Ünlü filozofa “En çok kimi seversin” demişler.
Terzimi demiş.
Soranlar şaşırınca devam etmiş sözlerine:
Terzim ben her gittiğimde, eski ölçüye bakmaz, bedenimin ölçüsünü yeniden alır.
Oysa etrafımdaki tanıdıklarım benim hakkımda bir kez karar verirler ve bir daha hiç değiştirmezler.
Terzi, hayata bakışımızı öğretmesi açısından çok önemlidir.
Terzi için de makas önemlidir.
Makası hatalı kullanmak geri dönüşsüz ve telafisiz hatalara yol açar.
O yüzden terzilerin arasında şu söz çok kullanılır: On kere ölç, bir kere biç.
*
Ekonomide fiyatlar arasındaki makas ile ücretler arasındaki makas da terzinin makası kadar önemlidir.
Hatta daha önemlidir.
Terzi makası ile hata ederse bir kumaş ziyan olur.
Sosyal hayatta ücretler ve fiyatlar arasındaki makası yanlış kullanılırsa insanlar ve toplumlar zarar görür.
Adalet duygusu zedelenir, toplumun dokusu bozulur, güvensizlik artar, yardımlaşma azalır.
Bir ülkede sosyal adaletin olmazsa olmaz ilk şartı, en düşük ücretin insanca yaşamayı sağlayacak miktarda olmasıdır, gerisi hikayedir.
Mal ve hizmetlerdeki anormal fiyat artışı, topluma karşı en büyük haksızlıklardan biridir.
*
Merkez Bankası'nın hafta başında yayımlanan Mart Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda da belirtildiği gibi, gıda ve ilişkili hizmet fiyatlarında enflasyon yüksek seyrini sürdürüyor.
Kira yıllık enflasyon artışına paralel artıyor.
Büyük şehirlerde oturulacak bir evin ortalama kirası bin lira.
Yani emekli maaşı kadar. Ya da asgari ücret kadar.
Evi olmayan bir emeklinin şehirlerde oturma şansı sıfır.
Enflasyon, genel ortalama itibarıyla yıllık yüzde 10'un altında çıksa da, vatandaşın temel ihtiyaçlarında enflasyon çift haneli.
Geçtiğimiz mart ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon yüzde 14,12.
İşlenmemiş gıda grubunda yıllık enflasyon yüzde 17,93.
Ürün bazında bakarsak, patateste enflasyon yüzde 21.
Tüketim sepetinin yaklaşık yüzde 30'unu oluşturan gıda ve yemek hizmetleri grubunun yıllık enflasyonu yüzde 14.
Öte yandan, gıda ve yemek hizmetleri dışında tüketici enflasyonu yüzde 4,82.
Üretici fiyatlarında yıllık enflasyon yüzde 3,41.
İmalat sanayiinde yıllık enflasyon yüzde 3,93.
Petrol ve ana metal hariç, imalat sanayiinde ise yüzde 6,04.
Vatandaşı doğrudan ve her an ilgilendiren, cüzdanını boşaltan enflasyonla, dolaylı alanlardaki enflasyon arasındaki makas bayağı açılmış.
*
Bu makas farkı en net, üretici-market
fiyatları arasında görülüyor.
Süreç hep üretici ve tüketici aleyhine işliyor.
TZOB'un 2015 Mart ayı için açıkladığı rakamlara bakalım:
Üreticide 5,5 lira olan incir markette
33 lira 90 kuruş.
Üreticide 17 kuruş olan maydanoz markette 87 kuruş.
Üreticide 10 lira olan kuru kayısı markette 34 lira 95 kuruş.
Üreticide 3 lira 60 kuruş olan kuru üzüm markette 12 lira 30 kuruş.
Üreticide 91 kuruş olan limon markette
3 lira 1 kuruş.
Üretici ile market fiyat farkı incirde
yüzde 516, maydanozda yüzde 413,73,
kuru kayısıda yüzde 249,45, kuru üzümde, yüzde 241,67, limonda yüzde 232,15,
nohutta yüzde 206, salatalıkta yüzde 205,38, elmada yüzde 204,32, pirinçte yüzde 138,30, zeytinyağında yüzde
82,78 ve hayvansal ürünlerde sütte
yüzde 173,91.
Vatandaş bu ürünleri üreticiden doğrudan alsa fiyat farkı 6,2 kata çıkar mı?
Çıkmaz.
Bunun adı nedir?
Fahiş kar, soygun.. ne derseniz deyin...
Dediğim gibi: makas önemli.
İyi terzi, makası iyi kullanana derler.
#yaşar süngü
#köşe yazısı
#ekonomi
9 yıl önce
Makas
Ne olacak bu anne babaların hali?
Seçim sonrası ekonomide manzara nasıl?
Amerikan siyasetinin İsrail ‘trajedisi’
Jeopolitik sürpriz: ABD, Rusya ve İsrail nasıl anlaştı?
Nazlı seçmen günlerinde siyaset
