Daha önceki yazılarımızda sözlü veya mülakatla yapılan sınavların lehinde ve aleyhinde ifadeler kullanmıştık. Bu yazımızda hangi kamu kurumların hangi unvanlar için sözlü veya mülakat sınavı ile eleman aldıklarını ifade edeceğiz.
Kariyer meslek olarak ifade edilen 657 sayılı Kanun'un 36/A-11'inci maddesinde sayılan unvanlardaki görevlerin tamamında sözlü sınav yapılmaktadır. Yapılan sözlü sınavlarda objektif davranılıp davranılmadığı hususları zaman zaman tartışma konusu yapılsa da bu meslek mensupları için sözlü sınav kaçınılmazdır.
Bu kadrolara A grubu kadrolar da denilmektedir. A Grubu Kadrolar; Başbakanlık, bakanlıklar, bunların müsteşarlık, başkanlık ve bağımsız genel müdürlük düzeyindeki bağlı ve ilgili kuruluşları ile bağlı ortaklıklarındaki, özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle girilen ve belirli bir yetişme programı sonrası yeterlik sınavına tabi tutulan mesleklere ilişkin kadro ve görevler ile il özel idareleri ve belediyelerin teftiş kurullarına, atanacaklar için yapılacak işlem ve sınavları kapsamaktadır.
B grubu kadrolara genel olarak sadece KPSS sonuçlarına göre merkezi yerleştirme, bilahare de atama yapılmaktadır ve bunlar için sözlü sınav yapılmamaktadır. Bu kadrolara istisnai olarak sözlü sınav yapıldığını da ifade edebiliriz.
B grubu kadrolar; Kadroları 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listelerde yer alan, genel ve katma bütçeli kurumlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlar ile kurulan fonlar ve kefalet sandıkları, il özel idareleri ve belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında yukarıda (a) bendinde belirtilmiş olan meslekler dışında, ilk defa kamu hizmeti ve görevlerine atama yapılacak kadro ve görevlere, atanacaklar için yapılacak işlem ve sınavları kapsamaktadır.
Bu kadrolara kurumsal yerleştirme yapıldığı da görülmektedir. Ancak, KPSS B grubu kadroları için yapılan sınav sonuçlarının yanında sözlü sınavda yapılmaktadır. Bu kadrolar için öncelikle taban puan belirlenmekte daha sonra da bu puanları alanlar arasında yapılan sözlü sınav sonucuna göre atama yapılmaktadır. Bu kurumları şu şekilde sıralayabiliriz.
Emniyet Teşkilatında Emniyet Hizmetleri Sınıfı Dışında Görevli Kadrolu ve Sözleşmeli Personel Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde bu genel müdürlüğe alınacak memur, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Mühendis, Psikolog, Teknisyen vb. kadrolar için KPSS B grubu karolar için yapılan sınav esas alınarak sözlü sınavla eleman alınmaktadır.
Bu bakanlığa alınacak memur, VHKİ, Gümrük Muhafaza Memuru, Mütercim, gibi kadrolara KPSS B grubu sınavların yanında ayrıca, sözlü sınav da yapılmaktadır.
Bu bakanlıkta görev yapacak Zabıt Katibi, Cezaevi Katibi, Tebligat Memuru ve İnfaz Koruma Memuru kadrolarına KPSS sınavının yanında ayrıca sözlü sınavla atama yapılmaktadır.
Bu kurumlara yapılacak sivil memur atamalarında da aynı şekilde sözlü sınav yapılmaktadır.
Bu bakanlığın mütercim kadrolarına yapılacak atamalarda da sözlü sınav yapılmaktadır.
Yargıtay Başkanlığı'nın memur, katip, mübaşir ve hizmetli kadrolarına yapılacak atamalarda da sözlü sınav yapılmaktadır.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü mühendis kadrolarına, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak, açıktan atama yapılacak kadro sayısının üç katına kadar belirlenecek adaylar arasından, yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınavdaki başarı sırasına göre ilgili genel müdürlüklerce atama yapılmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşları, özel mevzuatlarında sınav, başvuru, komisyon teşkili ve sınava ilişkin diğer hususlarda düzenleme yapmak kaydıyla, hazine avukatı ve hukuk müşaviri kadroları ile avukat kadro ve pozisyonlarına, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak, açıktan atama yapılacak kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar belirlenecek adaylar için yapacakları yazılı ve/veya sözlü sınavlardaki başarı sırasına göre atama yapabilmektedir.
Bu genel müdürlüğün Teknik Hizmetler Sınıfı'na ait kadrolarına Kamu Personel Seçme Sınavı (B) grubu puan sırasına göre ilk defa açıktan atanacak personel, alım yapılacak her bir unvan için boş kadro sayısının üç katına kadar çağrılacak adaylar arasından genel müdürlükçe yapılacak sözlü sınav başarı sırasına göre atama yapılabilmektedir.