|

Saray''ın üç yüz yılı bir kitapta

Topkapı Sarayı''nda on beş yıl Mukaddes Emanetler Dairesi ve Silahlar Bölümü sorumlusu olarak görev yapan Hilmi Aydın, Resimli Belgelerde Topkapı Sarayı kitabında, sarayın bugüne kadar hiç yayınlanmamış fotoğrafları eşliğinde Topkapı''nın tarihine doğru yolculuk yapıyor.

Yusuf Genç
00:00 - 24/08/2014 Pazar
Güncelleme: 18:47 - 23/08/2014 Cumartesi
Yeni Şafak
Saray''ın üç yüz yılı bir kitapta
Saray''ın üç yüz yılı bir kitapta

Resimli Belgelerde Topkapı Sarayı kitabı, Osmanlı''nın yönetim merkezi Topkapı Sarayı''nın üç yüz yılının gündelik yaşam içerisindeki ayrıntılarını ele alıyor. Kültür AŞ Yayınları arasından basılan kitaptaki görsellerin büyük kısmı ilk kez yayınlanıyor. Topkapı Saray Müzesinde müdür yardımcılığı da yapan Hilmi Aydın, eserini minyatür, gravür ve cam filmler üzerinde üç başlıkta ortaya koyuyor. Saray ve saraydaki gündelik hayatı, açıklamalı bilgiler eşliğinde anlatan kitap aynı zamanda kıymetli bir albüm niteliğinde.

Sarayın minyatürü

Hilmi Aydın 2008 yılından itibaren daha önce yalnızca bahsini duyduğu cam filmler üzerine çalışmaya başlamış. Büyük kısmı daha önce hiç görülmemiş cam film fotoğraflar üzerine yaptığı çalışmalar tamamlanınca, bu çalışmaları daha önce minyatürler ve gravürler üzerine yaptığı çalışmalarla birleştirerek Resimli Belgelerde Topkapı Sarayı kitabını ortaya çıkarmış. Belge-sel kitap, görsellerle aktarılan dönemlerin Osmanlı saray ve toplum hayatına ilişkin oldukça ayrıntılı bilgiler içeriyor.

Kitabın ayrıntılı açıklamalarla verdiği minyatür, gravür ve fotoğraflar Topkapı Sarayı''ndaki hemen tüm ritüel ve protokol kurallarının yansıtıldığı sahneleri içeriyor. Tahta çıkış, elçi kabulü, cenaze merasimleri, sünnet ve düğün şenlikleri de görseller üzerinden okunabilir. Sadece bunlar değil elbette, üç yüz yıla yayılan bir süreç içerisinde saraydaki kılık, kıyafetin aldığı seyir de izlenebiliyor.

Cam filmler, sarayın ilk fotoğrafları

Cam filmler, eski yöntem fotoğraf aslında. Işığın yansıtımında iz bırakan plakaları kastediyoruz. Uzun yıllar taban olarak camın kullanıldığı bu yöntemin hem pahalı hem kırılabilen bir malzemeye sahip olması olumsuz tarafı. Ancak 1800''lü yılların sonlarında bile fotoğraf görüntülerinin elde edilebilmesine imkân sağlaması açısından kıymeti büyük. İşte büyük kısmı, Abdullah Biraderler ve Sebah Joaillier tarafından çekilen bu fotoğrafların önemli bir kısmı ilk kez gün yüzüne çıkıyor. 19. Yüzyıl sonları ile 20. Yüzyıl başları arasında çekilen fotoğraflar, geçen zaman içerisinde sarayın geçirdiği değişim, saray hayatının durumu hakkında net ve ayrıntılı bilgiler sunuyor bize.

Yaşayan ve yaşatan tarih

Bugün barındırdığı 80 binin üzerinde eserle dünyanın en büyük saray müzelerinden biri olan Topkapı Saray Müzesi, dört yüz yıldan uzun bir süre tüm dünyanın yönetim merkezi olarak varlığını sürdürmüştü. Cumhuriyet sonrasında müzeye dönüştürülen Saray, böylelikle halkın ziyaretine de açılmış oldu. Resimli Belgelerde Topkapı Sarayı kitabı, Cumhuriyetin ilk yıllarında sergileme yöntemlerinden, müzecilik tekniklerine, saray görevlilerinin günlük hallerinden çevre düzeninin devam ettirilmesine gündelik yaşamı gösteren oldukça ilginç fotoğraflara ev sahipliği yapıyor.

Hilmi Aydın''ın belirttiğine göre, Topkapı Sarayı, dünya müzeleri arasında tarih yaşantısıyla da günümüze ulaşabilmiş nadir örneklerden biri.

Topkapı külliyatı yeterli değil

Son yıllarda Topkapı Sarayı''na ilişkin çeşitli başlıklardan hareketle hazırlanan yayınlarda bir artış olduğu gözlemleniyor. Nedenini sorduğumuz Hilmi Aydın''a göre, özel sponsorlar ile prestij yayınların hazırlandığı gibi Kültür ve Turizm Bakanlığı''nın özel yayınlarının artması yine de Topkapı Sarayı külliyatı için yeterli anlamına gelmiyor. Aydın, meraklıları saray tarihine Osmanlı arşivlerinden, sarayın arşivinden ve yine çok değerli el yazması eserlerin, minyatürlerin, gravürlerin ihtimamla korunduğu sarayın ihtisas kütüphanesinden faydalanabilirler diyor.

10 yıl önce