|

Mehmed Neşrî tarihi yeniden..

Osmanlı tarihinin en mühim kroniklerinden biri olan, Mehmed Neşrî'nin Kitâb-ı Cihânnümâ'sı bugünün Türkçesiyle tekrar yayınlandı. “Aşiretten İmparaorluğa Osmanlı Tarihi” adıyla yayınlanan kitabı Prof. Dr. Necdet Öztürk sadeleştirdi

Zeynep Berktaş
00:00 - 5/10/2011 среда
Güncelleme: 21:44 - 4/10/2011 вторник
Yeni Şafak
Mehmed Neşrî tarihi yeniden..
Mehmed Neşrî tarihi yeniden..

İslâm Tarihi yazıcılığının bir devamı niteliğinde bulunan ve “kronik” olarak bilinen “Osmanlı Tarihi yazıcılığı”, sarayda bu konuyla ilgilenen kişilere özel olarak yazdırılarak neşv ü nema bulmuştur. İlk dönem Osmanlı tarih yazıcılığında kroniklerin yanında “tabakât” ve “terâcim-i ahvâl” gibi alimlerin, devletin başındaki ricalin hayatlarından kısa kısa bahseden biyografi kitapları da oldukça rağbet görmüştür. Osmanlı tarihinin en mühim kroniklerinden biri olan, Mehmed Neşrî'nin Kitâb-ı Cihânnümâ'sını, bu konuda uzman Prof. Dr. Necdet Öztürk, herkesin anlayabileceği bir üslupla yeniden Aşiretten İmparatorluğa Osmanlı Tarihi adıyla hazırladı ve Timaş Yayınları, Tarih Kitaplığı da yeni bir dizinin ilk kitabı olarak yayınladı. Daha sonra başka kroniklerin de içinde yer alacağı bu diziyle Timaş Yayınları'nın hedefi, Tarih Kitaplığı Osmanlı Tarihi'nin ilk ve en mühim kaynakları olan bu eserleri okuyucularına kazandırmak. Mehmed Neşrî'nin bu kitabı, Osmanlı Dönemi ilk tarih kitapları arasında önemli bir yere sahip. Çünkü Neşrî, kendisiyle çağdaş diğer tarih yazarlarına göre daha doğru ve ayrıntılı bilgiler verme gayretindedir.

Mehmed Neşrî kitabına kısa bir girişle ardından birinci bölümde Oğuzlar, ikinci bölümde Türkiye Selçukluları hakkında özet bilgiler verdikten sonra üçüncü bölümde Osmanlıları anlatır. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin atalarının Anadolu'ya gelişleri, nereleri yurt tuttukları, Ertuğrul Gazi'nin gazaları, Anadolu Selçuklu sultanı Birinci Alaaddin Keykubad ile olan siyasi ilişkileriyle bu bölümü bitirir. Yazar, Osmanlıların ilk devirleri ile ilgili tartışmalı bazı olaylara açıklık getirmeye çalışır.


Hisar'dan dışarı kafirin parmağı bile çıkmadı

Aşiretten İmparatorluğa Osmanlı Tarihi kitabında hanedanın tarihine dair birbirinden ilginç örnekler bulmak mümkün. Osman Gazi'nin oğluna vasiyeti, Fatih'in İstanbul için yaptırdığı binalar, Sultan Murad'ın İsfendiyar'ın kızı ile evlenmesi bunlara bir kaç örnek. “Bursa'nın iki yanında iki havale/kule yapılması” da kitabın ilginç başlıklarından: “Osman Gazi gördü ki, Bursa Hisarı çok sağlamdır, savaşla alınmaz.Hisarın iki tarafına havale [kule/hisar] yapmaya karar verdi. Kaplıca tarafına bir havale yaptı, içine yeğeni Ak Timur'u koydu, bahadır biryiğit idi. Bir havale de dağ tarafına yaptı. Bu hisara da kulu Balabancık bahadırı yerleştirdi. Bu iki hisar bir yılda tamamlandı. Gaziler, Bursa'nın çevresini zaptedip aldıkları yerleri adalet ile bayındır ettiler. Bursa Hisarı'ndan dışarı kâfirin parmağını dahi çıkartmadılar, dışarı bakmaya bile bırakmazoldular. Bunun üzerinden nice yıllar geçti. Osman Gazi Yenişehir'de oturdu. Bu alınan vilayetleri gazilere bölüştürdü. Her birine rütbelerine göre dağıttı.”



13 лет назад