|
Dolar kuru oynaklığı
Dolar kuru son dönemde ciddi bir oynaklık içinde.

Bir bakıyorsunuz 4 Mayıs'ta tavan yapıyor (2.74 TL), bir bakıyorsunuz 15 Mayıs'ta ciddi düşüş (2.57 TL.) yaşıyor. Bugün ise 2.60'larda seyrediyor.

Oynaklığın kısa süreli-sert olması ise tartışmaları ve panik havasını arttırmaktadır.

**

2015 yılı başından bugüne kadar ABD Doları TL karşısında yaklaşık yüzde 12, yıllık ise (22 Mayıs 2014-22 Mayıs 2015) yüzde 18.9 değer kazandı.

ABD Doları karşısındaki
kur oynaklığı başka ülke para birimleri için de geçerli.

Şöyle ki, bir yılda ABD Doları Ruble karşısında yüzde 31.3, Euro karşısında yüzde 23.6, Japon Yeni karşısında yüzde 16.1, Güney Afrika Randi karşısında yüzde 13.12, Brezilya Reali karşısında ise yüzde 29 değer kazanmış.

**

“Bu ne kadar tehlikeli" sorusunun cevabı için, ulusal paranın fazla ya da eksik değerlendiğini bilmek gerekir.

Bunun için Merkez Bankası tarafından hesaplanan enflasyon (TÜFE veya ÜFE) bazlı reel efektif döviz kuru endeksine (REK) bakmak gerekiyor.

REK belirli yıl baz alınarak ülkelerin enflasyon farklarının ülke para birimlerinin değişim paritesine yansıtılma esasına dayanır. REK 100'ün üzerinde ise TL değer kazanmış, 100'ün altında ise değer kaybetmiş demektir.

Nisan sonu itibariyle TÜFE bazlı reel kur 102 seviyelerinde. Buradan; '30 Nisan'da 2,67 TL. seviyesinde olan dolar kurunun, satın alma gücü paritesine göre gerçekçi bir TL/Dolar paritesini yansıttığı' sonucu çıkar.

Yani, TL/dolar kurundaki “
2.65-2.70 seviyeleri bugün gerçekçi kur değerini
" gösteriyor demektir.

**

Bir taraftan piyasada serbest dalgalanmaya bıraktığımız kur sistemini benimsemişiz, diğer taraftan dalgalanma hoşumuza gitmeyince faizle ya da merkez bankasının elindeki rezervlerle, karşılık oranlarıyla veya diğer silahlarla piyasayı dövüyoruz.

Dövmeyle kurları hizaya getiremeyeceğini anlayan Merkez Bankası yönetimi son zamanlarda döviz dalgalanmalarına karşı silah kullanmayı bırakmışa benziyor. Doğrusunu da yapıyor.

**

Yukarıdaki genel bilgilerden sonra bazı tespitler yapalım.

1- Son aylarda yaşanan
dolar kuru oynaklığına daha çok dış konjonktürdeki gelişmeler etki etmektedir:
FED'in faiz artırımı beklentisi, Euro/Dolar paritesindeki değişmeler v.s.

2- Mayıs başındaki hızlı yükselişte seçim sonrası “koalisyon" endişesinin, son haftaki düşüşte de “
Ak Parti'nin tek başına iktidar olacağı"
beklentisinin satın alınması da etkili deniliyor.

3- Özellikle dolar kurunun ulaştığı seviye kaygı verici değil. Kısa süreli aşırı dalgalanmalar iç ve dış yatırımlar açısından belirsizliklere neden olduğu için sorunlu.

4- Merkez Bankası'nın kısa süreli ani çıkışlara müdahalede bulunması hem uygulanan kur sisteminin ruhuna uygun değil, hem de istenen sonuçların elde edilmediğini gösteriyor. Hedeflenenin aksine piyasalarda tedirginliği ve spekülatif hareketleri artıyor.

5- Özel ve kamu dış borçları toplamının 400 milyar doları aştığını düşündüğümüzde
kurlarda ve borçlanma faizlerindeki artış ciddi ilave maliyetler yükleyecektir.

6- Kur oynaklığı özellikle yukarı yönlü, ara ve yatırım malı ithalatı nedeniyle
maliyet enflasyonu baskısı
söz konusu olmaktadır.

7-
Küçük yatırımcıların
kurlardaki hareketlere bakarak alım satım yapmaları çok doğru değil. Özellikle hızlı dalgalanmalar söz konusu olduğunda
pozisyonunu korumak
önemlidir.

8- Döviz kurlarındaki istikrar bir ülkeye yönelecek yabancı ve yerli yatırımlar (yatırımcılar) için (yatırım iklimi) çok önemli bir etkendir. Bu nedenle
istikrarlı ve öngörülebilir kur çok önemli
. Merkez Bankası olabildiğince kura müdahale etmemeli, piyasanın dengeleyici gücüne inanmalı.
#Dolar kuru
#piyasalar
#ekonomi
#mekez bankası
9 yıl önce
Dolar kuru oynaklığı
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!
Yerel seçime ramak kala: DEM, Yeniden Refah ve İYİ Parti