Türkiye'ye en yüksek ikinci faizi ödeten ve izlediği politikalarla yatırımı ve istihdamı değil, 'paradan para kazanmayı' cazip hale getiren Merkez Bankası, nihayet büyümenin yavaşladığını itiraf etti. Ekonomistlerle bir araya gelen Merkez Bankası yetkilileri, büyümenin hedeflendiği kadar iyi olmadığına vurgu yaptı. Jeopolitik riskler ve AB'deki kırılgan toparlanmanın büyümeyi sınırladığına işaret eden yetkililer, iç talebin katkısının da sınırlı olduğunu nihayet fark edebildi.
Sabah'tan alınna habere göre, Merkez Bankası yetkilileri dün ekonomistlere yaptıkları sunumda, büyümenin hedeflendiği kadar iyi olmadığına işaret etti. Büyümenin orta vadeli program hedefi olan yüzde 4'e ulaşmasının zor olduğuna dikkat çeken Merkez Bankası yetkilileri, bu durumun gerekçelerini, "Jepolitik riskler, Avrupa Birliği'ndeki kırılgan toparlanma ve iç talep katsının yetersiz olması" şeklinde sıraladı. Merkez Bankası, iç talebin büyüme katkısının sınırlı olduğunu vurgulurken, izlediği faiz politikasının bu duruma neden olduğunun farkında değil. Geçen yılın mayıs ayında yüzde 7, yıl başında ise yüzde 10 civarında olan ticari kredi faizleri, Merkez Bankası'nın rekor faiz artırımının ardından yüzde 15'e çıktı.
Konut kredisinin yıllık ortalama faizi de yüzde 9'lardan 16'lara kadar yükseldi. Mevduat faizlerinde de benzer tablo yaşandı. 3 aylık mevduatın faizi yüzde 6.5'ten 11.3'a, aynı vadedeki döviz mevduatının faizi de yüzde 2.37'den 3.11'e çıktı. Türkiye genelinde konut satışları 2014 Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20.2 azalarak 85 bin 101'e geriledi. Ocak-temmuz döneminde ise konut satışları yüzde 9.7 azalarak 609 bin 877 bin olarak gerçekleşti. İpotekli satış olarak nitelenen konut kredileri işlemler ise yüzde 32.9 azaldı.
Başta ABD ve Avrupa olmak üzere dünyadaki tüm merkez bankaları büyüme ve istihdama öncelik verirken, faiz oranları tarihinin en düşük seviyesinde bulunuyor. Hatta, Gazze'de kadın-çocuk demeden katliam yapan İsrail'de bile merkez bankası, ekonomiyi desteklemek için bu hafta başında faiz oranlarını tarihinin en düşük seviyesine indirdi. Türkiye'de ise Merkez Bankası, politika faizinde ocak ayındaki 5.5 puanlık rekor artırımının ardından, 7 ayda sadece 1.75 puanlık indirim gerçekleştirdi. Yüksek faiz nedeniyle özel sektör yatırımları ilk çeyrekte büyümeyi aşağı çekmişti.
Yüksek faiz, ekonomiyi yavaşlatırken, bankalardaki mevduatı 1 milyon liranın üzerinde olan ve faizin kaymağını yiyen 70 bin 714 kişiyi ihya etti. Yüksek faiz üretimi ise vurdu. İmalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı yüzde 74.1 ile 17 ayın en düşük seviyesine geriledi. Dün yapılan sunumda, yatırım eğiliminin zayıfladığı, istihdamdaki artışın yavaşladığı vurgulandı.
