tebliği Doç. Dr. İlhan Kutluer'e ait. Bence, tercüme yayınlarla alakası olan herkesin, Kutluer'in son derece önemli tebliğini görmeden hiçbir eser basmaması gerekir. Mütercimse, tercümeye başlamamasını salık veririm.

Bir başka konu... Özürlülere yönelik dînî yayınlar başlığını taşıyordu. İlahiyat eğitimi almış görme özürlü bir kişi, İsmail Çakıcı ile, Otistik çocukları Koruma Derneği adına Necla Arslankurt'un sunduğu tebliğler, sanırım Diyanet'in önüne dev gibi bir insanlık sorunu koydu. İsmail çakıcı, adeta "Dînî bilgiye ve ilgiye açız" diye seslendi. Türkiye'de 7 milyon özürlü vardı, bunların 14 milyonluk ebeveyni vardı, aileler çok daha fazla milyonlara ulaşıyordu ve ortada "sağlıklı bir din eğitimi" denebilecek bir şey yoktu. Herkese "neredesiniz?" sorusunu yöneltti Çakıcı... Necla Arslankurt ise, özürlülük, Allah'a bağlılık, umut, sevgi, gibi en zaruri insani alakalarla donattığı konuşmasında "Daraldığımız her yerde Hızır yetişiyor" ifadesiyle, özürlülük dünyasına bambaşka bir bakış getirdi. "Hepimizin çevresinde özürlüler var, hepimiz özürlü adayıyız" diyerek, bizi gerçeğin net yüzü ile buluşturdu.

Çocuk ve gençlere yönelik dînî yayınların mevcut durumu ve geleceğe yönelik öneriler... Kongrenin bir başka konu başlığı... Mustafa Ruhi Şirin'in ihatalı tebliği "din, çocuk ve medya" üzerine hayati tesbitler getirdi. Çocuğun din eğitimi üzerine düşünenler için, medya problemi, M. Ruhi Şirin'in altını kalın çizgilerle çizdiği bir sorun alanını teşkil ediyor.

Kongre'nin bir başka konusu "Alevi kaynakların neşri" başlığını taşıyordu. Yrd. Doç. Dr. Osman Eğri, Dr. Hüseyin Tuğcu, ve Doç Dr. Sönmez Kutlu'nun tebliğleri bana göre hem Alevi Bektaşi dünyasının önüne ciddi sorular koydu hem de Diyanet'in ve Sünni dünyanın önüne ihmali mümkün olmayacak görevler sundu. Belki Diyanet sırf Alevilik üzerine bir kongre, sempozyum düzenleyebilir... Tebliğ sahipleri "Türkiye'nin yumuşak karnı olarak kullanılmaya aday bir konu" olarak sundukları Alevilik meselesinde, yazılı kaynakların Sünni diye nitelenen değerlerle büyük yakınlık arzetmesinden yola çıkarak "Aleviler'e ait kaynak eserler bizzat Sünniler tarafından bile yayınlanmalı" teklfinde bulundular. Bu arada Alevi kaynaklar üzerinde yapılan korkunç tahrifat, ticari amaçlar, tercüme hataları, yayınlara yansıyan siyasi ve gazeteci üslubu, hep Sünni dünya ile farklılıkların öne çıkarılması yolundaki Avrupa ve oryantalizm çizgisi... Bunlar altı çizilen konular olarak, Alevi dünyanın özeleştiri alanına sunuldu.

Kongre'de Türkiye'deki gayrı müslimlerin dînî yayıncılığı tartışıldı. Ve burada konuşan Patrikhane temsilcisi, Katolik ve Protestanlığın, Ortodokslar'ı dönüştürmek için yürüttüğü misyoner faaliyetlerinden şikayet etti. İlginç değil mi?

Dînî yayınlarda bilimsellik sorunu, geleneksel dini kültür kaynaklarının sosyolojik değerini ortaya çıkarma sorunu, geleneksel dînî kültür kaynaklarının değerlendirilmesi dînî yayıncılıkta ilmihaller ve temel dini bilgiler meselesi, dînî yayıncılıkta dil sorunlarına bakış, dînî yayıncılıkta kadın söylemi, dînî muhtevalı dergiciliğin imkan ve problemleri, dînî yayıncılığın sorunları... Bunlar da her birisi için ayrı sempozyumlar düzenlenebilecek önemde konular ki üç Ramazan gününde ele alınıp, tartışıldı...

Kongrenin eksi hanesinde bazı tartışmalı görüşlerin, zaman darlığı sebebiyle yeterince tahlil ve tenkit edilememesi sayılabilir.

Zor bir çağın içindeyiz. Her değerin küresel alanda boy ölçüştüğü bir zamanı yaşıyoruz. İslam cihan çapında çağrısını ortaya koyarken daha hazırlıklı olmalı. Dünyanın buna ihtiyacı var, İslam ve Müslümanlar bu ihtiyaca cevap verecek bir donanıma sahip olmalılar. Bu tür kongreler çok ciddi bir artı eksi muhasebesine imkan veriyor. Diyanet'i kutluyorum.

AHMET TAŞGETİREN

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu