2010 yılında Avrupa'nın kültür başkentliğini yapmaya hazırlanan İstanbul kentinin hazırlık komitesi, bu kapsamda düzenlenecek olan film festivalinin organizatörlüğüne Yeni Şafak gazetesi sinema editörü Ali Murat Güven'i seçti.
Güven'in geçtiğimiz aylarda 2010 hazırlık komitesine sunduğu üç aşamalı bir tanıtım projesi, komitenin bu kategoride en beğendiği sunumlardan biri oldu ve yapılan değerlendirmenin ardından onaylanarak etkinlik programına alındı.
İstanbul kenti ile sinema sanatı ilişkilerinin ülkemizdeki en önde gelen uzmanları arasında yer alan ve bu spesifik alanda yaklaşık 15 yıldan beri geniş kapsamlı araştırmalar yapan Güven, 2010 yılı etkinlikleri kapsamında “İçinden İstanbul Geçen Filmler” başlıklı bir film festivali düzenleyecek; yanısıra da aynı filmlerin afiş ve diğer görsellerinden oluşan uzun süreli bir sergi oluşturacak. Ardından da bu etkinliklerin kalıcılığını sağlamak amacıyla Türkçe-İngilizce bir albüm-kitap hazırlayacak.
Güven'in projesi, müzik, mimarî ve resim gibi dallarda, ilgili komiteler tarafından onaylanmış diğer projelerle birlikte 24 Kasım Pazartesi akşamı medya ve kamuoyuna tanıtıldı. İstanbul-2010 Ajans'ın Swiss Otel'de düzenlediği tanıtım kokteyline medya, politika, iş ve sanat dünyasından 500'ün üzerinde seçkin konuk katılırken, kürsüde ilk sözü 2010 Yürütme Kurulu Başkanı Nuri Çolakoğlu aldı. İstanbul'un 2010 Avrupa kültür başkentliğine seçilmesine uzanan zorlu yolu kilometre taşlarıyla birlikte aktaran Çolakoğlu, bu yüksek prestijli unvanın ülkenin ve kentin tanıtımı adına olağanüstü fırsatlar sunduğunu vurgulayarak, “Hükûmet, Kültür ve Turizm Bakanlığı, iş dünyası, ulusal medya ve bu güzel ülkenin sanatçıları olarak, şimdi artık hepimiz tek bir hedefe kilitlenmiş durumdayız. Amacımız, 2010 yılını Türkiye adına en itibarlı bir sonuçla geride bırakmak” şeklinde konuştu.
Çolakoğlu'nun ardından, farklı tür ve disiplinlere ait projeleri değerlendirip uygulamaya koyan komitelerin başkanları sahnede tek tek söz alarak, şu ana kadar yaptıkları ve bundan sonra yapacakları çalışmaları sinevizyon gösterileri eşliğinde katılımcılarla paylaştılar. Bu kapsamda, Sinema, Belgesel ve Animasyon Projeler Komitesi'nin direktörü Ayşen Sever de kendi sunumunu gerçekleştirirken, yazarımız Ali Murat Güven'in düzenleyeceği “İçinden İstanbul Geçen Filmler” festivaline ve bununla bağlantılı diğer iki çalışmaya geniş biçimde yer verdi. “İçinden İstanbul Geçen Filmler” Festivali'nin, geride bıraktığımız yüzyıl boyunca İstanbul'da çekilmiş, en doğudan en batıya dek birbirinden çok farklı ülkelerden gelen 100 dolayında yabancı filme ev sahipliği yapacağını açıklayan Sever, sinema tutkunlarının 2010 yılı Ekim ayında düzenlenecek olan bu festival sayesinde şimdiye kadar pek çoğunu hiç izlemedikleri birbirinden ilginç yapıtlarla tanışacaklarını belirtti. Ücretsiz olarak düzenlenmesi planlanan gösteriler, İstanbul'un Avrupa yakasındaki iki, Asya yakasındaki bir sinema salonunda iki hafta boyunca devam edecek.
