Son senelerde sürekli artış gösteren, sektörde ve sinema endüstrisinde emaresi görülen gelişimin rakamlara yansıması gayet net ve çarpıcı.
Önce bilet satışlarından başlayalım…
Box Office verilerine göre Kasım’ın ortasında olduğumuz şu dönemde gişe verileri geçen seneyi yakalamış durumda. 2013’te 50 milyon 295 bin 757 bilet satılmıştı. Ve bu seviye bir rekordu. 40 yıla yakın zamandır raporlanan bilgilerdeki en yüksek bilet satış sayısıydı. 2014’ün bitişine 6 hafta kala ise satılan bilet sayısı 50 milyona dayandı. 49 milyonu geçen rakamların yıl sonuna kadar 55 milyona ulaşması bekleniyor.
Sinemaseverlerin salonlara bu denkli rağbet göstermesindeki sebeplerden biri de filmlerin sayısı elbet. İlk olarak yerli filmlere bakalım. Manzaranın en önemli detayı belki de bu. Zira yakın dönem verilerine bakıldığında 2014’te vizyona giren yerli film sayısı da rekor seviyeye ulaştı. Kasım’ın ortası itibariyle 90 yerli yapım beyaz perdede boy gösterdi. Yıl sonuna kadar da 10’dan fazla filmin vizyona çıkacağını düşünürsek, 100 filmi aşan bir performansla karşı karşıyayız demek.
2005’ten bu yana bakıldığında harika bir yükseliş söz konusu. 2005’te sadece 29 yerli yapım vizyona girerken, bu sayı 2010’da 66, 2013’te ise 88 oldu. Üç haneli sayıya ulaşan 2014 ise rekorlar hanesine bir yenisini daha eklemiş oldu.
Ülkemizde vizyona giren yabancı film sayısında da son yıllarda ciddi bir artış var. 2014 bu açıdan da rekor seviyeye ulaştı. Yine Kasım ortası itibariyle 314’ü yeni olmak üzere toplam 513 film gösterildi. 2013’te vizyona giren yeni film sayısı 326 idi. Önümüzdeki altı haftada en az 25 filmin vizyona gireceğini düşünürsek toplam film sayısını 350’yi geçeceğini öngörebiliriz.
Yakın tarihe baktığımızda bu verilerin ne manaya geldiğini anlayabiliriz.
Örneğin; 2010’da vizyona giren yeni film sayısı 247 idi. Bu sayı 2007’de 256, 2005’te ise 223 idi. Bir buçuk mislinden fazla bir artış son 10 yılda göze çarpıyor. Toplam film sayısındaki artış 1,5 iken yerli filmdeki artışın 4 misline ulaşmış olması ise sinemamız açısından ayrı bir mutluluk vesilesi.
Yerli filmlerin gişede gördüğü ilginin toplam bilet satışına yansımasına da bir bakalım isterseniz.
2014’te şu ana kadar satılan 50 milyona yakın biletin yarısından fazlası yerli yapımlara gitmiş. 28 milyona yaklaşan bir seviyeden söz etmek mümkün. Film başına düşen oran ise 325 bin civarı. Ortalama gayet iyi. Zira ülkemiz şartlarında bir filmin zarar etmemesi için aranan seviye –aşağı yukarı- 150 bin… 325 bin izleyici ortalaması gayet iyi görünüyor. Fakat malumunuz üzere bilet satışının filmlere dağılımı hiç de öyle değil.
Burada ilginç bir manzara karşımıza çıkıyor. Zira milyonlarca biletin sadece birkaç film için satın alındığını görmek sinemamızın geleceği açısından düşündürücü.
28 milyon biletin 20 milyonu sadece 6 film arasında paylaşılmış. Evet, yanlış okumadınız; sadece 6 filmin gişesi 20 milyonu buluyor. Geriye kalan 80 film ise 8 milyon bilet satışını arasında pay ediyor. Listenin sonundaki 20 filmin toplam gişesinin 100 bini bulmaması da tablonun ilginç bir diğer noktası.
Peki ‘gişe canavarı’ diye niteleyebileceğimiz bu filmler, yani bilet satışlarının yarısından fazlasını alan yerli yapımlar hangileri?
Hepinizin aklına gelen ilk filmler elbette belli. Recep İvedik serisi, Cem Yılmaz filmleri, Düğün Dernek ve birkaç benzer film. Evet, esasında tam da böyle.
2014’te sadece Recep İvedik 4’ün gişesi 7 milyon 369 bin… Eyyvah Eyvah 3 ise 3 milyon 414 bin… 2013’ün sonunda vizyona giren Düğün Dernek için sadece 2014’te satılan bilet sayısı da 2 milyon 900 bine yakın. Pek Yakında, İncir Reçeli, Patron Mutlu Son İstiyor ve Mandıra Filozofu da geçen senenin ‘gişe canavarı’ filmleri.
Genel tabloda dikkat çeken bir husus ise en çok izlenen filmlerin komedi oluşu. Sadece 2014’e has bir durum değil. Fetih 1453 (2012), New York’ta 5 Minare (2010) ve Kurtlar Vadisi Irak ve Filistin gibi örnekleri bir kenara bıraktığımızda son 10 yılda gişenin yükünü komedi filmleri çekiyor.
Ve en çarpıcı tablolardan biri; Recep İvedik…
Bugüne kadar dört ayrı bölümü çekilen serinin toplam gişesi 20 milyona yakın bir miktar. Evet, aynen öyle. Bir televizyon karakterinden sinemaya uyarlanan ve 2008’deki ilk bölümünden beri çok tartışılan Recep İvedik serisi, ülkemizde bir yıl içinde satılan bilet satış sayısının yarısına yakın bir seviyeye ulaşmış durumda.
Dünyada gişe verileri hasılat üzerinden ele alınırken ülkemizde ise bilet satış sayısı baz alınıyor. Peki ülkemizde filmlerin hasılatları ne oranda?
Önce yıllık verilere bakalım…
2013’te yıllık hasılat 505 milyon TL civarında. Gişede kendini gösteren toplam 501 filmin sektöre kazandırdığı para böyle.
2014’te ise Kasım ortası itibariyle 513 filmin hasılatı 520 milyon seviyesinde. Yani genel hasılat bakımından da 2014 rekor yılı oluyor.
Tek tek filmlere bakıldığında ise komedi filmlerinin yapımcılarına ne kadar kazandırdığı dikkat çekiyor. Sadece Recep İvedik 4’ün 7 milyon 369 bin bilet satışı karşılığındaki hasılatı 72 milyon TL’den fazla… Bütün Recep İvedik serisini düşününce ise 200 milyon TL gibi bir miktar bizi karşılıyor.
Eyyvah Eyvah 3’ün 3 milyon 414 bin bilet satışıyla 35 milyon TL, Düğün Dernek’in ise toplada 7 milyona yaklaşan bilet satışıyla 70 milyon TL’den fazla hasılat elde ettiğini görebiliyoruz.
Bu arada, revaçtaki bir Hollywood yapımının bütçesinin (yapım masrafı) 200 milyon dolar olduğunu düşünürsek, sinema sektörümüz açısından nasıl bir manzara olduğunu görebiliriz.
