Minyatür kurşun asker koleksiyonuna eklemek istediği Türk askeri minyatürlerini bulamayınca “O zaman kendi kültürümüzle ilgili en ufak bir obje, tek bir oyuncak olmadığını fark ettim aslında” diyor Doğan Ozan Güneş. Eksikliği gidermek için, Türk çocukları kendi kültürüne ait oyuncaklarla oynasın diyerek, Türk ve İslam tarihinin bütün önemli tarihi figürlerini küçük oyuncaklar halinde, orijinaline birebir sadık kalarak üreten Orhun Toys firmasını kurarak milli hafızamıza önemli bir katkı sunuyor. Askeri oyuncak figürlerinin yanı sıra, şehir ve kale oyuncakları da üretecek olan Orhun Toys, sadece oyuncak değil tarihi yeniden üretmiş olacak.
Çanakkale Savaşı’yla ilgili oyuncak asker toplamak isteyen Doğan Ozan Güneş, Türkiye’de bulamayınca internet üzerinden yurt dışındaki firmalara bakmış. Çanakkale Savaşı’nda yer alan İngiliz askerlerinin ve hatta Anzak askerlerinin bile oyuncaklarını bulan Güneş, İngiltere’den kurşun asker satın aldığı firmaya biraz da minnet ederek, “Çanakkale’deki Türk askerlerini de yapsanıza” demek zorunda kalmış. Aldığı cevap ise, “Çizim yapıp, kalıplarını hazırlamamız lazım, çok zor. Türk askerlerini de Türkler yapsın” olmuş. İngilizlere kızan Güneş, 2012 yılında oyuncakları üretmeye karar vermiş.
Firmasında çalışan mühendislerden Serhat Duger’in de konuya ilgi duyduğunu fark eden Güneş, teknik altyapı için Duger'i, heykeltıraşlık ve boyama teknikleri konusunda eğitim aldırmış. Duger’in de seve seve aldığı eğitim sonrası, bugün Orhun Toys projesinin tarih danışmanı olan tarihçi Murat Hilmi Arıç da dahil olunca kadro tamamlanmış. Böylece Orhun Oyuncakları, Hunlardan Selçuklu ve Osmanlı’ya, Hz. Peygamber devrinden Batılı şövalyelere kadar pek çok döneminin birebir kopyası oyuncak askerleri ortaya çıkarmayı başarmış. İlk iş olarak Çin’de üretim yapan bir firmayla anlaşan Güneş, çalıştıkları firmayı da eğitmek düşüncesiyle önce bir Moğol ordusu yaptırmış. Arkasından Bizans ordusunu ve Osmanlıları yaptırmış. Oyuncak satışına başlayan Orhun Toys, orhuntoys.com adresi üzerinden satış yapmanın yanı sıra İstanbul’da on ayrı noktada satış yapıyor.
Orhun Toys, canlı mekân tasvirleri de üretecek. Sözgelimi bir savaşı, savaş alanı, ordusu, geri hizmetlileri, çadırları ve diğer diğer araç gereçleriyle birlikte yapacak. Orhun Toys, şu anda figürleri bitip mekânın tasarlandığı Bedir Savaşı'nda tarihi gerçeklere birebir bağlı kalıyor. Bedir Savaşı paketinde, 300 mümine karşı bin müşrik askeri, oranıyla pakete yerleştiriliyor. Pakette on mümin askeri figürü varken otuz müşrik askeri figürü olacak yani. Doğan Ozan Güneş, oyuncakların mekânlarıyla birlikte eğitimde kullanılabileceğini söylüyor. Güneş, "Siz Uhud Savaşı’nı, okçuların durdukları o yeri uygulayarak çocuğa bir kere gösterseniz, bir daha unutulmaz’ diyor.
