Uzun süredir ABD ekonomisi ile yatıp kalkıyoruz. Zira küresel rezerv para Dolar’ın sahibi olan ülkenin ekonomisinde olan biten her şey istesek de istemesek de dünyanın geri kalanını çok yakından ilgilendiriyor.
2022 yılının ilk çeyreği için genel beklenti ABD ekonomisinin %1 büyümesi yönündeydi. Ama öyle olmadı. ABD ekonomisi ilk çeyrekte %1,4 daraldı. Büyüme beklentilerin aksine daralan ABD ekonomisi “resesyon” tartışmalarını da yeniden alevlendirdi.
Teknik olarak bir ülke ekonomisinin iki çeyrek üst üste daralmasına resesyon diyoruz. Yani eğer ABD ekonomisi 2022 yılının ikinci çeyreğinde de daralırsa teknik olarak resesyona girmiş olacak.
Bir ekonomide hem resesyon hem de enflasyonun eşanlı yaşanması “stagflasyon” olarak tanımlanıyor. Hali hazırda ABD enflasyonu son 41 yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor ve görünün o ki önümüzdeki aylarda da hız kesmesi pek muhtemel görünmüyor. Dolayısıyla eğer ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde de küçülürse bu yüksek enflasyon seviyelerine bakarak ABD ekonomisinin stagflasyona girdiğini göreceğiz.
ABD Merkez Bankası Fed, enflasyonla mücadele için bir süredir sıkı bir para politikası uyguluyor. Mart ayı başında varlık alımlarını bitirip ilk faiz artışını yaptılar. Üstüne bilanço daraltması için de piyasalara net mesajlar verdiler. Tüm bu adımlar Dolar Endeksi’ni hızlıca 100 puanın üstüne itti.
Biz güçlü dolar dönemine hazırlık yapılması gerektiğini söylerken gelen %1’lik daralma ekonominin desteklenmesi için Fed’in önümüzdeki günlerde görece olarak daha temkinli hareket ederek aşırı sıkılaşmadan kaçabileceğine yönelik beklentileri artırdı. Eğer böyle olursa başta gelişmekte olan ekonomilerde olmak üzere diğer para birimleri biraz daha sakin bir dönem geçirebilir. Yani döviz kuru baskısından kaçınmak için biraz zaman kazanılmış olabilir.
2008 Küresel Finansal Krizi öncesinde dönemin Fed Başkanı Greenspan “kriz riski yok” demişti. Ama dünya tarihinin en büyük krizlerinden birisi ABD kaynaklı çıktı.
ABD Hazine Bakanı Yellen ve Fed Başkanı Powell, pandemi dönemindeki enflasyon için geçici demişleri. Şu an ABD enflasyonu son 41 yılın en yükseğinde ve görünün o ki yükselmeye de devam edecek.
Yellen çok değil daha bundan 1 ay önce “resesyon riski yok” demişti. Bu hafta ise ABD ekonomisinin %1,4 daraldığını gördük.
Yani genel olarak ekonomi yönetimi ve Fed yetkililerin açıklamaların tersi durumlar ile karşı karşıya kalıyoruz. Bu tutarsızlık ciddi bir sorun ve işleri daha karmaşık hale getiriyor.
