EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Alım gücü sınırlı kişilere yüksek kredi limitli kredi kartlarını adeta zorla veren bankalar, yüksek faiz oranlarında ısrar etti. Alışverişte kredi kartına uzun vadeli taksitler de getirilince, hesapsız harcamaya yönelen vatandaşın 'kısa süren mutluluğu' kartlarının limitinin dolmasıyla son buldu ve sistem alarm vermeye başladı. Halen 145 bin kişi kredi kartı borcunu ödemiyor ya da ödemekte zorlanıyor. 2004 sonunda bu sayı 121 bin kişi seviyesindeydi. 28 milyondan fazla kredi kartıyla yapılan harcamalar, yılın ilk altı ayında yüzde 40 gibi büyük bir oranda artarak 39.8 katrilyon liraya çıktı. Kredi kartının bilinçsiz kullanımı nedeniyle mağduriyetlerin yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, kredi kartı sahiplerini uyardı. İşte kredi kartı kullanırken dikkat edilmesi gerekenler :

Kart sahiplerine uyarı

Kredi kartınızı bilinçli olarak, sadece ihtiyaçlarınızın alımında kullanın ve ödeme gününde ödeyebilecek parasal gücünüz oranında harcama yapın.

En önemlisi asgari ödeme tutarını ödeyecekseniz, son ödeme gününde değil, hesap kesim tarihinde ödeme yapın.

İşyerlerinde taksitli yapılan alışverişlerde aylık ödeme miktarınız, kredi kartı limitinizi aşmasa dahi, toplam tutarda limit aşıldığında her taksit ödemesinde ayrıca faiz tahakkuk eder. Kart limitinizi doğru kullanın ve dikkatli olun.

Zorunlu olmadıkça kredi kartınızdan nakit avans çekmeyin. Çektiğiniz tutara hem günlük faiz işleyecek, hem de nakit avans çekim komisyonu ödemek durumunda kalacaksınız.

Eğer ekstrenizin tamamını ödemeyeceksiniz, ödemenizi ekstrenin kesildiği günün hemen ertesinde yapın. Bu işlem en azından toplam borca faiz işlemesini durdurmuş olacaktır.

Alışverişiniz sonrasında size verilen slip örneğini, ektstreniz elinize ulaşana kadar saklayın. Ekstrenizdeki harcamalar ile sliplerinizi karşılaştırın.

Alışverişlerde kartınızın pos makinesinden mutlaka yanınızda geçirilmesine dikkat edin. Çünkü kartların manyetik alanlarının kopyalanması genellikle bu yöntemle yapılıyor. İmzaladığınız alışveriş slibindeki tutar ile aldığınız ürünün fiyatının aynı olup olmadığına dikkat edin.

İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde kartınızın tüm güvenlik bilgilerini kullandığınızdan alışveriş yapacağınız sitelerin güvendiğiniz siteler olmasına özen gösterin. Site güvenliğinin, internet sitelerinin güvenliğini sağlayan uluslararası kuruluşlar tarafından korunup korunmadığına dikkat edin.

İnternet üzerinden yapacağınız alışverişlerde bankanızın size sağladığı sanal kredi kartı hizmetinden yararlanın . Bankanızın internet şubesinden sanal kredi kartı oluşturabilirsiniz.

Kartınızın numarası, vade tarihi ve arkasında yeralan üç haneli güvenlik numarasını başkalarıyla paylaşmayın, asla telefon üzerinden başkalarına vermeyin.

Eğer internet üzerinden sipariş verdiyseniz, size verilen sipariş takip numarasını kaydedin.

Kademeli faiz indirimi başladı

Bankalar halen kredi kartlarına ortalama yıllık bileşik yüzde 101, aylık olarak da ortalama yüzde 6 oranında faiz uyguluyor. Geri ödemelerde sorun yaşandığını görmeyen bazı bankalar, son dönemde kredi kartı faiz oranlarını borcun ödenme miktarına göre kademeli olarak düşürme yolunu seçti. Garanti Bankası borcunu azar azar ödeyenlere düşük faiz oranı(yüzde 5.35) uygularken, HSBC ise ekim ayından itibaren uygulayacağı kademeli sistemde, borcunu yüksek oranda ödeyene daha az faiz (yüzde 4.50) uygulama kararı aldı.

Kart limitini dolduran bakkala dönüş yaptı

Öte yandan Tüketiciler Birliği Başkan Yardımcısı Kemal Özer, tüketicinin 36 aya varan taksitler yüzünden gelecek 3 yıllık harcamasını bugünden yapmasının borç yazan bakkala yaradığını kaydetti. Özer, yaptığı açıklamada, kredi kartıyla taksitli satışların ticareti bitirdiğini, esnaf ve tüketicinin zor günler yaşadığını ileri sürdü.

Çok sayıda kişinin sahip olduğu kredi kartlarının limitini, taksitli satışlar yüzünden doldurduğunu ifade eden Özer, şöyle dedi:

"Tüketicinin 36 aya varan taksitler yüzünden gelecek 3 yıllık harcamasını bugünden yapması, borç yazan bakkala yaradı. Kartların limitlerini tüketen tüketici vitrin seyrederken, satıcılar ise taksitle yapılan satışları bitince adeta şoka girdi. Bu durum en fazla küçük esnafı mutlu ediyor. Gün, borç yazan bakkalın günü. Alışveriş gücü kalmayan tüketici yeniden borç yazdırmaya başlayacak."

Bankalar alacaklarınan peşine düştü

Özer, esnaf ve tüketici bu haldeyken müşterinin peşinden koşarak kart dağıtan bankaların ise şimdi de ödenemeyen kredi kartlarının peşine düştüğü görüşünü savundu.

Bankalar Arası Kart Merkezi'nin verilerine göre kredi kart kullanımında çok ciddi bir azalma görüldüğünü belirten Özer, bu durumun kredi olanaklarını tüketen tüketicilerin çok uzun bir süre kredi kartı ile harcama yapmayacağının habercisi olduğunu kaydetti. Özer, açıklamasında şu görüşlere yer verdi: "Kredi kartı borçlarını ödeyemeyenlerin sayısının yıl sonunda 250 bine ulaşması sürpriz olmayacak. Azalan talebe bağlı olarak da faiz oranları büyük ölçüde düşecek."