Genişletilmiş Irak'a komşu ülkelerdışişleri bakanlarının İstanbul toplantısı sonunda yayımlanan bildiride,terörle mücadele konusuna geniş yer verilerek, Irak ile komşuları arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulunuldu.
Bildiride, Irak'ın Arap ve İslam kimliği, bağımsızlığı, tam egemenliği, ulusal birliği ve toprak bütünlüğünü tekrar teyit edilerek, Irak'ın uluslararası tanınmış sınırlarının korunması ve Irak'ın iç işlerine karışılmaması ilkelerine vurgu yapıldı.
Anayasal temelde ve seçilmiş Irak hükümetine tam destek verilerek, Irak halkının hızlı ve etkin olarak, refah içinde, özgür, bağımsız, birleşik, demokratik ve federal bir yapıda yaşamasının önemine dikkat çekilen bildiride, Irak vatandaşlarının devam eden siyasi sürece barışçı şekilde katılımlarının temel hakları olduğu belirtildi.
Bildiride, gerek uluslararası toplum gerekse komşuların Irak halkı, bölge ve uluslararası toplum yararına Irak'ta barış, istikrar ve güvenliğin geliştirilmesi gerektiği belirtilerek, Genişletilmiş Irak süreci çerçevesinde Bağdat'ta Irak hükümeti tarafından "ad-hoc genişletilmiş komşular destek mekanizması" oluşturulması kararlaştırıldığı ifade edildi.
Bildiride, enerji, güvenlik ve mülteciler konularındaki çalışma gruplarının komşu ülkeler toplantılarında somut kararlar alınmasına sağladıkları katkı teyit edilirken, bu grupların faaliyetlerine destek verildi ve kendilerinden ilerleme raporlarını bir sonraki komşu ülkeler toplantısında sunmaları istendi.
Bildiride, Irak hükümetinin kurumlarını güçlendirmesi, siyasi diyalog ve ulusal uzlaşmanın geliştirilmesi, mülteciler ve yerlerinden edilmiş kişiler de dahil olmak üzere savunmasız gruplara yardım sağlanması, insan haklarının ve adli reformların korunması, komşu ülkelerle güçlü ve yapıcı ilişkilerin geliştirilmesi yönündeki çabaları memnuniyetle karşılandı.
Siyasi partiler arasında Irak halkının bütünlüğü yönünde ortak vizyona ulaşılmasının öneminin dile getirildiği bildiride, Iraklılar kapsamlı siyasi diyalog ve ulusal uzlaşı faaliyetlerinde bulunmaya teşvik edildi.
Bildiride, Irak hükümetinin, hukukun üstünlüğünü uygulayarak ve devletin silahlı güçler üzerindeki tekelini teminat altına alarak, tüm milisler ve yasa dışı silahlı grupların silahsızlandırılması ve ortadan kaldırılmasına olan bağlılığı memnuniyetle karşılandı.
Bildiride, Irak'ın çok kültürlü, çok etnili zengin yapısına dikkat çekilerek, Irak'ın geleceği için bütün kesimlerin barışçıl bir ortamda yaşamasının önemi vurgulandı.
UNESCO gibi ilgili bütün uluslararası örgütlere Irak'ın tarihi mirasının korunması çağrısında bulunulan bildiride, bu mirasın savaş nedeniyle tahrip ve yok edildiği hatırlatıldı. Katılımcılar, bu çabada komşu ülkeler ve uluslararası toplumun desteğinin memnuniyetle karşılanacağınıda belirttiler.
Irak'taki sivillerin korunarak, mültecilerin güvenli ve düzenli birşekilde eve dönüşlerine yönelik uygun koşulların yaratılması gereğine dikkat çekilen bildiride, yerlerinden edilmiş kişilerin güvenlik ve acil ihtiyaçlarının karşılanarak korunmasının gerek Irak gerekse uluslararası toplumun yükümlülüğü olduğu kaydedildi.
Bildiride, Irak hükümeti ile koordineli şekilde insani ve ekonomik yardım sağlanmasının gereğine işaret edilerek, Irak'ın borçları konusunda Paris Kulübü'nün aldığı kararın memnuniyetle karşılandığı bildirildi.
BM'nin rolü ile ilgili maddede, Genel Sekreterin yeni temsilcisinin göreve başlamasından duyulan memnuniyet dile getirilerek, BM'nin 1770 sayılı kararı çerçevesindeki çabalarının desteklenmesi ve UNAMI'nin anahtar rolünün tanınması çağrısında bulunuldu.
Irak'la ikili ilişkilerin geliştirilmesi için diplomatik temsilciliklerin açılmasının önemine de dikkat çekilen bildiride, terörle ilgili hususlara da geniş biçimde yer verildi.
"Irak'ta, bütün çeşitleriyle, her türlü terör faaliyetinin kınandığı" bildiride, bu tür faaliyetlerin bir an önce sona erdirilmesi, bu çerçevede Irak hükümetinin terörle mücadelede artan çabalarına destekte bulunulması çağrısı yapıldı.
Irak topraklarının komşulara yönelik terörizm için bir üs olarak kullanılmasının engellenmesi için her türlü çabanın gösterilmesinin gerektiği vurgulanan bildiride, Irak ile komşu ülkeler arasında terörle mücadele konusunda imzalanan ikili anlaşmalar hatırlatıldı.
Bildiride, bütün ülkelerin uluslararası hukuk, ilgili uluslararası anlaşmalar, BM Güvenlik Konseyi'nin 1546 sayılı kararı ve diğer ilgili kararlar çerçevesinde, terörist faaliyetlerle savaşma ve topraklarının teröristler tarafından çeşitli amaçlarla kullanılmasına engel olma yükümlülüğü içinde oldukları vurgulandı.
Bildirinin terörle ilgili bir başka maddesinde ise Irak ve komşu ülkelerin teröristlerin geçişleri ve yasa dışı silah trafiğini engellemeye yönelik ortak çabalarına destek olunması çağrısında bulunularak, Irak ile komşu ülkeler arasındaki işbirliğinin, ortaksınırların korunarak, teröristlerin her türlü mali, lojistik ve diğer çeşit desteklerinin kesilmesi, kaçakçılığın engellenmesi ile şiddet ve terörü teşvik eden terminolojinin reddedilmesi konularında güçlendirilmesinin önemli olduğu kaydedildi.
Katılımcılar bir sonraki toplantının Kuveyt'te düzenlenecek olmasından duydukları memnuniyeti de dile getirerek, Irak tarafının komşu ülkelerparlamentoları dış ilişkiler komisyonlarının gelecek yıl toplanmas ıönerisini değerlendirmeye aldı.
