|

Pasifik sendromu

Çin''i Pasifik''te kuşatma projesi çöken ABD''nin yönünü IŞİD üzerinden yeniden Ortadoğu''ya çevirdiği söyleniyor. Rakamlar Çin''in 6 yıl sonra ABD''yi askeri açıdan geçeceğini gösteriyor. Çin''in Pasifik''te baskın güç olmaya başlaması üzerine bölgedeki Japonya, Filipinler, Vietnam, Hindistan ve Avustralya gibi ülkelerin askeri harcamaları son beş yılda büyük oranda arttı.

Sevde Haksal
00:00 - 15/09/2014 Pazartesi
Güncelleme: 23:28 - 14/09/2014 Pazar
Yeni Şafak
Pasifik sendromu
Pasifik sendromu

ABD''nin Ukrayna''da Rusya''ya Pasifik''te ise Çin''e karşı devreye soktuğu kuşatma stratejisinin çökmesi nedeniyle yeniden Ortadoğu''ya çevirdiği kaydediliyor. Irak-Şam İslam Devleti IŞİD''e karşı savaş açan ABD''nin üç yıl önce ''yeni hedefimiz artık Ortadoğu değil Pasifik ve Çin''e karşı oyun kurmak'' diye açıklamıştı. Ancak ekonomisi yanında askeri harcamaları da büyüyen Çin''i frenlemekte zorluk çeken ABD, çözüm olarak bölgedeki müttefiklerini silahlandırmaya başvurdu.

YENİ DENİZ GÜCÜ

Çin''in toprak ve kıta sahanlığı iddiaları da Pasifik''teki baş döndürücü silahlanma yarışını tetikledi. Çin ile resifler ve denizler üzerinde anlaşmazlıkları olan ülkenin savunma bütçeleri astronomik ölçüde yükseldi. Pasifik''in ''Çin Denizi'' olarak adlandırılan bölgesinde Çin, Japonya, Vietnam, Filipinler ve diğer ülkeler arasında toprak iddiaları ve nüfuz yarışı had safhaya ulaştı. Amerikan ve Doğu Asya medyasında yer alan analizlerde, kara gücü olarak ün salan Çin''in giderek bir ''deniz gücüne'' dönüşeceği belirtiliyor.

RAKAMLARIN DÜNYASI

ABD''nin yılda 665 milyar dolarlık askeri harcaması Çin''in üç katı. Çin''in bütçesi ise neredeyse Doğu ve Güney Asya''daki 24 ülkenin tamamının toplam savunma bütçesine eşit durumda. Ancak Çin''in denizaltı filosunu 2020''de rakamsal olarak ABD''ye yaklaştıracağı söyleniyor. Çin''in ABD''yi Pasifik''te baskın güç olarak geride bırakacağını düşünen çoğu Asya ülkesi Çin''e karşı soğuk savaş başlattı.

Komşu ülkelerde Pekin alarmı

Son beş yılda askeri harcamalarını yüzde 83 artıran Vietnam, Rusya''ya sipariş ettiği 6 denizaltının 3''ünü ve Çin Denizi''nde Pekin''i tehdit etme potansiyeli olan deniz karakol uçağını teslim aldı. Bir diğer Pasifik ülkesi Güney Kore filosuna mevcut olanlardan daha büyük saldırı deniz altları ekledi. Çin ve Pakistan ile toprak anlaşmazlıkları olan Hindistan ise altı adet yeni denizaltı inşa etmeyi planlıyor ve Çin ile tartışmalı olan sınırlarına 100 bin insan gücünde dağ kolordusu kurdu. Ayrıca Hindistan son yıllarda o kadar çok tank ve savaş jeti aldı ki dünyanın en büyük silah dış alımcısına dönüştü. Deniz karakol uçaklarını, bombardıman uçaklarını ve diğer teçhizatlarını artırmayı planlayan Filipinler, Çin''in gücü karşısında çaresizce beklemesinin ardından ABD birliklerini 20 yıldan sonra tekrar üslerine kabul etti.

Tokyo ile yeni ittifak

İkinci Dünya Savaşı''ndan bu yana ilk defa dış politikasında silahlanmaya ağırlık veren Japonya, Pasifik''te tekrar emperyal stratejiye dönüş yapıyor. Siyasi açıdan Çin''e karşı ABD ile yeni ittifaklar kuran Japonya, askeri modernizme de hız verdi. Japonya tüm filosunu modern deniz altlarıyla değiştirdi ve ana sahil güvenlik gemilerine 41 tane ekleyerek toplamda 389''a çıkardı.

CIA''nın altı nokta stratejisi

Çin''in yükselişi sadece Pasifik ülkelerini değil Ukrayna, Irak, Afganistan, Pakistan, Suriye ve İran sorunlarıyla uğraşan ABD''yi de korkutuyor. Geçen yıl Avustralya Parlamentosu''nda konuşan Obama, ''Biz ABD olarak bir Pasifik gücüyüz ve burada kalıcıyız'' dese de CIA''in basına yansıyan ''Altı-Nokta-Stratejisi''nde yer alan bazı maddeler, ABD''nin Çin''in Pasifik''teki gücünü sınırlamakta ne kadar zorlandığını gösteriyor. CIA''nın Doğu-Asya uzmanı ve ABD Senatosu İstihbarat Komitesi Başkan Yardımcısı Marvin''in hazırladığı ''Altı Nokta Stratejisi'' şu maddeleri içeriyor:

- ABD stratejisinin merkezinde Çin ile ikili olarak karşı karşıya gelmekten kaçınma olmalı. Ama ABD, ASEAN ülkelerini de katarak Güney Asya''da Çin''i kuşatma ve sınırlama stratejisini devreye sokmalıdır.

- Deniz yollarını ve boğazlarını kontrol etmek ABD''nin menfaatleri açısından önemlidir.

- ABD stratejisini BM Deniz Hukuku Sözleşmesi''ne dayandırmak gerekir. (İlginç olan nokta ise bu anlaşmanın ABD tarafından imzalanmamış olmasıdır).

- ASEAN (Endonezya, Filipinler, Malezya, Singapur, Tayland, Brunei Sultanlığı, Kamboçya, Laos, Burma, Vietnam) ve ASEAN+3 (Çin, Japonya, Güney Kore) ülkelerinin desteklenmektedir.

- ABD, Pasifik Kumandanlığı''nın (USPACOM) güçlendirilmesi bütünsel stratejinin önemli bir parçasıdır. Çünkü ABD Pasifik Kumandanlığı Vietnam Savaşı sona erdiğinden beri 40 yıldır hiçbir savaşa katılmamıştır.

- Başarılı bir strateji diğer ülkelerle işbirliği yaparak oluşturulmalıdır. Bu da NATO''nun bölgedeki partnerleriyle ''stratejik alışverişi'' gerektirecektir. Pentagon''un ''stratejik görüşmelerinin'' de geliştirilmesi gerekmektedir.

10 yıl önce