|

Roman kahramanı olarak Mevlana

Mevlana yakın dönem edebiyatında, özellikle romanlarda sıklıkla karşımıza çıkan bir figür. Peki büyük mutasavvıf ve öğretisi, bu kitaplarda nasıl anlatılıyor?

Şebnem Altundağ
00:00 - 14/12/2011 Çarşamba
Güncelleme: 21:58 - 13/12/2011 Salı
Yeni Şafak
Roman kahramanı olarak Mevlana
Roman kahramanı olarak Mevlana

Şemseddin Sami, Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Din Duygusu, Tutunamayanlar Üzerine Bir Deneme, Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Hz. Âdem ve İlk Günah gibi pek çok konuda makaleleri yayınlanan Secaattin Tural, yine ilgi çekici bir konuyu okurun gündemine taşıyor. Ötüken Neşriyat tarafından okura sunulan Türk Romanında Mevlana adlı kitap, büyük mutasavvıf Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin, Türk edebiyatının önemli kollarından biri olan romanda nasıl yer aldığı konusu üzerine eğilen değerli bir çalışma.

Bugün nasıl algılandığı önemli

Fikirleri, inancı ve eserleri ile tüm dünyanın saygısını ve sevgisini kazanan Mevlana, edebiyatımızda önemli bir tarihi kişilik olmakla beraber, hayatının kerametlere dayanan menkıbevi yanının ortaya çıkması, onun bazı eserlerde roman kahramanı olarak ele alınmasına ve hayatının bazı kesitlerinin romanlaştırılmasına vesile olmaktadır. Elif Şafak'ın Aşk'ında ana karakter olarak, Ahmet Ümit'in Bab-ı Esrar'ın da ise ana karakterin okuduğu kitaplarda hayat bulan Mevlana, yakın dönem edebiyatında özellikle karşımıza çıkan bir figürdür.

Secaattin Tural, çalışmasında Mevlana'nın Türk edebiyatında nasıl işlendiğini inceleyerek, romanların kurgusal yapısı içinde roman kahramanına nasıl dönüştüğünü gözler önüne seriyor. Girişte Mevlana'nın günümüzde nasıl algılandığına dair bir açıklama yapan yazar, Mevlana'nın hayatı ve eserleri üzerine de geniş bilgi veriyor. Kitap bu önemli ve gerekli girişten sonra üç bölüme ayrılıyor. İlk bölümde, Mevlana'nın bir karakter olarak yer aldığı romanların incelendiğini görüyoruz. Değerlendirilen kitaplar, Nezihe Araz'ın Aşk Peygamberi, Cihan Okuyucu'nun İçimizdeki Mevlâna, Elif Şafak'ın Aşk, Ahmet Ümit'in Bab-ı Esrar ve Sinan Yağmur'un Aşkın Gözyaşları adlı romanları.

Şems elbette vazgeçilmez unsur

İkinci bölümde ise 'Bir Roman Kahramanı Olarak Mevlana Ve Çevresi' başlığı altında Şems'in Mevlana'ya etkisi ve romanlardaki duruşu, Mevlana'nın oğulları ve eşinin, can dostlarının romanlarda Mevlana yanında ne şekilde yer aldığı anlatılıyor. Yani Mevlâna ve çevresinin roman kahramanlarına nasıl dönüştürüldüğü üzerinde duruluyor. Üçüncü ve son bölüm daha akademik bir çerçeve sunuyor. Burada 'Romanların Tematik İncelenmesi' başlığı altında Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin beşeri ve ilahi aşkı nasıl idrak ettiği ve bunları nasıl ayrıştırdığı, dine ve insana nasıl baktığı, nefis terbiyesinin onun hayatı ve öğretisinde nasıl bir yer ettiği ve sûret-mânâ âlemini tanımlandırışı- izah edişi detaylandırılıyor. Mevlana'nın yer aldığı, adının geçtiği her yerde tasavvufun da varolması gerektiğinden hareketle, tasavvufi kavramların ve bazı ritüellerin roman kurguları içinde nasıl ele alındığı Secaattin Tural'ın değindiği en önemli konular olarak karşımıza çıkıyor.


12 yıl önce
default-profile-img