Sanayi toplumunun kurumları, kuruluşları ve ekonomi modelleri, bilgi toplumundaki gelişmeleri açıklamada yetersiz kalıyor. Bilgi toplumunun kurum ve kuruluşlarında, sağda ya da solda olmak değil, önde olmak önemlidir. Bilgi toplumu sanayi toplumu gibi, işverenlerle işgörenler arasındaki getiri paylaşım çatışmasından daha çok yerelleşerek küreselleşme, küreselleşerek yerelleşme yarışmasına dayanır. Sanayi toplumu yerel, bilgi toplumu küresel değerlerle beslenir.
*
Bilişim teknolojisindeki gelişmelerle, yuvarlak küre dünya gitti, düz kare dünya geldi. Kare dünyada uzaklık yakınlık farkı olmadığı gibi, gündüz gece farkı da yoktur. Kare dünya kültürden ekonomiye, üretimden tüketime, politikadan yönetime her alanda köklü dönüşümlere yol açtı. Kaliforniya’nın “Silikon Vadisi”ni izleyen dünyanın, yeni bilişim vadileri, bütün ülkelerin kültürel yapılarıyla birlikte ekonomik dokularını da, yeniden yapılandırdı.
*
Kare dünyanın odak noktasında sanayi vadilerinden önce bilişim vadileri var. Alvin Toffler ve Kenichi Ohmae’nin kitaplarında ayrıntılı olarak ortaya koydukları gibi, kare dünyanın mimarları GM ve GE benzeri sanayi kuruluşlarından önce Google, Facebook, Intel, HP benzeri Silikon Vadisi kuruluşlarıdır. Onların büyük makine ve tezgah parkları yok. Ancak bütün dünyanın bilişim uzmanlarını bir mıknatır gibi çeken, büyük rüyalar gören, sıradışı entelektüel sermayeleri vardır.
*
Amerika’daki Silikon Vadisi’nin bir yanında Berkeley, diğer yanında da Stanford Üniversitesi yer alır. Üniversiteler bilişim vadilerinin beslendikleri entelektüel kaynakların başında gelir. Entelektüel sermayesi yetersiz olan ülkeler, bilgi toplumu olamazlar. Ülkelerin finansal sermayelerinin üretim gücü, entelektüel sermayeleriyle yeni boyutlar kazanır. Üretilen ürün, hizmet ve bilgilerin katma değerini zenginleştirmede, belirleyici olan entelektüel sermayedir.
*
Dünyanın neresinde olursa olsun, bilişim vadileri, üniforma giyen, ordu gibi örgütlenen kurum ve kuruluşlardan değil, forma giyen, futbol takımı gibi örgütlenen kurum ve kuruluşlardan oluşur. Bütün ülkelerde küre dünyayı kare dünyaya dönüştüren öncüler, takım çalışmasına yatkın, kâr ve zararı paylaşmasını bilen, hiyerarşiyi ve bürokrasiyi sıfıra indirmeyi amaçlayan, esnek yapılı kurum ve kuruluşlardır.
*
Türkiye’nin “Silikon Vadisi” olmaya ady, çevresindeki üniversiteleri, araştırma ve sanayi kuruluşlarıyla Gebze bölgesidir. Gebze bir yanında İstanbul, bir yanında İzmit ile Türkiye’nin finansal ve entelektüel sermayesinin, altın oranda harmanlandığı, hem İstanbul, hem İzmit’tir. İstanbul, İzmit üretim koridoru, Yeni Türkiye’nin üretim merkezi ve bilişim vadisidir.
*
Küre dünya finansal, kare dünya entelektüel sermayeye odaklanır. Tekirdağ, İstanbul İzmit koridoru hem finansal hem entelektüel sermaye merkezidir.
*
Küre dünyada eskiler, kare dünyada yeniler satılır.
*
Küre dünya bir akla kare dünya bin akla dayanır.
*
Belirleyici olan entellektüel sermayedir.
*
Başlangıçta entelektüel sermaye vardır.
*
Entelektüel sermaye güçtür.
