Bir süre önce bir Ateizm Derneği kuruldu. İslam ülkelerinde kurulan ilk Ateizm derneği. Bu gelişmeyi memnuniyetle karşıladım. Türkiye’de sayıları tam olarak bilinmemekle beraber Ateist vatandaşlarımızın olduğu hepimizin malumu. Onların da kendi değerleri ve amaçları için bir araya gelerek bir çatı altında toplanması, demokrasilerde temel haklardan olan örgütlenme özgürlüğünü kullanmaları anlamına gelir. Ayrıca, dernek aracılığıyla yürütecekleri faaliyetler de din ve ifade özgürlüğünün bir yansıması olarak tecelli edecektir. Sonuçta, bu gelişme Türkiye’nin hak ve özgürlükler bakımından ileri gitmesi demektir.
Ne var ki, birkaç gün önce bir haber medyaya düştü. Ateizm Derneği’nin web sitesi Ankara Gölbaşı 2. Sulh Hukuk Mahkemesi kararı ile kapatıldı. Gerekçesi, TCK’nun 216. Madde’sinde düzenlenen “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” suçunun işlenmesiydi.
İfade ve din özgürlüğü, her insan hakkı gibi, soyuttur. Bu şu anlama gelir: İfade ve din özgürlüğüne sahip olanlar tüm insanlardır. Bu haklara sahiplik bakımından insanlar arasında herhangi bir gerekçeyle pozitif veya negatif ayrımcılık yapılamaz. Vatandaşlar dilleri, dinleri, cinsiyetleri, etnik aidiyetleri, sosyal ve ekonomik durumları yüzünden bu özgürlüklerden mahrum edilemez. İnananlar ve inanç grupları arasında sayılarına dayanan ayrımcılıklar da yapılamaz. Bir inancın veya felsefî görüşün mensuplarının sayısının diğerlerininkinden az veya çok az olması onların çoğunluk inancından olanların kullandığı haklardan mahrum kılınmasını meşrulaştıramaz. Ateistler diğer vatandaşlarla eşittir. Klasik bir dine inanmamaları veya herhangi bir dini inancı benimsememeleri onların bu haklardan mahrum kılınmasını gerektirmez ve meşrulaştırmaz. Bu yüzden, ateistlerin derneğine zorluklar çıkartılması ve web sitelerinin kapatılması yanlıştır ve insan haklarına aykırıdır. Bilinmesi gerekir ki, din özgürlüğü dinlerin muhtevasından da bağımsızdır. Demokratik bir ülkede kamu otoriteleri dinî ve felsefî duruşların içeriğiyle ilgilenemez. Hangi dinin “doğru”, hangi dinin “yanlış” olduğuna karar vermek ve bir dine inanıp inanmamak vatandaşların kendilerine kalmıştır. Kamu otoriteleri vatandaşlarına hangi inanca sahip olurlarsa olsunlar veya bir inançları olsa da olmasa da eşit muamele etmek zorundadır.
Aslında meselenin daha geniş bir boyutu var. Bunu ünlü özgürlükçü filozof J. S. Mill’in açıklamalarında takip edebiliriz. Mill Britanya’da din özgürlüğünün tam manasıyla uygulanmasının sadece Hristiyanlık dininde Katoliklik ve Protestanlık bölünmesinden kaynaklanmadığını, tablonun Ateistlerle tamamlandığını söyler. “Ateistler dine inananlarla aynı haklara sahip tutulmasaydı, din özgürlüğü tesis edilemezdi” der.
Bu tespitin her ülke için geçerli genel bir doğru olduğunu söylemek isterim. Ateistlerin konumu din özgürlüğü açısından özel bir önem taşımaktadır. Ateistlerin din ve ifade özgürlüğüne sahip olmadığı bir Türkiye’de yeterli seviyede ifade ve din özgürlüğünün var olduğu asla söylenemez. Ne yazık ki, toplumda Ateistlere kötü bakış yaygın. Politikacıların zaman zaman bu tür düşünceleri yüksek sesle dile getirmesi ise toplumdaki menfi bakışı körüklüyor.
Ateizmin yayılmasının ülkede Müslümanlığa zarar vereceği endişeleri de, doğru bile olsa, ateistleri ayrımcılığa tabi tutmayı meşrulaştıramaz. Ateizmin dinlere meydan okuması dindarlara inançlarını daha iyi savunma yollarını öğretecek ve belki de onları dinlerine karşı argümanlara cevap verebilecek şekilde kendilerini geliştirmeye teşvik edecektir. Müslümanlık ve Müslümanlar Ateistler karşısında aciz midir ki bu tür engellemelerle sözüm ona toplumu koruma yoluna gidildiği iddia ediliyor?
Türkiye’nin, İslam dünyasında Ateizm derneğinin kurulduğu ilk ve tek ülke olmaktan gurur duyması gerekirken, derneğin yargı yoluyla baskı altına alınması, muğlak ve her tarafa çekilebilir gerekçelerle web sitesinin kapatılması baştan sona yanlış ve haksız. İfade ve din özgürlüğünü gerçekten savunanların buna karşı çıkması gerekir. Hiç kimse, tutarlılıktan kopmayı göze almaksızın, aynı anda hem din ve ifade özgürlüğünü benimsediğini söyleyip hem de Ateizm Derneği’ne baskı yapılmasını savunamaz.
Umarım derneğin önündeki tüm engellemeler en kısa sürede ortadan kaldırılır.