Orhun Toys’un tarih danışmanı Murat Hilmi Arıç, yabancı askerler konusunda da danışmanlık yapıyor. Bizans ordusunun dönem askerleri birebir aynı şekilde üretiliyor. Arıç, askeri tarih konusunda çalışan bir akademisyen. At binip, ok atan biri aynı zamanda. Tarihi bilgiyi bugünkü teknolojiyle birleştirdiklerini söyleyen Arıç, üretimi yapılan bir Yeniçeri askerinin kaftanının altında, yakasından görünen zırhı da ilave ettiklerini söylüyor.
Projede sivil hayatı yansıtan oyuncaklar da olacak. Çadırda yaşıyorlarken nasıl yaşıyorlardı, bir Türk obası nasıldı, yerleşik düzene nasıl geçtiler, Türk evleri ile Rum evlerinin farkı neydi gibi binlerce sorunun cevabını, tarihi gerçeklere bağlı kalarak verecek Orhun Toys. Hemen herkesin kurduğu cümledir, 1071’de Malazgirt’te Anadolu’yu kendimize yurt yaptık. Fakat buna ilişkin ne bir resim ne başka bir görsel var. Askerler nasıldı, savaş gerisindeki insanlar nasıl giyinir, hangi araçları kullanırlardı… Cevapları Orhun Toys, hem de oyuncaklarla somut halde vermeyi planlıyor. Tarihi yeniden somutlaştırarak bugünde inşa edecek bir çalışma.
Şu ana kadar minyatür asker figürü olarak 500’e yakın bitirilmiş farklı tasarım olduğunu söyleyen Güneş, listeyi tamamlamak için 500 kadar daha figür yapmayı planlıyor. Sonraki hedefi ise, Barbie bebek boyutlarında Osmanlı sultanlarını ve hanım sultanlarını yapmak. Yıllardır her dilde tekrarlanan klasik eleştiri cümlesi, ‘Çocuklarımız neden örümcek adamla, süpermenle büyüyor’ eleştirisini kendisi de tekrarlayan Güneş’in hepimizden bir farkı var. O harekete geçmiş. Dünyanın pek çok bölgesini gezdim diyen Güneş, hiçbir yerde kendi kültürümüzün büyüklerini, sahabe efendilerimizi oyuncak olarak, çocukların tanıyıp seveceği bir şekilde yapılmadığını söylüyor. “Çağrı’dan başka neyimiz var” diye soruyor.
Gerçeklerin yanı sıra efsaneler ve mitolojik unsurlar da Orhun Toys’un üretim takvimi arasında var. Hz. Ali cenklerinden mitolojideki ejdarhalara kadar pek çok kalem üretilmeyi bekliyor. Batı Hunlarından 1700’e kadar olan Türk tarihini kapsayan bütün dönem üretim takvimin ilk hedefi. Sadece kaleler değil, evler ve ibadethaneler de üretilecek. Üstelik dönem içerisinde Türklerin temas ettikleri bütün topluluklar da olacak. Müslüman bilim adamlarının ürettiği bilimsel araç ve gereçler de oyuncak olarak çocuklara sunulacak. Güneş, kütüphanelerden, ibadethanelere, sivil evlerden, saray ve kalelere kadar tarihin tüm başlıklarına temas etmek istediklerini söylüyor.
Tamamı hareket halinde olan oyuncakların yüzündeki en ince çizgileri bile hesaplayıp çizdiren Orhun Toys, Bizans, Moğol, Arap, Oğuz yüzünü ayrı ayrı tasarlıyor. Gaziler, Alpler, Azaplar, Yeniçeriler gibi ordunun farklı bölüklerine ayrı ifade ve tavır belirleniyor. Bunlar da yine tarihi veriler eşliğinde yapılıyor. Savaş atlarında da Orta Asya’dan gelen Oğuz, Türkmen atları koç burunlu at dediğimiz atlar gibi tasarlanıyor. Alplerin yahut Gazilerin atları ise Arap atı olarak üretilmiş. Tarihi dizi ve filmlerde yapılan bütün hatalar, bu oyuncaklarla karşılaştırılarak görülebilir.
