Ticarete başlayan şirketler, daha yolun başında ticaret odalarına binlerce lira ödemek zorunda kalıyor. Türk Ticaret Kanunu'nun 25’inci maddesi kapsamında üyelik için şirketler, bu ücreti ikinci bir idat olarak ödüyor. 1974’de ticaret odalarını desteklemek için konulan ve “Munzam” olarak adlandırılan ücret için üyeler, karın binde beşini odalara yatırıyor. Bu da yılda 2 milyon lira bilanço karı olan bir şirketin, bağlı bulunduğu odaya 1 yılda munzam idat olarak 10 bin lira ödemesi anlamına geliyor. Böylelikle odalar, şirketlerin ciro ve karına ortak olmuş oluyor.
FAİZİYLE TAHSİL
Her yıl Haziran ve Ekim aylarında iki eşit taksitte ödenen munzamda tavan ücret 10 bin 710 TL. Bu da karın yarısını faize ödeyen sanayicinin, ikinci bir ödeme olarak sırtında borç kambur oluşturuyor. Süresinde ödenmediğinde ise bu ücret gecikme faiziyle birlikte üyeden tahsil ediliyor. Yılda 1 milyar liradan fazla idatı, İstanbul’da 360 bin, Türkiye genelinde ise 2 milyon üye bu haksız ücreti ödemek zorunda kalıyor. Şirket, sadece zarar ettiğinde ücreti ödemiyor. Çifte idata isyan eden üyeler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın kapısını çalıyor.
İkinci bir idat
Oysa Türkiye Cumhuriyeti’nde hiçbir kurum ve kuruluş ikinci bir idat almazken, sadece ticaret odalarına verilen bu imtiyaz ticaret erbabını isyan ettiriyor. Anayasa’da da açıkça hiçbir kişi ve kuruma imtiyaz tanınmaz hükmü olmasına karşın, ticaret odaları bu tatlı kardan bir türlü vazgeçmiyor.
Üyelerden itiraz
Ticaret odasına kayıtlı üyelerden Osman Köse, Türk Ticaret Kanunu’nun 25.maddesinde geçen munzamın kaldırılması için yoğun çaba harcadığını belirterek, "Ben karın binde beşini öderken, büyükler karın on milyonda beşini bile ödemiyor" dedi. Köse, üç yıldır maddenin kaldırılması için uğraştığını, ancak düzelmediğini söyledi.
KARIN YÜZDE 4'Ü
MÜSİAD Genel Başkan Yardımcısı Abrurrahman Kaan, çifte idatlandırma yapıldığını belirterek, "Ciro bazında binde biri bile, karın yüzde 3-4’ünü oluşturuyor. Bakanlığa başvuruda bulunduk. Bunun yerine ihtisas borsaları açılabilir. Alıcı ile satıcı biraraya getirilir" dedi.