Mısır'ın ilk seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'yi deviren askeri yönetim içerde ve dışarda giderek köşeye sıkışıyor. Cumhurbaşkanı Mursi'nin direnişi ve Müslüman Kardeşlerin (İhvan) başlattığı topyekün intifada karşısında ABD Kongresi ikiye bölünürken paniğe kapılan İsrail, Suudi Arabistan ve Körfez ülkeleri, cuntayı yaşatmak için seferberlik ilan etti. ABD Kongresi'nde Senatör John McCain'in başlattığı, 'Darbe yapıldığı için Mısır'a yapılan askeri yardım kesilmelidir' tartışması alevlenirken harekete geçen İsrail, Mısır'a sağlanan yıllık 1,3 milyar dolarlık askeri yardımı kesmemesi talebiyle ABD'ye resmen başvurdu.
Haaretz gazetesinin verdiği habere göre geçtiğimiz haftasonu İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail Savunma Bakanı Moşe Yaalon ve Amerikalı muhatabı Chuck Hagel bu konuyu görüştü.
Haberde, 'Böyle bir adımın 1979 yılında imzalanan İsrail ve Mısır arasındaki Camp-David barış anlaşmasını tehdit altında bırakabileceği uyarısında bulundular' diye yazdı.
Mısır'da askerler arasında 53 kişinin öldürüldüğü önceki günkü katliamın ardından darbe karş ıtı itirazların giderek arttığı belirtilirken harekete geçen Birleişik Arap Emirlikleri (BAE) cuntacılara 1 milyar dolar hibe ve 2 milyar dolar kredi, Suudi Arabistan ise 5 milyar dolar verme kararı aldı. Mısır'daki cuntaya destek Suudi Arabistan'ı da böldü. Ülkedeki bin 700 aydın, bir bildiri yayınlayarak Mısır'da Muhammed Mursi'nin görevden alındığı darbeye karşı gösterilen direnişi desteklediklerini açıkladı.
Katliamlara rağmen Rabia'tul Adaviye ve Mursi'nin tutulduğu Cumhuriyet Muhafızları Karargahı karşısındaki gösterilerini sürdüren İhvan'ın direnişi karşında etekleri tutuşan General Abdülfettah Sisi'nin atadığı geçici Cumhurbaşkanı Adli Mansur ise alel acele bir seçim takvimi de içeren 33 maddelik geçici anayasa açıkladı. Ancak İhvan, gelecek yıl seçim yapılmasını öngören takvimin 'ülkeyi başladığı noktaya geri götüreceğini' söyleyerek reddetti. Hareketin siyasi kanadı Hürriyet ve Adalet Partisi'nin hukuk danışmanı Ahmed Ebu Baraka takvimin 'geçersiz ve gayrimeşru' olduğunu söyledi.
Mısır'daki kiliseler ve Hıristiyan hareketler de Adli Mansur tarafından ilan edilen geçici anayasayı Hristiyanların haklarını güvence altına alan maddenin bulunmamasından dolayı kabul etmediklerini açıkladı. Önceki anayasada Yahudi ve Hristiyan Mısırlıların aile hukuku ve dini işlerini düzenleyen kendi ruhani liderlerini seçmelerine hak tanıyan düzenleme bulunuyordu.
Mısır'da Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin darbe ile devrilmesi sadece Mısır'ı ikiye bölmedi. Tunus ve Libya'da da Mursi karşıtları ve destekçileri gösteriler düzenliyor. Tunus ve Libya'nın birçok bölgesinde binlerce Mursi yanlısı ve karşıtı birçok gösteriler düzenledi. Geçtiğimiz günlerde de Tunus'ta iktidardaki koalisyonun en büyük ortağı Nahda Hareketi Partisi, Mısır'da ordunun yönetime el koymasını 'meşruiyete karşı yapılmış açık bir darbe' olarak nitelendirmişti.
Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, Mısır'daki olaylara darbe diyemediklerini itiraf ederken dün de ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki 'hiçbir şey demediği' bir açıklama yaptı. ABD'nin Mısır'a yardımlarının kesilip kesilmeyeceğine dair soruya 'Mısır'da ne olduğuna yönelik yasal kararı verme noktasına dair gözden geçirme çalışmamız sürüyor' yanıtını veren Psaki ABD'nin Mursi'yi artık demokratik yollardan seçilmiş Cumhurbaşkanı olarak görüp görmediği sorusuna da 'Bu konuda bir spesifik pozisyonumuz yok' cevabını verdi. Önceki gün de Bakanlık Sözcüsü Carney, 'Milyonlarca Mısırlı, bunun bir darbe olduğuna inanmıyor. Darbe olarak nitelendirmenin beraberinde getireceği önemli neticeler var.' demişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Mısır'da istikrar ve sükuneti sağlayacak, sonrasında da ülkede özgür bir ortamda Cumhurbaşkanlığı seçimlerine gidilmesine imkan verecek tüm çabaları desteklediklerini söyledi. Lavrov, 'Mısır'da olup bitenleri yakından izliyoruz. Şiddet ve çatışmayı önleyecek tüm çabaları destekliyoruz. İstikrarın sağlanması ve siyasi sürecin bir an önce adil, şeffaf ve kapsayıcı Cumhurbaşkanlığı seçimlerine doğru ilerlemesini istiyoruz.' dedi. Rus Dışişleri Bakanı Lavrov 'bölgenin Mısır'ın öncülüğünden mahrum kaldığına' dikkat çekti.
Suudi Arabistan'dan bin 700 aydın, bir bildiri yayınlayarak Mısır'da Muhammed Mursi'nin görevden alındığı darbeye karşı gösterilen direnişi desteklediklerini açıkladı. Mısır'da General Sisi'nin yaptığı darbeye dış dünyanın tepkileri arasında en fazla ilgi çekeni Suudi Arabistan'ınki olmuştu. Kral Abdullah bin Abdülaziz, Savunma Bakanı Sisi ve geçici Cumhurbaşkanı Mansur'a tebrik mesajları göndermişti. Suudi aydınlar ise 'Dayan Mursi' olarak adlandırılabilecek bildiride Mısırlı protestoculardan hukukun hayata geçirilmesi için direnişe devam etmeleri ve sabırlı olmaları istendi.
Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan, Mısır'da İhvan yönetimini deviren Abdülfettah Sisi'nin cuntasına kredi vermeye hazırlanıyor. BAE'nin, Mısır'a 1 milyar doları hibe 2 milyar dolar kredi ile 30 bin ton değerinde petrol yardımı yapacağı açıklandı. Suudi Arabistan'ın da Mısır'a 5 milyar dolarlık bir yardım paketini onayladığı iddia edildi. El Arabiya gazetesinin haberine göre, yardımın 2 milyar doları petrol ve doğalgaz olarak yapılacak. Habere göre, yardımın 2 milyar dolarlık dilim Mısır Merkez Bankası'na yatırılacak, 1 milyar dolar da hibe edilecek.
Mısır'da yaşanılan şiddet olaylarına yönelik Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun adına yapılan açıklamada, 'Genel Sekreter, Mısır'da siyasi krizin yol açtığı şiddetin artarak devam etmesinden ciddi endişe duymaktadır' denildi. Devrik lider Muhammed Mursi'nin yandaşlarına yönelik son saldırıda 50'den fazla insanın öldüğünün rapor edildiği belirten açıklamada, 'Ban, yaşamlarını yitiren kişilerin ailelerine samimi başsağlığı dileklerini sunuyor' ifadeleri kullanıldı.
