ERHAN SEVEN / ANKARA
Türkiye'de yabancı ilaç sektörünün etkinliğini arttırması ve pazar payının yaklaşık yüzde 65'ini elde etmesi üzerine sektörde "yerli-yabancı ilaç" tartışması ortaya çıktı. Türk Tıp Kurumu Başkanı Mehmet Altınok, ilaçtaki ihracat-ithalat dengesinin de Türk ekonomisi aleyhine olduğunu, ilaç ihracatının ithalatın ancak yüzde 10'unu karşılayabildiğini belirtti.

2004 yılında ithalat kalemleri arasında dokuzuncu sırada 2,7 milyar dolar ile eczacılık ürünlerinin yer aldığına dikkat çeken Altınok, eczacılık ürünlerinin ithalatının petrol ithalatının yarıya yakınını oluşturduğuna dikkat çekti. Yabancı ilaçların Türkiye'de büyük avantajlar içinde piyasa bulabildiğini ifade eden Altınok, "Yabancı ilaç firmalarına veri koruması, veri imtiyazı ve patent adı altında ayrıcalıklar tanınmaktadır. Bu tanınan ayrıcalıklar yerli ilaç firmalarına tanınmamaktadır. 'Fikri mülkiyet haklarıyla korunan ithal ürün' olarak anılan yabancı ilaçlar ayrıca korunmaktadır. Bu ilaçlara karşı yerli ilaçlar yeterince korunmuyor" dedi.

Pazarın rekabetçi yapısı bozuluyor

Bu arada Türk Tıp Kurumu'nun yaptığı çalışmaya göre, 2005 yılı Ocak-Haziran dönemini kapsayan 6 ayda eczacılık ürünleri ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10 artış gösterdi ve 1,5 milyar dolara yaklaştı. Aynı dönemde eczacılık ürünlerinde ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yalnızca yüzde 10 oldu. 2005 yılında eczacılık ürünleri ithalatının 3 milyar dolar sınırını aşması bekleniyor. Türkiye ilaç pazarının yüzde 65'i yabancı ilaç tekellerinin hâkimiyeti altında. İlaçta dış ticaret açığının 3 milyar dolara yaklaşması beklenirken AB ülkelerinin ilaç ticaretinde her yıl 40 milyar Avro üzerinde fazlalık verdiği de belirlendi. İlaç sektöründe yaşanan hızlı tekelleşmenin pazarın rekabetçi yapısını bozduğuna, yerli ilaç sanayiinin pazar payının her yıl gerilediğine dikkat çekildi.

İlaç tüketimi 9 milyar doları bulacak

Türk Tıp Kurumu'nun çalışmasına göre, ilaçta dışa bağımlılığın artması, SSK ilaç modelinin tasfiye edilmesi ve ilaçtaki tüketimin artması nedeniyle bu yılın sonunda 9 milyar dolarlık bir tüketimin gerçekleşmesi bekleniyor. 2004 yılındaki ilaç tüketimi 6.3 milyar dolar olurken, bunun 9 milyar dolara çıkmasının sosyal güvenlik ve sağlık alanındaki krizi daha da derinleştireceğine de dikkat çekildi.