Türkiye'nin en büyük ressamı Kenan Evren öldü… Memleketin başı sağ olsun. Ondan büyük ressam yoktu benim bildiğim.
Darasız, firesiz, tam 98 yaşındaydı.
Ressamlığını generalliğinden ve cumhurbaşkanlığından daha önde görmemin sebebini izah etmek gerekir.
Malum, askerliğin varlık sebebi ülkeyi düşmanlara karşı korumak.
Barış içinde yaşayabilmek için bazen savaşa girmek gerekir ve orada en başta asker görev yapar.
“Hazır ol cenge eğer ister isen sulh-ü salâh…” sözü boş yere sarf edilmiş değildir.
Bazen sivil halka da görev düşer ama esas ağırlık askerdedir.
Erinden onbaşısından, en büyük generaline kadar.
Evren Paşa, hayatı boyunca herhangi bir savaşa girmedi çok şükür.
Asker olarak en ciddi faaliyeti, 1980'de darbe yapmaktı.
*
Açtığı bir sergi dolayısıyla onunla röportaj yapan Nuriye Akman'a çok güzel cevaplar vermişti Kenan Evren.
Açık yürekli haliyle konuşmuştu.
İki soru ile o unutulmaz röportajı hatırlatmak isterim…
New York'ta bir müzeyi gezerken, Picasso'nun resimlerini gördünüz ve “Bunları ben de yaparım” dediniz. İçinizdeki ressamı Picasso mu uyandırdı?
O yanlış anlaşıldı. Picasso'nun o resmi, böyle iki tane beyaz yuvarlak, ortasında da siyah bir çizgi. Bu kadar. Onun için baktım baktım. Yahu bunu ben de yaparım dedim. Arkamda gazetecilerin olduğunu bildiğim falan yoktu.
“Maazallah gazeteci olduğunu bilsem söylemezdim” diyorsunuz.
Söylemezdim. Çünkü Picasso ile yarışacak değilim ama latife olsun diye öyle söyledim. Bu soyut resimleri ben zaten tutmuyorum.
*
Arkasında gazetecilerin bulunduğunu bilse, içinden geçeni söylemeyeceğini ifade etmek büyük bir dürüstlük ister.
Görülmemiş bir safiyete ve dürüstlüğe sahipti Evren Paşa.
O kadar ki bir Ramazan günü Erzurum'da meydan konuşması yaparken halkın karşısında su içmiş ve “Biliyorsunuz, seferi sayılırım. Ankara'dan buraya geldim” demişti.
O gün ona kızanlar oldu.
Hâlbuki seferiliğin ne olduğunu bilmesi ve dürüst davranması takdire şayandır fikrimce.
*
İspanya'daki iç savaş dönemine uzanalım.
Nazi Almanya'sına ait 28 bombardıman uçağı, 1937 Nisanında İspanya'daki Guernica şehrini bombaladı.
Binden fazla kişi öldü, pek çok kişi yaralandı.
Şehirde yıkılmadık yer kalmadı.
Picasso, o bombardımanı anlatan Guernica adlı tabloyu yaptı.
3,49 metre yükseklik ve 7,76 metre genişlikteki tablo o kadar meşhur oldu ki Picasso'nun en önemli eserleri arasında yer alır.
*
II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Paris'te yaşayan Picasso'nun, Gestapo tarafından sorgulandığı bilinmektedir.
Rivayet edilir ki bir Nazi subayı, Guernica tablosunun fotoğrafını görünce, “Bunu siz mi yaptınız?” diye sordu ve Picasso'dan “Hayır, siz yaptınız.” cevabını aldı.
*
Picasso'nun iki şeyi görmesini çok isterdim.
Bir: Evren Paşa'nın New York müzesini gezerken söylediği sözü…
İki: 12 Eylül darbesi sonrasındaki Türkiye'nin halini…
Çok merak etmeye değmez mi Allah aşkına, bütün samimiyetinizle söyleyin…
İki büyük ressam karşılaşıyor…
Aralarında kim bilir ne muhteşem bir konuşma geçerdi!
*
Evren büyük bir resim yeteneğine sahipti ama ne yazık ki o daha çok 12 Eylül darbesi yapmakla ve hazırlattığı anayasayla birlikte hatırlanıyor, cumhurbaşkanı seçilmesiyle hatırlanıyor.
Bence Evren gelmiş geçmiş cumhurbaşkanları arasında, zekâ ve çalışkanlık bakımından en zayıfıydı.
O alanda ressamlığı kadar başarılı değildi.
Bakmayın siz ünlü Türk ressamları arasında isminin geçmeyişine.
Resim dünyasında kıskançlık çok ileri seviyededir.
*
Ben onun çok yaşamasını temenni ediyordum, sağlığına duacıydım.
100'ü geçeceğine inanıyor, 150'ye yaklaşmasını arzu ediyordum.
Kısmet değilmiş. Ömrü bu kadarmış. Ne diyebilirim ki… Vatan sağ olsun.
#kenan evren
#reaasam
#picasso
#12 Eylül darbesi
9 yıl önce
Ülkenin en büyük ressamı öldü
Haftanın ekonomik özeti ve beklentiler
Mülâhaza etmek
Siyasetçileri bürokratlara kurban etmek
Musallada bir sosyolog daha… Vehbi Başer’in ardından
Taşkent’in öbür yüzü
