Dünya petrol sevkiyatının yüzde 30'unun yapıldığı bir stratejik konumda bulunan Yemen'de şiddetlenen savaş, dünya piyasalarını adeta sarstı. Önceki gece Suudi Arabistan öncüğülünde başlayan koalisyon gücünün İran destekli Husilerin ilerleyişine müdahale etmesi para piyasalarını salladı. Asya ile başlayıp Avrupa ve Amerika ile devam eden olumsuz dalga ülke borsalarını geriletti.
Kötü dalgadan etkilenen Türkiye'de de borsa günü yaklaşık bin 300 puanlık düşüş kaydetti. TL karşısında değer kazanan dolar 2,61, avro ise 2,87 ile güne başladı. Ülke ekonomilerini en çok etkileyen petrol fiyatları da uzun bir aradan sonra dün yüzde 5 yükselişe geçti. Brent petrolün varil fiyatı dün 55 dolardan 60 dolara kadar çıktı.
Ortadoğu'daki çok uluslu enerji ve ticaret akslarına sahip olma savaşını değerlendiren Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Direktörü Fatih Birol, bölgenin dünya enerisindeki kritik rolüne dikkat çekti. İstanbul'da Enerji Bakanı Taner Yıldız ile birlikte katıldığı bir toplantıda soruları cevaplandıran Birol, dünyada jeopolitikle enerjinin bu kadar iç içe geçtiği bir dönemin görülmediğini belirtti.
Orta Doğu'daki petrol üreticisi ülkelerin ciddi sorunlar yaşadığının altını çizen Birol, “Irak, Libya, Suriye, Yemen, Rusya ve Ukrayna arasındaki kriz ve Nijerya, hepsinde ciddi sorunlar var. Bunlar bize enerji güvenliğinin çok önemli bir konu olduğunu gösteriyor. Mevcut piyasalardaki rahatlık ve fiyatların düşük olması geçici bir dönem olabilir. Bu rahatlığın arkasından enerji arzının daha da önemli bir konu olarak ortaya çıkıyor” dedi.
Tedbirin hiçbir zaman elden bırakılmaması gerektiğini vurgulayan Fatih Birol, “Enerji arz güvenliği son derece önemli bir konu. ABD'nin gazı olması güzel bir şey, ama bunun bütün sorunları çözeceğini düşünmek biraz fazla iyimserlik olur. O yüzden Orta Doğu şu anda da ileride de dünyanın en önemli enerji merkezi olmaya devam edecektir” uyarısında bulundu.
Birol, Avrupa'nın içinde bulunduğu siyasi konjonktüre bakıldığında TANAP çok iyi bir zamana denk geldiğini söyledi. TANAP'ın Avrupa için çok önemli bir şans olduğunu vurgulayan Birol, “Avrupa'daki enerji politikaları çok farklı bir ivme kazandı. Bu bakımdan TANAP'ın yeni geliştirilen 'Enerji Birliği' konseptine bire bir uyan bir proje oldu” diye konuştu
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, karışıklık yaşayan Yemen'in Türkiye ile ticaretini Yeni Şafak'a değerlendirdi. Geçtiğimiz yıl Yemen'e yapılan ihracatın 648 milyon dolar olduğunu söyleyen Şener, bu yılın ilk iki ayında ise Türkiye'nin Yemen'e 135 milyon dolar ihracat yaptığını ifade etti. Şener, Yemen'in Türkiye için transit bir ülke olmadığını belirterek, “Bu ülkeye olan ihracatımız 3 yıl gibi bir sürede 480 milyon dolardan 648 milyon dolara ulaştı. Çok büyük bir rakam değil ama yine de önemli. İhracatımız Yemen'de yaşananlar nedeniyle şu anda risk altında ancak Yemen bizim için transit bir ülke değil, nihai nokta. Suudi Arabistan'dan sonra Yemen'e nihai taşıma yaptığımız için ticaretimizin çok fazla etkileneceğini düşünmüyorum. Tabi temennimiz Yemen'in biran önce istikrara kavuşmasıdır” dedi.
Geçen sene Yemen'e TIR'larla 250 sefer yaptıklarını anlatan Şener, “İki buçuk ay içerisinde de 700 adet petrol taşımak için kullanılan tanker ihraç etmiştik. Yemen'de yaşanan iç savaştan dolayı şuan da bölgeye kimse gitmek istemeyebilir. Ama ülke normale döndüğünde başa gelecek yeni yönetimle bir şekilde ticaretimizin sürdürülebilirliği sağlanabilir” diye konuştu.
Türkiye'nin Yemen'den kayda değer bir ithalatı bulunmadığını da anlatan Şener şunları kaydetti: "Sadece 5 milyon dolarlık ithalat yaptığımız Yemen'e; ağırlıklı olarak demir-çelik ve demir-çelik ürünleri, bisküvi, çikolatalı mamuller, oto yan sanayi ürünleri, halı, ayçiçeği yağı, ilaç, bebek bezi, maya, soğutucular, kumaş, ayakkabı, tıbbi cihaz, mobilya, ve teller, buğday unu satıyoruz."
