Hocası merhum Seyyid Ahmet Arvasi’nin “İnsanlık Bilgisi Bilimi” teklifini adeta bir vasiyet kabul ederek bu eseri hazırlamaya başlayan Tekden, 250 sayfalık kitapta insanı anlamaya ve anlatmaya çalışıyor. İşin sırrının insanı tanımaktan geçtiğini belirten yazar, Prof. Dr. Nurullah Genç, Prof. Dr. Nevzat Tarhan ve Dr. Senai Demirci’nin arka kapakta çarpıcı değerlendirmelerinin de yer aldığı eserinin giriş bölümünde şöyle diyor:
“Eski Yunan’da felsefe ‘insanı tanımak’ için yapılırdı. İslam’da ise, ‘kendini bilen Rabbini bilir’ denilerek insanı tanımadan Rabbimizin tanınamayacağı söylenmektedir.”
Yaklaşık yirmi yıldır bu “hayati” konu üzerinde yoğunlaşan, konferanslar veren ve yazılar kaleme alan Dr. Kemal Tekden, birikimini beş bölümlük bu ilk kitabında topladı. İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin “Cevizin kabuğunu kırıp içini göremeyenler, cevizi sadece kabuktan ibaret zannederler” sözünü temel alarak hazırlanan eserde, farklı ilmi, felsefi ve dini görüşlere yer verilmekle birlikte İslam’ın cevapları daha ön plana çıkartılmış.
“Kainat kitabı”nın okunmaya çalışıldığı ilk bölümde “insanı tam olarak anladığımızda kainatı da anlarız. Yani insanın sırrını çözersek, bütün alemin de sırrını çözmüş olacağız demektir” sonucuna varılıyor. “İnsanın ortaya çıkışı ve yapısı”nın geniş olarak incelendiği ikinci bölümde insanın mükemmel bir şekilde yaratıldığının ve her insanın özel olduğunun altı çiziliyor. Üçüncü bölümde medeniyetlerin ve dinlerin insana bakışı anlatılıyor. İnsanın soyut yanının çok kapsamlı olarak işlendiği dördüncü bölümden sonra sonuç kısmında insanın sırrı ve gerçek değeri vurgulanarak Şeyh Galip’in (Galip Dede) "Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen / Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen" mısralarıyla kitap tamamlanıyor.
“Takdim” kısmında ve arka kapakta bu eserle ilgili düşünceleri yer alan Senai Demirci’nin deyimiyle “eser kendinden bekleneni ortaya koyuyor. Üzerindeki her güzelliği Sahibine iade ediyor. İnsanın Sırrı, Usta’sına ustaca mukabelesinde yatıyor.”
