Tulumba, eski bir Türk tatlısı. Özellikle Ramazan ayında satışları artan tulumba orta direğin her zaman tercih ettiği bir tatlı. Fiyatı ile ekonomik olan bu tatlıyı çok daha ucuz diye merdiven altı imalathanelerde almamak gerekiyor. Tulumbanın kilosu 10 ila 15 lira arasında değişiyor. Eyüp Alibeyköy’de hizmet veren Rio3 Rumeli Tulumba ve Dondurma İstanbul’un ilk tulumbacılardan. Ferit Kahya’nın işlettiği tatlıcının kökleri 1987 yılına kadar dayanıyor.
Tatlıcılık daha doğrusu tulumbacılık onlarda aile geleneği. Kahya da bu işi babasının dayılarından öğrenmiş. “Onlar beni bir meslek sahibi ettiler” diyor. 2000’den beri işletmecilik yapan Kahya, tulumbanın günlük ve hafif bir tatlı olduğunu söylüyor. Firmanın ismi ise ilginç: Rio. Nedir bunun alamet-i farikası derseniz. Bizde eskiden kafelere dünyanın farklı yerlerindeki şehirlerin isimlerini vermek moda idi. Rio eski bir kafe imiş. İnsanlar arasında da artık öyle bilindiği için ismini değiştirme gereği duymamışlar. Anlayacağınız tatlılar Osmanlı’dan ismi Brezilya’dan geliyor.
Rio’da katkı maddesi falan kullanılmıyor, gönül rahatlığıyla yiyebilirsiniz. Üstelik Kahya’nın da dediği gibi günlük olarak servis ediliyor. Malzemeyi önceden hazırlayıp bekletmiyorlar. Tulumba bittikçe imal ediyorlar ve şeffaf mutfak anlayışları var. Üretim sürecini izleyebiliyorsunuz. Tulumbanın ana maddesi un, şeker ve yumurta. Hazırlanan hamur şekil makinasından geçtikten sonra kızartılıyor. Şerbetli bir tatlı olan tulumba özellikle kışın tercih ediliyor, yazın daha çok serinletici şeyler yeme ihtiyacımızdan dolayı. Düğünlere, mevlitlere ve yemekhanelerde yüklü miktarlarda tulumba gönderdikleri oluyor.
Böğürtlen suyu da var Rio’da. Böğürtlen suyu, Balkanlar’dan gelen özel bir şerbet. Balkan göçmeni olan aile bu şerbeti konsantre olarak Türkiye getiriyor, burada sulandırıp tulumbanın yanında servis ediyorlar. Böğürtlen suyunun asıl adı Brownissa ve yaban mersininden yapılıyor. Müşteriler rengini ve tadını böğürtlene benzettikleri için ismi öyle kalmış. Türkiye’de yaban mersinini işleyecek bir fabrika olmadığı için Slovenya’dan getiriliyor. Özü çok yoğun ve acı olan şerbet sulandırıldığında tatlının yanında çok güzel gidiyor.
2007 yılında İstanbul’da tulumbacı patlaması yaşanmıştı. Ancak zamanla çoğu bir bir kapandı. Geriye bu işi gerçekten bilerek yapan birkaç tulumbacı kaldı. İnsanların Rio’yu tercih etmesinin en önemli nedenlerinden biri sıcak ve günlük olarak servis yapıyor olması. Kahya, semt içinde değil de dışarıdan daha fazla müşterileri olduğunu söylüyor. Fiyatlar da uygun. 1 kilo tulumbanın fiyatı 12 lira. Bir kilo tulumba 5-6 kişi için ideal. Havaların soğuduğu şu günlerde tulumba akşam akraba, eş dost ziyaretlerinin gözde tatlısı oluyor. Kahya aile geleneğinin devam etmesini istiyor. Eğer esnaflık kalırsa çocuklarının da tulumbacı olmasını istiyor.
