Koç'un dünyası...

Bugün günlerden Pazartesi, ama ben sizlere bir "Pazar yazısı" sunmak istiyorum. Bakalım eğer başarabilirsem, bin türlü dertle başladığımız yeni bir haftanın hiç değilse birkaç dakikasını "keyifli" geçirebiliriz!

Önümde Yeni Şafak ve Radikal'de yayımlanan Moskova kaynaklı bir "sohbet tutanağı" var. Yeni bir alışveriş merkezinin açılışı için Moskova'da bulunan Rahmi Koç, kendisine refakat eden gazetecilerle sohbet ediyor. Gazeteciler Rahmi Koç'u hazır bulmuşken, ceplerinde biriktirdikleri bütün soruları ortaya dökmüşler. Neler yok ki? Son "operasyonlar", "asker-sivil münasebetleri", "kelepçe meselesi", "MGK'nin şeffaflığı meselesi", ülkelerin demokrasi açısından karşılaştırılması vesaire...

Moskova'daki sohbetten Rahmi Koç'un medyayı hemen hiç takip etmediğini öğreniyoruz. Mesela Rahmi Koç'un, son günlerin çok konuşulan "Jandarma fezlekesi"nde Koç Holding'e bağlı bir şirketin üst düzey yöneticisinin isminin de bulunmasından falan hiç haberi yok! Sadece o "üst yönetici" olsa neyse, Rahmi Koç, "Fezleke"de yer alan diğer isimlerden de hepten bihaber: "Listeyi görmedim. Kimden bahsettiklerini de bilmiyorum. Bilmeden burada yorum yapmak doğru olmaz. Öğreneceğiz. Bakalım kimmiş, niçin ismi geçiyormuş, bizde idareci, yönetici denilen zat ne yapmış?" Rahmi Koç'un bu "bilmeden yorum yapmamak"taki ısrarı tabii ki çok olumlu bir tavır; ama insan sormadan edemiyor: Koç Holding'in patronunun olup biten ve basında yer alanlar hakkında bilgilendirecek bir basın müşaviri falan yok mu? Yok eğer varsa, gazetecileri toparlayıp Moskova'ya götürmeyi gerçekleştiren bu müşavirlik patronun önüne medyada neler yer aldığını bir dosyayla getirmeyi akıl edemiyor mu? Ülkenin en büyük patronlarından birisinin dünyadan bu kadar uzak yaşamasının sorumlusu bulunmalıdır!

Moskova sohbetine katılan gazeteciler herşeye rağmen Rahmi Koç'un ağzından birkaç açıklama almakta kararlı. Soruyorlar: "Bu kadar yolsuzluk garip gelmiyor mu?" Rahmi Koç bu kez cevap vermeye kararlı görünüyor ve başlıyor: "Boğaz'da eski bir yalıyı alırsınız. Dersiniz ki, damı akıyor. Damını aktarırsınız. Bir de bakarsınız penceresinden su giriyor. Onu da yaparsınız. Bu sefer döşemeleri gıcırdıyor. Onları çıkartırsınız. Birbirine zincirleme olarak en nihayet binayı bitirirsiniz. Pırıl pırıl olur."(!) Sorunun sahibi gazeteciler ne düşündü bilmem ama bu "eski yalı" benzetmesinden doğrusu ben bir şey anlamadım. Rahmi Koç, "damın akması", "döşemelerin gıcırdaması", "pencereden su girmesi" benzetmeleriyle bizlere bir takım "esoterik" (bâtınî) bilgiler mi aktarmak istiyor, yoksa sadece şu günlerde satın aldığı bir "eski yalı"da başlayan çalışmalardan mı söz ediyor?

Bu Moskova sohbetinin gazetelerde yer alması çok iyi oldu. Rahmi Koç'un "gerçeklik"ten bu derece uzak yaşadığını bilmiyordum. Koç'un "asker-sivil" ilişkisine ilişkin şu açıklamalarına bakın: "Askerlerimiz yahut Silahlı Kuvvetlerimiz, Atatürk ilkelerini korumak için bulunuyor. Bizdeki Silahlı Kuvvetler başka memleketlerdeki gibi değil. Bizdekiler hiçbir şeye karışmamak için uğraşıyorlar. Bizdeki Silahlı Kuvvetler ne zaman idareyi ele aldılarsa, en kısa zamanda idareyi devretmek için uğraşıyorlar. Yani bizdeki Silahlı Kuvvetler demokrasiyi ve laikliği korumak için ne yaparlarsa yapıyorlar."(!) Siz söyleyin, eğer "Rahmi Koç'un dünyadan haberi yokmuş!" dersem haksız mıyım? "Bizdekiler"in "hiçbir şeye karışmamak için" uğraştıklarını bu ülkede (Rahmi Koç dışında) kim söyleyebilir? Ya şu "bizdekiler" ve "onlardakiler" karşılaştırmasına ne demeli?

"Başka memleketlerdeki" Silahlı Kuvvetler denilince, ülkenin en büyük patronlarından birisinin aklına askeri darbelerden başını kurtaramamış ülkelerden başkası gelmiyor mu? Tamam diyelim ki "bizdekiler en kısa zamanda idareyi devretmek için uğraşıyorlar"; pekiyi ya idareyi ele geçirmeyi (ve dolayısıyla devretmeyi!) akıllarından bile geçirmeyen "başka memleketlerdekiler"? Rahmi Koç, dolaylı da olsa bu sorunun cevabını da vermiş: "İngilizler'le mukayese ederseniz hem askere, hem sivile, hem de bana yazık olur."(!)

Bu köşede Rahmi Koç'un birbirinden ilginç açıklamalarının tamamını gözden geçirmemiz imkansız. Ama bu en büyük patronun bir fikri daha var ki yazının puntosunu daha da küçültmeyi göze alarak, aktarmadan yapamayacağım: Rahmi Koç'a göre, suistimal yapan işadamlarının (Koç buna "Tanınmış kişiler" diyor) "kollarından tutularak, iki tarafında iki adam, sanki kaçacak, uçacakmış gibi, ondan sonra kelepçeler falan"la götürülmesini "primitif" buluyor. Olabilir; sadece "tanınmış kişiler"in değil, tanınmamış kişilerin gereksiz bir biçimde itilip kakılmalarını ben de "ilkel" buluyorum. Ancak Rahmi Koç'un bu "tanınmış kişiler" için önerdiği bir "hapishane" modeli var ki, bu öneri şu "küreselleşme" çağında da "sınıflar"ın varlığının nasıl hiçbir değişikliğe uğramadan aynen sürdüğünü pek güzel açıklıyor. Koç'un ABD'den esinlenen önerisi şöyle: "Onlar için villa tipi yerler var. Hapis cezasını geçirdiği dönemde isterse telefonla, işlerini yürütebiliyor, ikili görüşmeler yapabiliyor. Burada kaldığı sürece günde 500 dolar ödüyor."

Siz şu "adaletsiz dünya"ya bir bakın! Bir yanda 18 yaşındaki çocuğa "F tipi"nin dubleksi, öte yanda "tanınmış adamlar"a günlüğü 500 dolardan "villa"... Hem de "telefonlu" ve ziyaretçilere açık bir "villa"... Hem de belki de koruması özel "korumalar" tarafından gerçekleştirilen bir "villa"...