30 Eylül tarihli yazımda küresel doğalgaz ve petrol fiyatlarına ilişkin bir öngörüde bulunmuş ve petrol fiyatlarının tahmin edilenden daha kısa süre içerisinde varil başına 100 doları geçebileceğine işaret etmiştim. Aradan geçen iki haftada petrol fiyatlarında bu savımı güçlendirecek şekilde bir hareket gözlemledik.
Alttaki grafikte Brent petrolün varil başına dolar cinsinden fiyat hareketini görüyorsunuz. Bu yazıyı kaleme aldığım sıralarda fiyat varil başına 83,70 dolar seviyesindeydi. Son gelişmeler fiyatların daha da yukarı gideceğine işaret ediyor. Ancak bu seviye bile son 3 yılın en yüksek seviyesine işaret ediyor. Brent petrolün varil fiyatı en son 10 Ekim 2018’de 83,09 doları görmüştü.
Bir süreden bu yana emtia fiyatlarındaki keskin artışların küresel enflasyona geçişkenliğini izah etmeye çalışıyorum. Bu noktada özellikle enerji fiyatlarındaki artışlar oldukça belirleyici oluyor. Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki artışlar temel girdi olan enerjinin maliyetini gün geçtikçe artırıyor. Bu durum da maalesef ülke ekonomilerinin geçici olarak nitelediği mevcut enflasyonist sürece ilişkin endişeleri artırıyor.
Son dönemde emtia fiyatlarının hızlı artışı üzerinden oluşan olumsuz havanın büyük merkez bankalarının tahmin edilenden hızlı sıkılaşmasını tetiklemesi riski, gelişmekte olan ekonomiler için zamanın daraldığı şeklinde yorumlanabilir. Gelişmiş ülke merkez bankalarının tahmin edilenden erken sıkılaşması ve faiz artırımlarını öne çekmesinin kur kanalı üzerinden gelişmekte olan ekonomilerde ilave baskılar oluşturabileceğini gözardı etmemek gerekiyor. Ancak özetle şunu belirtebiliriz; pandemi, artan enerji fiyatları, yüksek emtia fiyatları ve olası erken sıkılaşma riski mecazi anlamda bu kışı tüm dünya için daha soğuk hale getirebilir.
