Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Socar&Turcas-Injaz OGG'nin yapısı incelendiğinde bu şirketlerin kamu ihalelerine katılmalarına engel durumlarının bulunmadığının tespit edildiğini bildirdi.
ÖİB, basında yer alan, Turcas Petrol A.Ş. hakkında 15 Ekim 2007 tarih ve 26671 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Bir yıl süreyle tüm ihalelere katılma yasağının" Petkim ihalesi sürecinde göz ardı edildiğine dair haberlerle ilgili açıklamada bulundu. Açıklamaya göre, Petkim'in yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin satış süreci 16 Mart 2007 tarihinde kamuoyuna yapılan ilanlarla başlandı, 5 Temmuz 2007 tarihinde açık artırma ile teknik olarak tamamlandı ve bilahare ÖYK'nın 22.11.2007 tarih ve 2007/63 sayılı kararı onaylanarak, bu karar 23 Kasım 2007 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlandı. Açıklamada, "ÖYK tarafından 2.040.000.000-ABD doları bedelle Petkim'in satılmasına karar verilen Socar&Turcas-Injaz OGG'nin yapısı incelendiğinde Ortak Girişim Grubunun Socar&Turcas Enerji A.Ş. ve Injaz Projects Company Limited adlı şirketlerden oluştuğu ve bu şirketlerin kamu ihalelerine katılmalarına engel durumlarının bulunmadığı tespit edilmiştir" ifadeleri yer aldı.
Öte yandan Petrol-İş Sendikası, PETKİM'in, 2 milyar 40 milyon dolara Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu'na satılmasını onaylayan Özellişterme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştayda dava açtı. Petrol-İş Sendikası, PETKİM'in sermayesindeki yüzde 51 oranındaki hissenin, “blok satış” yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin yapılan ihale sonucunda, söz konusu hisselerin 2 milyar 40 milyon dolara Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu'na satılmasını onaylayan 22 Kasım 2007 tarihli ÖYK kararının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle Danıştaya başvurdu.
Petrol-İş Sendikasının avukatı Gökhan Candoğan'ın Danıştaya sunduğu dava dilekçesinde, ihaleye katılacak firmalara, sektörel tecrübe gibi bazı yeterlilik ölçütleri getirmenin yanı sıra, rekabet hukuku açısından da özelleştirme sonrasında tekel durumunun oluşmasına engel olmaya yönelik ihaleye katılım sınırlandırmalarının belirlenmesinin, kamusal bir zorunluluk olduğu vurgulandı.
Buna karşın, şartnamenin önemli unsurlarını da içeren ilan metninde, firmalara getirilen tek “ön yeterlilik” ölçütünün, “sermaye şartı” olduğu ifade edilen dilekçede, sektörel tecrübe gibi, tekelleşmeye yönelik olası katılımları engellemeyecek şartlar gibi önemli konularda hiçbir şart, sınırlama, düzenleme yapılmadığının görüldüğü kaydedildi. Dilekçede, “Özelleştirmenin, ileri sürülen amaçlara ulaşabilmesi için davalı idarenin ciddi bir ön hazırlık sonucunda ihale sürecine başlaması gerekirken, sadece finansal analizler, tespitler üzerinden sürecin tasarlanması, kamu yararını oluşturan toplumsal ve ulusal menfaatlerin göz ardı edilmesine neden olmaktadır” denildi.
İhale sürecinde elenebilecek bir firmanın ihaleyi kazandığı savunulan dilekçede, “Yani, kara para aklamak ve/veya herhangi bir yasa dışı amaçla ihaleye katılmak isteyecek kişi, grupları engelleyebilecek bir mekanizma olmadığı, idare için tek önemli olan hususun paranın tutarı olduğu tartışmasızdır” ifadelerine yer verildi.
İhaleyi kazanan Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu'nda yer alan Turcas Petrol A.Ş. hakkında 15 Ekim 2007 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan “Bir yıl süreyle tüm ihalelere katılma yasağı” bulunduğuna işaret edilen dilekçede, ihale sürecinde bu durumun göz ardı edildiği ileri sürüldü.
Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın da yaptığı yazılı açıklamada, PETKİM'in, özelleştirilmesiyle Türkiye'nin petrokimya sanayinden ve pazarından çekileceğini belirtti. İhale süreci devam ederken, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün, Azerbaycan Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, PETKİM'in Azerbaycan Devleti'ne verildiğini açıkladığını ifade eden Öztaşkın, Gül'ün, Türkiye-Azerbaycan ve Gürcistan cumhurbaşkanlarının katılımı ile gerçekleştirilen Bakü-Tiflis-Kars demir yolunun temel atma töreninde de “Azerbaycan Devleti'nin Türkiye'de bir PETKİM'i var” sözleriyle de henüz tamamlanmamış olan bir ihalenin sonucunu açıkladığını ileri sürdü.
Öztaşkın, açıklamasında şu görüşlere yer verdi:
“Türkiye devleti petrokimya sektöründen çekilirken, Azerbaycan devleti yerleşiyor. Bu satışla, Türkiye devleti Türkiye petrokimya sanayinden ve pazarından çekilirken, yüzde 100 devlet kontrolünde olan Socar aracılığıyla Azerbaycan devletinin girişi sağlanmıştır. Yılda yüzde 15 büyüme hızına sahip ve dünya petrokimya sektöründe 5. büyük pazar konumunda olan ülkemiz, petrokimyasalların üreticisi ülkeler ve şirketler için son derece cazip bir pazar durumundadır. Bu satış, Türkiye petrokimya sektöründe yabancılaşma yaşanmasına, petrokimya pazarımızın kaybedilmesine ve sayıları 6-8 binlere ulaşan şirketleriyle plastik sektörünün çökmesine yol açacaktır.”
