2004 yılının son günlerini yaşıyoruz. Türkiye için 2004 yılı tarih kayıtlarında önemli bir yer tutacak.

Şüphe yok, yılın son ayı içinde alınan, Türkiye-AB ilişkilerini son düzlüğe sokan Brüksel kararı yılın, hatta son yılların en önemli gelişmesidir…

Bu gelişme bir yandan Türkiye'nin temel haklar ve özgürlükler, Parlamento'nun üstünlüğü, sivilleşme ve sivil haklar alanlarında en azından mevzuat düzeyinde son derece önemli bir sıçrama yaparak, geçmişle arasına büyük bir mesafe koyduğunu gösteriyor.

Diğer yandan aynı gelişme, tarihte ilk kez islam ve hristiyan medeniyetlerinin birlikte siyasi, toplumsal ve ekonomik bütün oluşturma iradesini ifade ediyor ve ettiği oranda yeni bir çığır açmayı da vaadediyor.

2004 sonunda gelinen bu nokta, elbet, 1999'da başlayan, 2002 sonrası hızlanan bir süreç, konjonktür ve iradenin sonucudur.

Bununla birlikte 2004 yılı, bu çerçevede çıkarılan 2 uyum paketi, 1 anayasa değişikliği paketi ile birlikte 29 yasaya tanıklık etmiştir.

Bu değişiklikler, kadın-erkek eşitliğinin vurgulanmasndan, özerk kamu kurumlarındaki asker üyelerin görevlerinin son bulmasına, DGM'lerin tarihe karışmasına ve temel hak ve özgürlükler önündeki kimi kısıtlamaların kaldırılmasına, ceza hukukunun çağdaşlaştırılmasına kadar geniş bir alanı kapsamıştır.

Başka bir deyişle devlet-toplum ve devlet-birey ilişkilerinin demokratikleştirilmesi kadar, devlet yapısının sivilleşmesi ve hukuk kurullarına tabi kılınmasını ifade eden son önemli adımlar 2004 yılı içinde atılmıştır.

Bu gelişmelerin toplumsal açıdan önemli sonuçları olmuştur:

1. Toplumsal güven ve istikrar duygusu çatışma ve kriz korkusuna galebe çalmış, toplumsal ve siyasal iklim bu yönde değişmeye yüz tutmuştur.

2. Buna parelel olarak ülkenin son yıllarına egemen olan siyasi ve kültürel kutuplaşma erimeye başlamış, bürokrasiden, sivil kesime değin kutuplaşma aktörleri git gide marjinalleşmeye başlamıştır.

3. Değişim ve güven iklimi, siyasi iktidarın eylemler ve hizmetler üzerinden değerlendirilmeye başlaması, gerek muhafazakar gerek katı laik kesimde zihniyet değişimi tutuşturmuştur, kimlik içi ve kimlik bireyleşme eğilimi hız kazanmıştır.

Benzer sonuçlar devlet ve siyaset alanında karşımıza çıkmıştır: 1. En önemli sonuç Türk siyasi sistemini karakterize eden siyasi iktidar-devlet iktidarı arasındaki suni ayrımın kırılmaya başlaması, siyasi alanın genişlemesi olmuştur. Kıbrıs Annan planı ve New York süreci, devlet alanına hapsedilmiş bir sorunun siyasi iktidar tarafından tekrar siyasi alana katılması, tartışmaya açılması ve bu konuda esnek politik adımlar atılmasını ifade ederek bu gelişmenin en önemli göstergesi olmuştur.

2. Bu çerçevede Silahlı Kuvvetler bünyesinde asker-sivil ilişkilerine ve askeri role ilişkin olarak "demokrasi merkezli" sıhhatli bir ayrışma yaşanmaya başlamış, bu gelişmeye Türkiye hemen ilk tanık olmuştur.

2005 yılı bu gelişmelerin derinleşmesinin yılı olacaktır.

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu