Ekonomide devir değişti.

Eskiden Türk şirketleri kelepir olurdu şimdi Avrupalı şirketler aynı kaderi yaşıyor.

Her 10 yılda bir askeri darbe ile Türk şirketlerinin kelepir hale düşürülüp ele geçirilme dönemi bitmiş.

Şimdi sıra Türk şirketlerine gelmiş.

Küresel ekonomik krizle değeri ucuzlayan Avrupalı şirketlerin şimdiki en hatırlı müşterileri Türk şirketleri.

Nakit parası olan büyük boy Türk şirketlerinden bahsediyorum.

Küçük ve orta boy şirketlerimiz henüz böyle satın alma fırsatlarından faydalanacak kadar zengin değil.

Kendi hamuruyla ayakta kalabilme savaşı vererek ve daha kötü günleri hatırlayarak şükrediyorlar.

*

Gelişmiş ülkelerdeki nispeten düşük varlık fiyatlarını fırsat bilen elinde nakit parası olan Türk şirketleri, yurtdışı yatırım fırsatlarını iyi değerlendirmiş.

Anadolu Grubu, Doğuş Holding, Esas Holding, Yıldırım Holding ve Yıldız Holding gibi gruplar, son 2 yılda ucuzlayan yabancı şirketleri satın alarak büyüyerek pazar paylarını artırmışlar.

Deloitte Türkiye’nin raporuna göre, 2012-2013 döneminde Türk şirketleri yurtdışında 106 işlemle yaklaşık 6,5 milyar dolarlık birleşme ve satın alma işlemi gerçekleştirmiş.

Türk şirketlerinin çoğunlukla kontrol hissesi veya yüzde 100 hisse satın almayı tercih ettiği gözleniyor.

Kısmen de yurtdışında ihale yoluyla satışı yapılan veya imtiyazı devredilen varlıklara ilgi göstermişler.

*

Türk şirketlerinin gözdesi esas olarak Avrupa şirketleri.

Hedef pazar olan Avrupa ülkeleri, 2012-2013 yılında yaklaşık 2,8 milyar dolarlık hacme sahip toplam 56 işlemle öne çıktı ve Türk yatırımcılar arasındaki popülaritesini bu dönemde de sürdürmeye devam etti.

Avrupa’yı, 12 işlem ve toplam 1,1 milyar dolarlık işlem değeri ile Rusya, Ukrayna ve Türk Cumhuriyetler izledi.

Ülkeler bazında ise İtalya ve ABD 10’ar işlem ile listelerde ilk sırada yer aldı, Rusya, komşu pazar Irak, ana ticaret ortakları Almanya ve İngiltere ile finansal sıkıntı yaşan İspanya ve Yunanistan, Türk yatırımcıların ilgi gösterdiği diğer pazarlar.

Öte yandan Türk şirketlerinin Brezilya, Meksika ve Tayland gibi gelişmekte olan ülkelerde faaliyet gösteren şirketlere de yönelmesi sonucunda, bu ülkeler de hedef şirket listelerinde ilk defa yer aldı.

*

Türkiye’de birleşme ve satın alma pazarının en önemli oyuncularından olan finansal yatırımcılar, 8 işlemde portföy şirketlerinin yurtdışında yaptığı yatırımlarla göze çarpıyor.

Enerji, üretim ve gayrimenkul, en çok işlemin görüldüğü sektörler.

Son 2 yılda yurtdışındaki altyapı ve turizm varlıklarına da el atmışlar.

2007-2011 yılları arasında 111 milyon dolar olarak gerçekleşen ortalama işlem büyüklüğü, 2012-2013 döneminde yani 2 yılda 61 milyon dolara çıkmış.

*

Özetlemek gerekirse Türk şirketleri de kapitalizmin kurallarını öğrenmiş ve uygulamaya başlamış.

Nerede hangi ülkede değeri ucuzlayan şirket varsa takip ediyor ve gidip alıyor.

2015 ve sonrasında da Türk şirketlerinin, Asya, Afrika ve Amerika’da daha fazla yatırım fırsatı değerlendireceği tahmin ediliyor.

Türk şirketleri de artık global yatırımcı olmuş.

İyi mi kötü mü zaman gösterecek.