T Ü R K İ Y E ' N İ N B İ R İ K İ M İ
|
T Ü R K İ Y E ' N İ N B İ R İ K İ M İ |
| |
| ||
| |||
|
P O L İ T İ K A | 23 MART 2006 PERŞEMBE | |
| |||
|
| |
Enerji santrallerinde Sülün Osman yöntemleri
Sayıştay'ın incelediği 29 enerji santralinde belirlediği 2,3 milyar dolarlık soygunda inanılmaz yöntemlerin kullanıldığı da belirtildi. Sayıştay, suyun akış miktarının bile alet edildiği soygundan Enerji Bakanlığı'nı suçladı
Yeniş Şafak'ın ele geçirdiği Sayıştay Genel Kurulu'nun 26. 02. 2004 tarih ve 5088/1 sayılı kararıyla onaylayıp TBMM Başkanlığı'na sunduğu denetleme raporunda vurgun yöntemleri arasında hidroelektrik santrallerinde suyun akış miktarı bile yer aldı. FARKLI DOĞALGAZ FATURALARI Raporda, kamunun 93 milyon dolar zarara uğradığı Esenyurt Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali'nde doğalgaz faturaları üzerinde oynamalar yapılarak haksız kazanç sağlandı. Ayırca hem erken üretim tarifesi hem de sabit kapasite fiyatı ödendi. 158 milyon dolar yatırım için firmaya 4 yılda 319 milyon dolar aktarıldı. İKİZ SANTRALLERDE FARKLI FİYAT Raporda bir diğer vurgun yöntemi olarak da Marmara Ereğlisi'ne yapılan ikiz doğalgaz çevrim santrali gösterildi. Tamamen aynı olan iki santralin yapım maliyetinin farklı olması müfettişlerin dikkatini çekti. Birinci santral için 585 milyon dolar yatırım yapılması gerekirken, gerçekte 427 milyon dolar yatırım yapıldığı belirlendi. İkinci santral için ise evrak üzerinde 629 milyon dolar maliyet gösterildi. Müfettişler yaptıkları incelemede 560,8 milyon dolar yatırım yapıldığını tespit ettiler. GEBZE'DE 872 MİLYON $ ZARAR Gebze/Dilovası Doğalgaz Çevrim Santrali'nin maliyetini bulmak müfettişler için epeyce zor oldu. Şirket, maliyeti fizibilite raporunda 202 milyon 737 bin dolar, imtiyaz sözleşmesinde 235 milyon 634 bin dolar, Devlet İstatistik Enstitüsü'ne 98 milyon 849 bin 958 dolar, vergi dairesine ise 70 milyon 394 bin dolar olarak bildirdi. Öyle bir anlaşma yapıldı ki; bu santrale devlet el koysa çalıştıramayacak, başkasına da satamayacak. Santralin 6 yıllık kamu zararı 2003 itibariyle 872 milyon dolar. SÜRE UZADI FİYAT YÜKSELDİ Ahiköy I ve II Hidroelektrik Santrali'nin işletim süresi yasalara aykırı olarak 15 yıldan 20 yıla uzatıldı. Sayıştay denetçileri Aksu-Çayköy Hidroelektrik Santrali'yle ilgili belgelere ise hiç ulaşamadı. Aksu Enerji ile Enerji Bakanlığı imzalanan sözleşmeye göre tarifenin ortalamanın yüzde 55'i civarında olması gerekirken bu oranın yüzde 65'e yükseltildi. Dinar Hidroelektrik Santrali'nde ise yatırım miktarları üzerinde usulsüzlük belirlendi. DEVLETE 'SU AZ AKTI' KAZIĞI Yatırım miktarı üzerinde yapılan değişikliklere bir başka örnek ise Berdan Hidroelektrik Santrali. Bu santral için fizibilite raporunda maliyet 9 milyon 195 bin dolar olarak belirlendi, uygulama anlaşmasında yatırım miktarı 8 milyon 559 bin dolar, vergi dairesinde ise 8 milyon 341 bin dolar olarak bildirildi. Üretilen enerjinin TEDAŞ'ca tüketilemeyen kısmı otomatik olarak ÇEAŞ sistemine aktarıldı. Bu nedenle 1997-2002 arasında faiz hariç 4 trilyon lira kamu zarara uğradı. Suyun akışı bile yolsuzluk için kullanıldı. Müfettişler, üretim miktarının her yıl son 3 yılın ortalama su akımlarına göre revize edilmesi ve bu yönde sözleşmelere hüküm konulması nedeniyle kamunun ciddi zarara uğradığını belirttiler. MİLYONLARCA DOLARLIK ZARAR Gönen Hidroelektrik Santrali'ne 11 milyon 265 bin dolar yatırım yapılması gerekirken, bunun yarısı kadar yatırım yapılarak kamunun zarara uğradığı tespit edildi. Gönen Santrali'nde de üretim miktarı son 3 yılın ortalama su akımlarına göre revize edilmesi nedeniyle kamu yapılan yatırımın iki katı zarara uğradı. Adapazarı, Gebze ve İzmir Doğalgaz Çevrim Santralleri'nde deneme süresi 60 günden 20 güne indirildiği için devlet yaklaşık 50 milyon dolar zarar etti. Enerji Bakanlığı vurguna göz yummuş
Raporda tespit edilen sorunlar ise şöyle sıralandı: ENERJİ BAKANLIĞI'NA AĞIR SUÇLAMA
O DÖNEMDE ÜÇ BAKAN GÖREV YAPTI 17'si Hidroelektrik Santrali, 8'i Doğalgaz Çevrim Santrali, 2'si Rüzgar Enerjisi Santrali ve 2'si de termik olmak üzere incelenen santraller, fizibilite aşaması, yatırım dönemi ve işletme dönemi olmak üzere üç aşamada gerçekleşti. 1998-2002 tarihleri arasında Enerji Bakanlığı görevinde ANAP'lı Zeki Çakan ve Cumhur Ersümer ile DSP'li Ziya Aktaş bulunmuştu. Elektrik pahalı fiyat düşürülmeli Raporda santrallerin üretime devam etmesi halinde kamu zararının katlanarak artacağı belirtilereksatılan alınan elektrik fiyatlarının uluslararası standartlara indirilmesi istendi. Raporda şirketlerle görüşülerek, tarfilerin, asgari alım garantisinin ve Hazine garantisinin kaldırılması istendi. Anlaşma sağlanamazsa dava açılması önerildi.
|
|
| ||||||||||
|
|
Ana Sayfa |
Gündem |
Politika |
Ekonomi |
Dünya |
Kültür |
Spor |
Yazarlar Televizyon | Sağlık | Bilişim | Diziler | Künye | Arşiv | Bize Yazın |
|
| Bu sitede yayınlanan tüm materyalin her hakkı mahfuzdur. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz. © Yeni Şafak Tasarım ve içerik yönetimi: Yeni Şafak İnternet Servisi |
Sık sık elektrik kesintilerinin 'yaşandığı', 'acil önlem alınmazsa karanlıkta kalırız' açıklamalarının yapıldığı 1998-2002 yılları arasında Yap-İşlet-Devret ve Yap-İşlet modelleriyle yapılan enerji santrallerinde devletin 2,3 milyar dolar soyulduğunun ortaya çıkmasından sonra, vurgunda kullanılan yöntemlerin de Galata Kulesi, Boğaziçi Köprüsü ile Dolmabahçe Saat Kulesi'ni 'saf' vatandaşlara satan ünlü dolandırıcı Sülün Osman'ı aratmadığı belirlendi.
