Üfürüm duyulması (Dinleme aleti ile kalp dinlenirken normal kalp sesleri dışında, akan kanın çıkardığı uğultuya üfürüm denir); morarma, morarma nöbeti ve çömelme; kilo alamama ve gelişme yetersizliği; sık nefes alma, sıkıntılı solunum, göz kapaklarında şişme; sık solunum yolu enfeksiyonu; göğüs ağrısı sık görülen belirtilerdir. Bu belirtiler bebekteki hastalığın tipine göre tek başına veya birkaçı bir arada bulunabilir.
Çocuklardaki kalp hastalıkları ağırlıklı olarak doğumsal kalp hastalıkları olup, sonradan oluşan kalp hastalıkları da daha az olarak görülmektedir. Doğumsal kalp hastalıklarının bir kısmı çok erken dönemde kendini gösterebileceği gibi, ileri çocukluk çağında da bulgular ortaya çıkabilir.
Çocuklarda kalp hastalıklarının teşhisi çocuk kardiyoloji uzmanı tarafından, basitten daha karmaşık olana doğru yapılacak bazı teşhis usulleri ile konulabilir. Küçük delikler, hafif kapak darlıkları veya kaçakları gibi durumlarda delikler kendiliğinden küçülür veya kapanabilir, kapak ve damar darlıkları kaybolabilir, bu süreçte hekime düşen hastalığın seyrini izlemektir. Kalp hastalığı tamamen kaybolmasa bile ameliyat gerekmeden, ömür boyu sorun oluşturmadan izlenebilen hastalar da vardır.
Bazı sporlar yasaklanabilir, bu kısıtlamanın düzeyi de çocuk kardiyoloji uzmanı tarafından belirtilmelidir. Enfeksiyon hastalıklarından sakınarak hijyen kurallarına uygun davranmak, sağlıklı beslenmek, ağız ve diş bakımına özellikle özen göstermek birçok kalp hastası için elzemdir.
Genel olarak cinsiyetin kalp hastalıklarında çok fazla önemi olmamakla birlikte, bazı kalp hastalıklarının cinsiyete göre oranları daha ağırlıklı olabilir, örneğin ASD denilen kalp deliği kız çocuklarda hafifçe daha fazla görülürken, büyük damarların transpozisyonu denilen damarların kalpten ters çıkması durumu erkek çocuklarda hafifçe daha fazla görülür.
Kilo, kalp hastalığı teşhisi almış çocukta önemli bir unsur. Yaşına uygun yeterli kilo alması hastalık önemli olsa bile çocuğun gelişimini etkilemediğini göstermesi açısından önemlidir ve bu nedenle kilo takibi kalp hastalıklarında gereklidir. Şeker hastalığı olan annelerin bebekleri normalden fazla kilolu doğabilir, bu bebeklerde bazı kalp sorunları olabilir ve doğumdan sonra tetkik edilmeleri gereklidir.
By-pass pek çok kişinin bildiğinin aksine tıkalı damarın açılması anlamına gelmiyor. By-pass ameliyatında tıkalı damarın ilerisine bir damar getirip ekleniyor, tıkanıklık sonrası kan akımı bu damardan devam ediyor. Yani, diyelim ki bir yolda trafik tıkanıklığı var. Siz bildiğiniz yan yoldan bu tıkanıklığı geçmiş oluyorsunuz. By-pass ameliyatı genel anestezi ile yapılır. Hasta göğüs duvarı kırılarak ameliyat edilir. Bir gün yoğun bakımda kalınır. Bir komplikasyon çıkmazsa, hasta beş-altı gün hastanede kalır. By-pass ameliyatından sonra hastalara daha az yağ ve kolesterol tüketmeleri önerilir. Ayrıca yürüyüş yapmaları ya da başka bedensel faaliyetlerde bulunmaları tavsiye edilir.
