Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Nar-ı Beyza
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

Türkiye-İran sınırından bölgedeki '17 bin atla' milyar dolarları bulan akaryakıt kaçakçılığı yapılıyor. Kaçak akaryakıt İran'ın sınır köylerinden litresi 40 bin liraya alınıyor ve at sırtında dağlardan taşınarak yurda sokuluyor.

Behçet Güngör

Van'ın Başkale ilçesinden başlayarak Ağrı, Erzurum, Muş ve Bitlis üzerinden Türkiye'nin her yerine ulaşan akaryakıt kaçakçılığının boyutları artık milyar dolarlarla ifade ediliyor. Kaçak akaryakıt İran'ın sınır köylerinden alınıyor ve at sırtında dağlardan taşınarak yurda sokuluyor. Bölgedeki 17 bin at bu iş için kullanılıyor. İran köylüleri litresini 40 bin liraya aldıkları akaryakıtı, Türklere 300 bin liraya satıyor. Kaçak akaryakıt Türkiye'ye girdikten sonra ise kamyonculara litresi 650-700 bin liradan satılıyor. Kaçak akaryakıtın yurda giriş serüveni şöyle:

SINIR GECE GEÇİLİYOR

Bölgede hemen hemen bütün atlar, Van'ın Başkale ilçesinde toplanmış durumda. Bu bölgede 17 bin civarında at mevcut. Bunların hepsi sınırda kaçak akaryakıt taşıyor. Sınırdaki köylüler akşam çöktükten sonra köyden yavaş yavaş çıkmaya başlıyor. Genelde köyün dışında belirledikleri bir alanda toplanıp, sınırı geçiyorlar. Sınırlar genelde mayınlı olduğu için köylüler mayınlı olmayan yerleri iyi biliyorlar ve bu güzergahları kullanıyorlar.

BENZİN İRAN'DAN KÖYE

İran'da benzinin litresi 40 bin lira. İranlı köylüler kendi petrol istasyonlarında 40 bin liraya satın aldıkları benzini sınıra getirerek, Türk köylülerine 300 bin liraya satıyor. Türk köylüleri aldıkları akaryakıtı 75 litrelik cerikanlıklara (at sırtına koyulan bidonlar) dolduruyorlar. Bir at iki cerikan yani 150 litre akaryakıt taşıyabiliyor.

KÖYDEN KAMYONCUYA

Köylüler 300 bin liraya aldıkları akaryakıtı atlarla köylerine getiriyorlar. Akaryakıtı kendi ahırlarında depolayan köylüler, müşteri bekliyor. Köylülerin elinde bulunan kaçak akaryakıtı kamyoncular alıyor. Köylüler sınırda akaryakıtın litresini 300 bin liraya aldıkları halde kamyonculara 650 ile 690 bin lira arasında satıyor.

TÜPRAŞ FİYATINA

Kaçak akaryakıt, orijinal depoları büyük olan kamyonlarla taşınıyor. Bölgede çalışan kamyonların depoları ortalama 530 litre akaryakıt alıyor.

Kaçak akaryakıtın fiyatı iç bölgelere gidildikçe değişiyor. Albayrak köyünde benzinin litresi 650 ile 690 bin lira arasında değişirken Güzelsu'da 910 bin liraya çıkıyor. Van'da bu fiyat 1 milyonu buluyor. Ağrı'da ise benzin fiyatı 1 milyon 500 bin liraya kadar çıkıyor. Buralarda tankerlere yüklenen akaryakıt iç bölgelere gönderilerek Tüpraş fiyatı olan 2 milyon 500 liradan piyasaya sürülüyor. n VAN

EN BÜYÜK TEHLİKE MAYIN

Sınırda kaçak akaryakıt taşıyan birçok köylü mayınlı arazide hayatını kaybetmiş. Bu taşımacılık sırasında hayatını kaybedenlerden biri de Azer Özdemir. Azer Özdemir, İran'dan kaçak akaryakıt getirirken dağda güvenlik güçleriyle karşılaşıyor. 'Dur' ihtarına uymayan Azer, dağda güvenli olmayan mayınlı bölgeye giriyor. Azer belli bir süre sonra mayına basarak hayatını kaybediyor. Azer'in atını şimdi amcasının oğlu Mustafa Özdemir, yine kaçakçılık işinde kullanıyor. Mustafa Özdemir, "Burada çok zor şartlarda yaşıyoruz. Yapacak başka şey yok " diyor.

Sarhoş Atlar Zamanı gibi

İran sinemasının ünlü yönetmenlerinden Bahman Ghobadi'nin filmi 'Sarhoş Atlar Zamanı' da bu konuyu işliyor. Filmde, İranlı bir aile, babalarının ölümünden sonra zor şartlar altında yaşarken, kardeşlerden birinin acilen ameliyat olması gerekir. Aile bireyleri sınırda atlarla kaçak mal taşıyarak tedavi için gerekli parayı temin etmeye çalışır.

8 milyar dolarlık kaçak akaryakıt

Türkiye yılda 17 milyon ton akaryakıt tüketirken bunun 3 milyon tonunu kaçak yollardan temin ediyor. Kaçak yollarla yurda giren akaryakıtın miktarı 8 milyar doları aşmış durumda. 2003 yılında sadece yakalanan motorin miktarı 1 milyon 245 bin ton. Akaryakıtın kaçak yollarla temin edildiği Tüpraş satış rakamlarında da görülüyor. Tüpraş'ın satış hızı 2002-2003 yılında yüzde 22 iken bu rakam 2003-2004'de yüzde 3'e geriledi. Kaçak akaryakıtın önemli bir bölümü Van ve Hakkari sınırındaki bölgelerden giriyor. Bu bölgede günlük yaklaşık 3 bin 500 kamyon çalışıyor. Günlük yaklaşık olarak bin 850 ton akaryakıt giriyor. Bu yıllık 678 bin akaryakıt anlamına geliyor. Bu rakamlara göre, günlük bölgeye 4 milyon 637 bin YTL, yıllık ise 1 milyar 692 milyon 870 bin YTL değerinde kaçak akaryakıt giriyor.

Geri dön

Yazdır

Yukarı