Yunanistan bugün sandık başına gidiyor. Altı yıllık ekonomik kriz karşısında uygulamaya konan kesinti politikalarını takiben Yunanistan’da hedeflenen ekonomik iyileşme gerçekleşmedi. Bu nedenle kesinti politikalarını karşısına alan radikal sol çizgideki Syriza’nın bu seçimlerde önemli bir başarı elde edeceği düşünülüyor. Syriza’nın 300 sandalyeli parlamentoda olası zaferi ise Avrupa Birliği (AB) liderleri ve uluslararası finans çevrelerinde kaygı yaratırken Avrupa solunda heyecana neden oluyor.
Bu seçimlerin önemi Syriza gibi radikal bir sol partinin seçimlerin favorisi olmasından kaynaklanıyor. Eğer Syriza seçimleri kazanırsa, sadece Yunanistan’da değil Avrupa kıtasında, siyasi skalada sosyal demokrasinin solunda yer alan bir parti, uzun yılların ardından ilk kez sandıktan zaferle çıkacak. Syriza’nın özellikle ekonomi politikaları, uluslararası finans kurumları ve AB liderlerini kaygılandırıyor.
Yunanistan AB ve IMF’den yaklaşık 240 milyar dolarlık mali yardım desteği aldı. Altı yıllık ekonomik kriz ve kesinti önlemlerini takiben Yunanistan’da hedeflenen ekonomik iyileşme gerçekleşmedi. İşsizlik hâlâ yüzde 25,56 seviyesinde. 25-35 yaş arası kişilerde işsizlik yüzde 50’yi geçmiş durumda. Yeni vergilerse orta sınıfı zora düşürüyor. Piyasa durgunluğu da sürüyor.
Seçimlerden önce yapılan son anketlere göre Syriza’nın oyları en yakın rakibi Yeni Demokrasi’nin en az üç puan önünde. Syriza tek başına iktidar olamasa da büyük ihtimalle başında Başbakan Antonis Samaras’ın bulunduğu Yeni Demokrasi Partisi'yle bir koalisyon kurabilir. Olası bir Syriza hükümetinde Yunanistan ile özellikle borçların müzakeresi konusunda Troyka’yla (AB, Avrupa Merkez Bankası ve IMF) gerilim yaşanabileceği olası görünüyor.
Yunanistan’da 10 milyona yakın seçmenin oy vereceği seçimlerde Türk azınlık da oy kullanacak. Ekonomik krizle boğuşan, kemer sıkma politikaları nedeniyle işsizliğin, yoksulluğun arttığı ülkedeki Türklerin çoğunluğu seçimlerde radikal sol koalisyon Syriza’yı destekleyecek.
Brüksel’in direktifleri dışında hareket edemeyen Yunanistan’da halk siyasilere büyük öfke duyuyor. Ekonomik krize karşı radikal çözümler vaadeden 41 yaşındaki Syriza lideri Aleksis Çipras, “Pazartesi Yunanistan’ın milli utancına son vereceğiz!” sloganıyla kampanyasını yürüttü.
Economist Intelligence Unit’in son araştırmalarından birinde şu ifadeye yer veriliyor: “Syriza bir hükümet kurabilirse, Avrupa Birliği’ne şok dalgaları gönderir ve başka yerlerde de siyasi kargaşayı tetikler. Syriza hem yarattığı sempati hem de kaygı ile sadece Yunanistan değil, Avrupa çapında önemli bir politik aktöre dönüşmüş durumda.”
Syriza’nın açılımı Synaspismós Rhizospastikís Aristerás yani Türkçesiyle Radikal Sol Koalisyon. Adından da anlaşılacağı üzere Syriza birçok sol grubun oluşturduğu bir parti. 2004 yılında kurulan partinin kökleri 2001’de bazı sol gruplar arasında oluşturulan Solun Birliği ve Ortak Eylemi için Alan adlı koalisyona dayanıyor. Bu birliğin 2004 seçimlerine girerken bir sol ittifak kurmak istemesiyle Syriza ortaya çıktı.
Seçimlere birçok parti katılıyor, ancak yüzde 3’lük barajı geçecek partiler belli bir sayıda. En önemli iki parti, radikal sol çizgideki Syriza ve merkez sağdaki Yeni Demokrasi. Anketlere göre yüzde 3 barajını aşıp parlamentoya girebileceği düşünülen diğer partilerse şunlar: Merkez soldaki Potami (Nehir), aşırı sağcı Altın Şafak, sosyal demokrat Pasok, Pasok’tan ayrılan eski Başbakan George Papandreu’nun kurduğu Kinima (Demokratik Sosyalistler Hareketi), Yunanistan Komünist Partisi, merkez sağ Bağımsız Yunanlar.
