TBMM Kadına Yönelik Şiddetin Sebeplerini Araştırma Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Alev Dedegil başkanlığında toplandı.
Toplantıda, Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı yetkilileri çeşitli sunumlar gerçekleştirdi.
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü 4. Sınıf Emniyet Müdürü Tarıkhan Çetiner, Asayiş Dairesi Başkanlığı Aile İçi Şiddetle Mücadele Şube Müdürlüğü'nün kuruluş amacı ve görev alanlarını anlattı.
2014 yılı içinde 77 bin 288 kadın, 9 bin 793 erkek olmak üzere 87 bin 81 kişi hakkında geçici koruma tedbiri kararı alındığını belirten Çetiner, halen 38 kadın, 5 erkek toplam 43 kişinin yakın koruma, 24 bin 406 kadın, 3 bin 357 erkek olmak üzere toplam 27 bin 763 kişiye çağrı üzerine koruma olmak üzere toplam 27 bin 806 kişi hakkında da geçici koruma tedbir kararı uygulandığını anlattı. Çetiner, geçici koruma tedbiri uygulanırken 23 kadının hayatını kaybettiğini, "21 kadın ise haklarında çağrı üzerine koruma kararı varken ani gelişen olaylar sonrasında çağrıda bulunamadığı için hayatını kaybetmiştir" dedi.
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun ilgili maddesi kapsamında 124 kadın, 6 erkek ve 101 çocuğun kimliğinin değiştirildiğini kaydeden Çetiner, yine ilgili kanunla 14 ilde Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi kurulduğunu bildirdi.
Çetiner, 2012 yılında imzalanan protokol gereği Adana ve Bursa illerinde güvenlik butonu cihazlarının pilot uygulamasına başlandığını hatırlatarak, "Bugüne kadar Adana'da 7 erkek, 96 kadın toplam toplam 103 kişiye güvenlik butonu verilmiştir. Halen 17 kadın, 1 erkek olmak üzere 18 kişi güvenlik butonunu aktif olarak kullanmaktadır. Bursa'da ise 4 erkek, 108 kadın toplam 112 kişiye güvenlik butonu verilmiştir. Halen 2 erkek, 41 kadın olmak üzere toplam 43 kişi güvenlik butonunu aktif olarak kullanmaktadır" şeklinde konuştu.
Aile içi şiddet olaylarına ilişkin yıllara yönelik rakamsal veriler de aktaran Çetiner, 2014 yılında 118 bin 14 kadın, 29 bin 419 erkek ve 16 bin 140 çocuğun bu tür olayların mağduru olduğunu, 133 kadın, 76 erkek ve 25 çocuğun ise olaylarda hayatını kaybettiğini söyledi. Çetiner, aile içi şiddet olayları ve mağdurları açısından 2014 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 33 artış yaşandığını da belirtti.
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'nun yürürlüğe girmesi ile kanundan önceki 30 ay ile sonraki 30 ay arasında aile içi şiddetle ilgili emniyete yapılan başvurularda yüzde 75 oranında artış olduğuna dikkati çeken Çetiner, bunda kanunun yarattığı yasal güvence altında olma hissi ile başta basın ve yayın organlarının da etkisiyle şiddetin görünür olmasının da etkisi olduğunu söyledi.
2014 yılında aile içi olaylarının 100 bin kişiye düşen olay sayısına göre en fazla yaşandığı ilin Osmaniye, en az yaşandığı ilin ise Hakkari olduğuna işaret eden Çetiner, emniyet teşkilatında aile içi şiddet olaylarıyla ilgilenen personele yönelik özel eğitimler olduğunu da anlattı.
Kadına karşı aile içi şiddetin önlenmesinin öncelikle kadınların güçlendirilmesi ve toplumsal statülerinin yükseltilmesi ile mümkün olduğunun altını çizen Çetiner, şöyle devam etti:
"6284 sayılı Kanun'da şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi bulunan kadınlar, çocuklar, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru kişilerin korunmasına yönelik koruyucu ve önleyici tedbirlerin alınması öngörülmüştür. Ancak mağdurlara yönelik koruyucu tedbirler uygulanırken, şiddet uygulayana yönelik etkin önleyici tedbirler uygulanamamaktadır. Kanun kapsamında mağdur odaklı yaklaşımla şiddet mağdurları daha da mağdur edilmektedir. Şiddet uygulayana yönelik etkin tedbirler uygulanabilmesi fail odaklı yaklaşım tarzı benimsenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
Şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan kişilerin evden uzaklaştırılmaları halinde barınmalarının sağlanabileceği bir birim oluşturularak, bu birimlerde şiddeti önlemeye yönelik eğitim ve rehabilitasyon programlarına zorunlu katılımları sağlanmalıdır."
Güvenlik butonu pilot uygulamasının yetersiz kalabildiğine ilişkin veriler olduğunu da ifade eden Çetiner, "Uygulayan veya uygulama ihtimali bulunan kişilerin şiddet mağdurlarına yaklaşmadan kolluk tarafından önlem alınabilmesini sağlayacak elektronik kelepçe olarak bilinen elektronik takip sisteminin hayata geçirilmesi faydalı olacaktır" diye konuştu.
Komisyon Başkanı Dedegil de şiddet mağdurlarının hiçbir süreçte yalnız bırakılmaması gerektiğini vurgulayarak, "Şiddetle ilgili bir izleme mekanizmasının olması gerekiyor. Önleyici, koruyucu olacak olan, risk analizlerinin yapılması. Riskli ailelerin tespit edilmesi suç, olmadan önceye odaklanmak, fiilin oluşumunu engellemek. Bu çocuğa karşı olabilir, kadına karşı olabilir" dedi.
Jandarma Genel Komutanlığı Personel Binbaşı Özlem Yılmaz da görev alanları içinde kadına yönelik şiddetin önlenmesine ilişkin çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Daire Başkanı Uzman Doktor Esra Alataş ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Daire Başkanı Fatma Şahin ise sağlık merkezlerine şiddete maruz kaldığı için başvuran kadınlarla ilgili yapılan işlemler hakkında bilgi aktardı.
