İLLUSTRASYON: CEMİLE AĞAÇ YILDIRIM
PROF. DR. İBRAHİM DEMİRKAN - AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ
Yolların kapandığı, derelerin göllerin donduğu, hava ulaşımının iptal edildiği, çatılardan buz sarkıtlarının metrelerce uzandığı ve düştüğü yerde can hasarına neden olduğu, hemen her şeyin buz kestiği mevsimin adıdır kış doğuda.
Çetindir çünkü eksi elli dereceye düşebilir hissedilen sıcaklık. Sık sık muhalefetinden dolayı eğitim ve öğretime ara verilir. EĞİTİM BİNALARI ISITILMASI ZORDUR, YAPILAR KIŞ ŞARTLARINA UYGUN DEĞİLDİR. Pencere çerçevelerinden, kapılardan ve duvar çatlaklarından soğuk hava girer dersliklere. İl merkezi rakımları bazı yerlerde 2000 metreye yaklaşır (Ağrı 1642m, Bingöl 1140m, Bitlis 1514m, Erzurum 1890m, Hakkari 1720m, Kars 1768m, Muş 1400m, Van 1727m, Şırnak 1650m).
Geceler uzundur kışın. Akşamları hava erken kararır. Sabahlar geç aydınlanır. Çok elektrik tüketilir aydınlanma ve ısınmak için, tüketim bir hayli fazladır. Kaçak elektrik tüketiminin en fazla olduğu bölge Doğu Anadolu’dur ve yine kış mevsimine rastgelir bedava elektrik kullanımı.
KIŞ ŞARTLARINDA İLETİŞİM
Hava dondurucudur. Araçlar donar. Şehir içi ulaşım zahmetlidir. Yer yer donmuş araçlarla bezenmiştir yol kenarları. Kirlidir atmosfer. Sislidir çoğunlukla da. Yakılan fosil yakıtların kalitesi ve kalorisi düşüktür. Sağlıksızdır kış ayları doğu vilayet merkezlerinde.
Spor müsabakaları, festivaller, yarışmalar, geziler, piknikler ve resmi bayramlar yoğun hava muhalefetiyle yapılamaz, yapılması teklif edilemez. Ne kadar kalın kıyafet giyseniz de nafile. Üşürsünüz yine de. Hayat iklim şartlarından dolayı pahalıdır.
Batı vilayetlerinden doğu vilayetlerine eğitim-öğretim görmeye giden öğrencilerin aileleri hep endişelidir. Kış şartlarında iletişim hatlarında da zaman zaman aksamalar olduğundan hep merak ederler evlatlarını.
“Doğu Anadolu Bölgesi’nde aralıklarla etkili olan kar yağışı nedeniyle 428 köy yolunda ulaşım sağlanamıyor. Yüksek basınç sisteminin etkisi altında bulunan Doğu Anadolu Bölgesi’nde soğuk hava etkisini sürdürüyor. Van’da 104, Ağrı’da 97, Erzurum’da 64, Bitlis’te 58, Bingöl’de 26, Iğdır’da 24, Hakkari’de 15, Tunceli’de 13, Erzincan’da 12, Muş’ta 10 ve Ardahan’da 5 olmak üzere 428 köy yolu ulaşıma kapalı bulunuyor” şeklinde haberleri her gün bültenlerden duyarız kış boyunca.
Doğuya eğitime giden öğrencilerin yollarda mahsur kalması ajanslardan duyduğumuz gündemin diğer haberlerindendir. Gizli buzlanma, ulaşım araçlarının fiziki şartlarının nitelik bakımından asgari vasıflara haiz olmaması ve insan faktörü de eklenince can kayıplı kazalar kaçınılmaz olmaktadır.
SAĞLIK SORUNLARI
Yine sobadan, şofbenden zehirlenmelerde yaralanma ve ölüm olayları da sık rastlanılan vakalardandır. Soğuk ilintili hastalıklardan dolayı medikolar, sağlık ocakları ve hastaneler kapasitesinden fazla yoğundur. Ve lüzumundan fazla ilaç tüketimi söz konusudur.
Su şebekesi, kanalizasyon donar. Sebze meyve hatta yumurtalar donar. Temizlik ve hijyen sorunu da önemli bir unsurdur doğu vilayetlerinde.
Üniversitelerde pozitif bilimler için uygun laboratuar şartlarının sağlanması çok zordur. Her zaman aynı oda koşullarını temin etmek mümkün değildir. Kars Kafkas Üniversitesi’nde çalıştığım yıllarda kışın -48 dereceyi gördüm. İnsanın neredeyse beyin dokusu donuyor. Melekelerini kaybediyor.
ENGELLİ ÖĞRENCİLER
Engelli öğrencilerin kış şartlarında eğitim-öğretime devam etmesi diğer öğrencilere nispetle daha zordur. Kaldırımda yürümeleri, şehir içi ulaşım, toplu taşıma araçlarına binmeleri (araçlarda engelliler için donanımın yetersiz olması), alış-verişe gitmeleri hatta çoğu eğitim kurum binasına rahat girebilmeleri imkansızdır.
Doğu vilayetlerinde eğitim-öğretime kış aylarında ara verilmesi, tatil döneminin Ocak-Şubat-Mart aylarına tekabül edecek şekilde düzenlenmesi, eğitim-öğretim kalitesini, yaşam standartlarını, sağlık, can ve mal güvenliğini, enerji tasarrufundan dolayı ülke ekonomisini, sosyal yönden aile ve öğrenci refahının yüceltilmesini ve dolayısıyla eğitim ve öğretimin niteliklerinin artmasından mütevellit de mezunların vasıflarının beklenen düzeye ulaşması sağlanmış olacaktır.
Bu hususta Sayın Cumhurbaşkanımız’a, Yüksek Öğretim Kurumu ve Milli Eğitim Bakanlığı’na önemli görevler düşmektedir.
#Erzurum
#kış
#eğitim
9 yıl önce
