|

Çocuklar Keloğlan'ı Aycın'dan dinleyecek

Geleneksel edebiyatımızın en önemli karakterlerinden Keloğlan, nesiller boyunca küçük çocukların en sevdiği kahramanlardan biri olmayı başarmış, Türk masal dünyasının sevilen bir tiplemesi. Biraz saf ama aynı zamanda uyanık, biraz deli dolu, usûl-âdâb bilmez ama yeri gelince saygıda kusur etmez Keloğlan'ın “Alpembecik Gülpembecik” adlı macerası, Hasan Aycın'ın hem yazıp hem de resimlediği yeni kitabının adı.

Nurdan Özkan
00:00 - 20/06/2012 mercredi
Güncelleme: 22:11 - 19/06/2012 mardi
Yeni Şafak
Çocuklar Keloğlan'ı Aycın'dan dinleyecek
Çocuklar Keloğlan'ı Aycın'dan dinleyecek

Keloğlan, geleneksel Türk anlatı geleneğinde en önemli karakterlerden biridir. İnsanların somut düşmanlar, kötüler, sahtekârlar, düzenbazlar, kurnazlıkla menfaat temin edenlere karşı savaşında, İç dünyamızda bulunan, yüzleşmekten çekindiğimiz tüm kötülükler bu masallarda somutlaşır, Keloğlan tiplemesi dile gelir, söylenemeyenleri söyler, düşmanı tarif edip ismini vermez. Sonunda iyiliğin kazandığı, kötülüğün kaybettiği bu masallar, nesiller boyunca insanımızın geleneksel eğitiminde mühim bir araç olmuştur. Erich Fromm “Mitoslar ve masallar, kendilerini sembolik dil aracılığı ile ifade eden, geçmiş zaman bilgelikleri, özdeyişleridir.” demiştir mesela. Tek başına bazen tüm dünyayı karşısına alan Keloğlan, kimi zaman yalınkılıç düşmana dalar, kimi zaman zekâsıyla galebe çalar, allem eder kullem eder, padişahın kızını kendine âşık eder; kimi zaman işleri arapsaçına döndürür, yaşlı anası arkasından onu toplar. Ama sonu hep mutlu biter. Keloğlan bir kahramandır ve “iyi” olduğu için hep kazanır. Bunu beynine küçükken kazıyanlar, büyüdüklerinde Keloğlan'ı bilinçaltlarında hatırlar, kötülükten kaçarlar.

Dil ustasıdır Keloğlan

Keloğlan aynı zamanda bir dil ustasıdır. Kelimeler adeta sihirli bir silahtır onun cümlelerinde. Birbirinden eğlenceli metaforlar, deyimler, maniler, şiirler; insanın ufkuna ufuk katar, konuşma ve yazma kıvraklığına katkı sağlar. Tatlı dilin, güzel sözün ikna ediciliğinin somut bir örneğidir Keloğlan.

Bu tipleme Türk kültüründe farklı coğrafyalarda farklı isimlerle hep varolagelmiştir. Mesela Kazak Türklerinde Taşza Bala, Azeri Türklerinde Keçel, Keçel Mehemmed, Keçel Yeğen, Kerkük Türklerinde Keçeloğlan, Türkmenistan bölgesinde Kelce Batır, Kırım'da Tazoğlan, Altaylarda Tas, Tastarakay karakterleri, farklı isim ama aynı espride Keloğlan tiplemesidir.

Gelecek nesillere bir armağan

Yıllar boyu usta çizgileriyle tanıdığımız Hasan Aycın, olgunluk yaşlarında kimsenin bilmediği bir özelliğini daha göstererek bizleri şaşırttı. Geleneksel edebiyatımızın ürünlerini, adeta çizgilerinin kalitesiyle yarışır bir düzeyde yeniden kaleme aldı, dimağlarımızın lezzet dağarcığını genişletti. Sahipkıran, Esrarnâme, Battalnâme bu çalışmalarından birer örnekti. Alpembecik Gülpembecik adıyla yayınlanan ve Keloğlan masallarından oluşan eseri de bu çizgide ele alınması gereken bir çalışma. Üstelik masallar aynı zamanda yazarının olağanüstü çizgileriyle bezenmiş. Bu haliyle sadece küçükler değil, küçüklüklerini hatırlamak isteyen büyükler için bile son derece cezbedici.

Televizyonlarımızda kanal sayısının yüzlerce olduğu, internet ve oyun konsollarının çocuk olan evlerde eksik olmadığı, cep telefonlarının bile insanı saatlerce oyalayabilecek özellikleriyle her yaş grubundan insanın elinde bulunduğu günlerdeyiz. Ancak bütün bunlar küçüklerimizin “iyi insan” yetişmesi için yetersiz, hatta çoğu zaman zararlı bile. Hasan Aycın'ın beş Keloğlan masalını içeriğinde barındıran “Alpembecik Gülpembecik” adlı bu eseri, gelecek nesillerimizi teminat altına alma yolunda mutevazı ama önemli bir adım.

Bir küçük eleştiri de yayınevine gelsin: Kitabın adında Keloğlan ibaresi hiç geçmemiş. Böylesi marka değeri yüksek bir ibarenin eksikliği, kitabın muhataplarına ulaşma noktasında kayba neden olacaktır. Umarız yeni baskı yaptıklarında bu eksikliği giderirler.


il y a 12 ans