Sever, bu ana projenin dışında Güven'in tamamlayıcı nitelikte iki projeye daha imza atacağını da vurgulayarak, “2010'un aynı döneminde, bu festivalden alınan lezzeti daha da artırmak üzere, kuratörümüz sinemaseverlere yaklaşık bin parça özgün görselden oluşan bir sinema afişleri ve lobi fotoğrafları sergisi açacak. Bu görseller, festivalde gösterimi yapılan klasikleşmiş filmlere ait olacak ve kendisinin on yıldır toplamakta olduğu özel koleksiyondan gelme, büyük bir bölümü de yeryüzünde tek nüshası kalmış tanıtıcı malzemelerden oluşuyor” dedi.
Sever, Güven'in projenin üçüncü ayağını oluşturacak biçimde, dünyanın dört bir köşesindeki ünlü film yapımcılarına, yönetmenlere, oyunculara ve sinema okullarının kütüphanelerine gönderilmek üzere bir de “İçinden İstanbul Geçen Filmler” başlıklı Türkçe-İngilizce albüm kitap hazırlayacağını açıkladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2008 yılında yapılan oylamanın sonucunda İstanbul'un 2010 yılı için Avrupa kültür başkenti ilan edilmesinin hemen ardından konuyla ilgili hazırlıkları başlattı ve etkinliklerin organizasyonu için önce ilgili yasaları çıkardı, ardından da “İstanbul-2010 Ajansı” adlı yarı-resmî bir kuruluş oluşturarak buraya kaynak aktarmaya başladı. Yürütme kurulu başkanlığını ünlü gazeteci Nuri Çolakoğlu'nun üstlendiği İstanbul-2010 Ajansı'nda hazırlık çalışmalarının belli bir disiplin ve eşgüdüm içinde yürütülebilmesi için bir çok alt komite bulunuyor. Her uzmanlık alanından seçkin isimlerin yer aldığı bu komiteler, kendilerine sunulan projeleri tek tek inceliyor ve İstanbul'un küresel ölçekteki tanıtımı adına yararlı olacağına inandıklarını onaylayarak bunların yapım sürecinin yolunu açıyor.
Güven'in de 2008 yılının ilkbaharında sunduğu “İçinden İstanbul Geçen Filmler” projesi, Ajans'ın yetkili komiteleri tarafından bu kapsamda değerlendirildi ve kentin tanıtımı açısından son derece yararlı bulundu.
“Avrupa Kültür Başkenti” ilan edilmesi fikri, ilk kez 1985 yılında, o dönemin Yunanistan Kültür Bakanı ve aynı zamanda ülkesinin de dünyaca ünlü sinema oyuncularından biri olan, Türk sinemaseverlerinin 1963 yapımı unutulmaz “Topkapı” filmiyle tanıdıkları Melina Mercouri tarafından ortaya atılmıştı.
Aynı yıl Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi projenin kapsamını belirledi ve uygulamaya koydu. 1985'ten 2000 yılına kadar Avrupa Birliği'ne üye olan ülkelerin kentlerinden biri “Avrupa Kültür Başkenti” olarak seçildi. 2000 yılına gelindiğinde ise yeni binyıl nedeniyle “Avrupa Kültür Başkenti” unvanı hem birden fazla kente, hem de AB Adayı olan ülkelerin kentlerine verilmeye başlandı. Her yıl el değiştiren “Avrupa Kültür Başkenti” unvanı şu anda İngiltere'nin Liverpool kentinde. Bu unvan 2009'da Litvanya'nın başkenti Vilnius'a, 2010'da ise İstanbul'a geçecek.
Hükûmet ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul'un bu yöndeki tanıtım etkinlikleri için en az 1 milyar dolar harcamayı planlıyor. Yanısıra da onaylanan projelere özel sektörden pek çok şirket sponsor olarak aynî ve naktî katkıda bulunacak. Hedef ise bu etkinliklerden sonra İstanbul'u dünyanın en çok tanınan ve gezginlerce en fazla ziyaret edilmek istenen 10 büyük kentinden birine dönüştürmek…
