Cumartesi günü 2005'e girmiş olacağız. Türkiye için heyecanlı bir yıl olacak 2005. Bir taraftan AB süreci ve bununla ilişkili olarak Kıbrıs meselesi, diğer taraftan düşük enflasyonlu ortamda yapısal programın devamı ve Türkiye ekonomisinin bu ortama uyumu. Umut ediyoruz ki, 2005 yılının Aralık ayında, güzel bir yılı geride bırakmış olmanın rahatlığı içinde değerlendiririz 2006'yı.

2005, Türkiye'de yeni bir para birimi tedavüle gireceği için de ilginç olacak. Yeni Türk Lirası ile tanışacağız. Bankalara YTL banknotları ve YKr (Yeni Kuruş) madeni paraları dağıtılmaya başlandı bile. 1 Ocak'tan itibaren bankalar, Türk Lirası'nın yanı sıra Yeni Türk Lirası da dağıtmaya başlayacak gişe ve ATM'lerden. Yeni paraların tüm halkın eline geçmesi biraz zaman alacak. Ancak bu çok da önemli değil, zira Türk Lirası 2005 boyunca geçerliliğini sürdürecek. Merkez Bankası, TL'yi piyasadan yavaş yavaş çekecek. Bu da YTL'ye daha kolay alışmamıza imkân sağlayacak.

Yıl boyunca tüm etiketler hem TL, hem de YTL fiyatı barındırmak zorundalar. Bu sebeple TL'den YTL'ye dönüşümde fazla sıkıntı çekmeyeceğiz. Yine de bu konuda zorlanacağınızı düşünüyorsanız, küçük bir dönüşüm tablosunu cüzdanınızda taşımanız faydalı olacaktır. 1 Ocak sonrasında kesilen tüm faturalar YTL üzerinden olacak. Ancak elektrik, su ve sair ödemelerinizi TL ile de yapabileceksiniz. Keza 1 Ocak'tan itibaren bankalardaki hesaplarınız YTL'ye dönüştürülecek. 5000 TL ve üzeri küsuratlı hesaplar 1 YKr'a, bunun altı hesaplar 0 YKr'a yuvarlanacak. Sözgelimi, hesabınızda 145,307,000. TL bakiye varsa bu, 145,31 YTL, 145,307,300. TL bakiye varsa, 145,30 YTL olacak. Bankaların bu dönüştürme için size ek bir masraf yazmaları yasak.

YTL'ye geçişle birlikte TL üzerinden hazırlanmış tüm hukuki nitelikteki belgeler, ödeme planları ve çekler, geçerliliğini sürdürecek. Sadece ödeme esnasında YTL kullanılabilecek. Bu çerçevede, belgelerin YTL'ye göre yeniden düzenlenmesine gerek yok. Yine de "tarafların, Türk Lirası üzerinden yapılan her türlü hukuki muamele ile kıymetli evrak ve hukuki sonuç doğuran diğer işlem ve belgeleri, belirtilen değişim oranını dikkate alarak 31 Aralık 2005 tarihine kadar (bu tarih dâhil) Yeni Türk Lirası'na göre değiştirmeleri halinde, bu muamele ve düzenlenecek belgeler her türlü vergi, resim, harç ve diğer yükümlülüklerden muaf olacaktır."

Çekler için de aynı durum söz konusu. Bankaların vermiş olduğu çek yaprakları TL üzerinden birimlendirilmiş olsa bile bunları kullanabileceksiniz. Bu çekler keşide edildiğinde banka size YTL verebilecek. Ancak eğer TL olarak birimlendirilmiş bir çek yaprağını YTL olarak düzenlerseniz, bir hususa dikkat etmeniz gerekiyor. Tutarın yazıldığı kısma TL'nin önüne "Y" yazdıktan sonra bunun hemen üstüne paraf atmanız, tutarın yazıyla yazıldığı kısımda da (Türk Lirası yazan yerin hemen önüne "Yeni" ibaresi ekledikten sonra buraya da paraf atarak) aynı işlemi tekrarlamanız gerekiyor. Zira çek üzerinde bu tip ek işaretler tahrifat sayılıyor ve ancak paraf ile geçerli oluyor.

YTL'ye geçiş ile birlikte bilgisayar altyapısında kimi değişiklikler yapılıyor. Özellikle bankalar bu konuda bir müddettir çalışıyor. YTL'ye uygun yazılımlarını 1 Ocak'tan itibaren devreye sokacaklar. Tam yılbaşı gecesi beş dakikalık bir sürede POS'larda bu geçiş yapılacağı için, sadece bu sınırlı sürede POS kullanımına izin verilmeyecek. Bankaların ATM, internet ve gişe işlemlerinde bu geçiş süreci biraz daha uzun sürebilir. Bu arada şirketlerin kullandıkları yazarkasa gibi kaydedici cihazların da YTL'ye uyumunun yapılması gerekiyor. Şirketler bu işlemi Mart sonuna dek tamamlamak durumunda. Bu arada YTL'ye geçişe imkan vermeyen yazarkasalarınızın yerine yenisini almak zorunda kalırsanız, vergi kanununda yapılan bir değişiklikle, kullanmak üzere satın alınan ödeme kaydedici cihazlar için %100'e kadar amortisman ayırarak tamamının gider yazılabilmesi imkânının getirilmiş olduğunu unutmayın.

Son olarak YTL ile birlikte İMKB'de de kimi değişikliklere gidiliyor. Bu değişikliklerin neler olduğunu ve sizi nasıl etkileyeceğini öğrenmek için www.tcmb.gov.tr/ytlkampanya/sss.php adresine girmeniz yeterli olacaktır.

Yeni yılın Türkiye'ye, tüm İslâm alemine ve dünyaya refah ve huzur getirmesi temennisiyle...

MELİKŞAH UTKU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu