TBMM Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin taslak raporunu hazırladı. Komisyon raporunda “Mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin yaşadıkları sorunların çözümüyle ilişkili yasal düzenlemeler mevcut olmakla birlikte bunların etkin olarak uygulanamadığı görülmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu. Komisyon raporunda, sorun alanları ve çözüm önerilerinde, işverenler ile mevsimlik tarım işçileri arasında iş aracılığı hizmeti verecek ve tarım işçilerinin iş ve sosyal güvenlik hukuku kapsamına alınmasını sağlayacak kurumsal bir yapı oluşturulması gerektiği belirtildi.
Rapora göre, işverenlerin istihdam edecekleri mevsimlik tarım işçilerini, oluşturulacak kurumsal yapı üzerinden
temin etmesi sağlanmalı. Bu işçilerin Sigorta Primine Esas Kazanç (SPEK) asgari tutarı üzerinden sigorta primlerine ilişkin kısımların üreticilere verilen ürün desteğinin arttırılması suretiyle devlet prim desteği kapsamına alınmalı.
Mevsimlik gezici tarım işçilerine ödenecek ücretin asgari ücret ve piyasa koşulları dikkate alınarak belirlenmesi yetkisi düzenlenecek mevzuat ile İl İzleme Kurullarına verilmeli. Mevsimlik tarım işçileriyle ilgili bir veri tabanı oluşturulmalı ve ilgili kurumların erişimi sağlanmalı. Göç dönemlerinde şehirlerarası ulaşımlarında tren seferleri veya vagon sayısı artırılmalı ve tren ücretlerinde indirim yapılması suretiyle; işçilerin daha ucuz ve güvenli olan tren yolculuklarına yönlendirilmeleri teşvik edilmeli. Mevsimlik tarım işçilerinin göç güzergahlarına ilişkin harita oluşturularak tarım işçilerinin ulaşım güvenliğine yönelik trafik denetimleri yapılmalı.
Rapora göre, aşırı yolcu taşımaya bağlı kaza ve yaralanmaları önlemek için yoksul ailelerin ulaşım giderleri imkanlar ölçüsünde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın ilgili sosyal yardım fonlarından karşılanması sağlanmalı. Karayolları Trafik Yönetmeliği, uzun mesafelerde araç kasalarında yolcu taşınmasını yasaklayacak şekilde değiştirilmeli.
Çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik tedbirlerin bütün tarımsal faaliyetleri kapsar şekilde uygulanması sağlanmalı. İstihdam garantili meslek edindirme kurslarında mevsimlik tarım işçisi olarak çalıştırılan 16 yaşından büyük işçilere öncelik verilmeli. Tarımda çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik caydırıcı nitelikte gerekli mevzuat düzenlemesi yapılmalı ve taşrada Mülki İdare Amirlerince oluşturulacak denetim ekiplerince mevzuatın uygulanması etkin bir şekilde izlenmeli. Yabancı işçilerin çalışma izinlerini, çalışma koşullarını düzenleyen ve kayıt altına alınmalarını sağlayan yasal bir düzenleme hazırlanmalı.
Raporda, tuvalet/banyo, çamaşır yıkama, sosyal yaşam alanı ile eğitim ve sağlık ihtiyaçlarını karşılamaya dönük prefabrik yapıların yer aldığı toplulaştırılmış geçici yaşam alanları mülki idare amirinin uhdesinde oluşturulması ve idame edilmesi gerektiği vurgulandı. Raporda ayrıca, "Tarım alanlarında sağlık hizmetine erişim için Toplum Sağlığı Merkezlerinin sağlık personeli ve mobil sağlık aracı ihtiyacı giderilmeli" denildi.
