Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	YÖNETEN: Yusuf KAPLAN dusunce@yenisafak.com.tr ykaplan@yenisafak.com.tr

World Television'un verdiği bilgilere göre, Kasım 2003 itibariyle, İIH'un sözümona "haberleri", "17 Ortadoğu ülkesinden 14'ünde düzenli olarak kullanılmış. 400'den fazla televizyon kuruluş, İUH'un haberlerini yayınlamış.

Mississippi Misak-ı Milli'ye dahil miydi?    ORHAN OĞUZ GÜRBÜZ

  PROF. DR. DAVID MILLER*
ABD'de art arda yaşanan skandallar, "sahte haber" üretmeleri için hükümetin bazı Halkla İlişkiler şirketlerini yoğun olarak kullandığı gerçeğini ortaya çıkardı. Böylelikle gazeteciler aktörlere dönüşüyor ve üretilen "haberler", sanki gerçek habermiş gibi medyalar aracılığıyla kitlelere servis ediliyor. Bu tür bir uygulamanın, Irak haberlerinde gerçekleştirildiğini biliyoruz.

PROPAGANDA TELEVİZYONU

Bu türden "haberler", İngilizlerin, Amerikan demokrasisinin acınası haline şaşkınlıkla bakmalarına yol açıyor ve biz İngiltere'de durumun daha iyi olduğunu zannediyoruz. Ne de olsa, "yurt içinde de, yurtdışında da attığımız adımları belirleyen değerler, ilericilik ve adalete dayalı değerlerdir" diyen bir Başbakanımız var diyoruz!

Ama Blair hükümetinin, 2002 yılında, Amerikan hükümetinin yalan ve yanıltıcı haber üreten yaklaşımını aynen taklit ettiği gözlenen gizli bir propaganda televizyonu girişimini devreye girdirdiğini bilmiyoruz.

İngiliz Uydu Haberleri (İUH)'dan sözediyorum: İUH, şirketlere tanıtım filmleri yapan ve GlaxoSmithKline, BP ve Nestle gibi gibi şirketler adına sahte haberler üreten World Television adlı şirketin bir yan kuruluşu. Bu şirket, ayrıca, İngiliz hükümeti adına yayın yapan Towards Freedom Television (Özgürlüğe Doğru Televizyonu)'nun da sahibi. Bu televizyon, 2003-2004 yıllarında özel olarak hazırlanmış bir uçaktan yayın yapan, Irak'taki Amerikan askerlerinin psikolojik-operasyon ekipleri tarafından yayınlanan bir propaganda televizyonuydu.

İNGİLİZ DEVLETİ İÇİN ÇALIŞIYORLAR

World Television, tümüyle sahte haberler yayınlıyor; çalışmaları, bütünüyle İngiliz Dışişleri Bakanlığı tarafından finanse ediliyor. Bu televizyon için, 2001 yılında sadece İngiltere'deki propaganda faaliyetleri için 340 milyon İngiliz sterlini harcama yapılmıştır. 11 Eylül olayından sonra propaganda amacıyla harcanan paranın gözle görülür bir şekilde artmış olabileceğini tahmin etmek zor olmasa gerek.

World Television'un kendi verdiği bilgilere göre, Kasım 2003 itibariyle, İIH'un sözümona "haberleri", "17 Ortadoğu ülkesinden 14'ünde düzenli olarak kullanılmış. Dünya genelinde 400'den fazla televizyon kuruluşu, İUH'un haberlerini yayınlamış. 185 düzenli abonesi varmış."

Bu kuruluşun haberlerini tüketenler arasında dünyanın sayısız ülkesinin çok sayıda bakanının ve hükümet sözcüsünün olduğunu hatırlatmak yararlı olabilir. Irak'la ilgili son haberler, "Başbakan'ın Irak'a sürpriz ziyareti" (22 Aralık 2005); veya "Irak büyükelçisi seçimlerin sonuçlarından emin" (14 Aralık 2005) gibi oldukça "mutlu" haberler. İngiliz Dışişleri, haberlerin ne yönde ve ne şekilde olması gerektiğini de belirliyor. İşte bir örneği: "Terör Uzmanları İngiliz Dışişleri'nde Toplandı, Terörün Psikolojisi Konuşuldu" (23 Aralık 2005).

1920'LERDEKİ İNGİLİZ İŞGALİ GİBİ

İşgali sorgulamak, bir soru konusu bile yapılmıyor; ABD'nin bazı politikaları eleştiri konusu yapılıyor yalnızca.

Irak'ın 1920 yılında İngiltere tarafından işgal edildiği zaman hazırlanan bir metinde şöylesi bir olağanüstü savunma yapılıyordu: "İngiliz İmparatorluğu, Irak'ta modern, demokratik ve liberal bir devlet kurmak için Irak'a girdi."

Irak, ABD ve İngiltere'nin merhamet kanatlarını gerdiği bir yer olmalı! Bugün Irak'ı işgal ederken de aynı şeyleri söylemiyor muyuz: "Bugün ABD'nin başının çektiği koalisyon güçleri, tıpkı 80 yıl önceki işgalciler gibi, Irak hükümetini ve güvenlik güçlerini yolsuzluklardan ve berbat bir yönetimden kurtararak özgürleştirmeye çalışıyorlar"!

Ancak ABD'nin ikiyüzlü stratejisi, "Irak nüfusunun kahir ekseriyetini potansiyel olarak işgalcilere yabancılaştırmaktan" başka bir işe yaramıyor. O halde, tam bu noktada beliriveren soru, İngilizlerin deneyiminden "ne tür faydalı dersler çıkarılabilir?" sorusu oluyor. Çıkarılacak ders şu aslında: 1920 İngiliz işgali sırasında acımasızca bastırılan bir halk direnişi olmuştu. Irak'ta modern de olmayan, demokratik de olmayan kukla bir monarşi kurulmuş; tarihçi Mark Curtis'in dediği gibi "Ortadoğu tarihinde halk desteğini alamayan tek yönetim" dikilmişti Irak'a.

İUH'un yayın stratejisi, güya, İngilizlerin kültürel çeşitlilik anlayışını yansıtıyormuş havası veriyor: İUH'un haberlerinde, sürekli olarak, İngiltere'nin Irak'taki etnik-azınlıklara yaptığı katkılar anlatılıyor ve ülkedeki ılımlı Müslümanlarla röportajlar yapılıyor. Ama bu arada zaman zaman da olsa İsrail'i eleştiren haberlere de yer veriliyor.

İyi de neden böylesi bir "çeşitlilik" sözkonusu? Bununla ilgili ilginç bir ipucunu, Foreign Policy Centre adlı düşünce kuruluşunun, bizzat direktörü Mark Leonard'ın katkısıyla 2003 yılında hazırladığı bir raporda yakalayabiliyoruz. Mark Leonard, bu fikrini, bizzat kendisinin 2002 yılında İngiliz Dışişleri Bakanlığı için hazırladığı Diplomasi Önerisi başlıklı raporda tavsiye etmiş. Daha sonra Mark Leonard'ı, İngiliz Dışişleri Bakanlığı'nın propaganda stratejisini belirleyen Diplomasi Strateji Kurulu'nun başında görüyoruz!

Bütün bu olup bitenler, Blair'in ilerici ve adalete dayalı değerlerinin içinin boş ve yalnızca ikiyüzlü propaganda gayreti olduğunu gösteriyor.

*David Miller, Strathclyde Üniversitesi'nde medya sosyolojisi profesörüdür. Profesör Miller'in bu analizi, The Guardian gazetesinin 15 Şubat tarihli nüshasından çevrildi.

Geri dön

Yazdır

Yukarı