Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Tiyatrolar özelleşecek, buyurun istediğiniz gibi oynayın' açıklamasıyla gözler diğer ülkelerdeki tiyatrolara çevrildi. Peki dünyada tiyatrolar nasıl çalışıyor? Devlet destek veriyor mu?
Devlet Tiyatroları Opera ve Balesi Çalışanları Vakfı Başkanı Tamer Levent dünya ülkelerinde şu cümlelerle açıklıyor: "İngiltere'de, Fransa'da, Almanya'da devlet direkt olarak sanata destek vermez, tampon kuruluşlarla bu işleri yürütür. Özel tiyatroların artması şehir tiyatrolarının olmadığı ufak illerde tiyatro çalışmalarını geliştirir."
"İngiltere'de Sanat Konseyi kurulmuş. 8 sanata alanıyla ilgilenen 500 kişilik bir konsey. Burada, hükümetin hiçbir şekilde para dağıtımıyla ilgili bir rolü yok. Diğer taraftan Almanya'da sanat senatoları var. Siyasetten bağımsız bir şekilde çalışıyor. Devlet eliyle tiyatro yapılmasının amacı özel tiyatroların teşvik edilmesidir. Yıllardır devlet tiyatroları ucuz bilete kaliteli oyunlar sahneliyor. Tiyatroda sivilleşme olurken, kadroların daha özgür çalışması açısından devletin kadrolu oyuncularının kademeli olarak bütün sendikal haklarıyla, meslek birlikleriyle geçişi sağlanmalıdır. Bu açıdan tiyatronun siyasetten bağımsız olması gerekir. Özel tiyatroların artması şehir tiyatrolarının olmadığı ufak illerde tiyatro çalışmalarını geliştirir."
Tiyatroların özelleştirilmesi toplum içinde iyi ve kötü sonuçlar doğurabileceğini belirten Tiyatro ve Sinema oyuncusu Ulvi Alacakaptan ise Başbakan'ın dile getirdiği özelleştirme konusunda çekincelerini belirterek 'Başbakan'ın bahsettiği özelleştirme, son yıllardaki ihale sistemiyle yapılacaksa 'facia' olur' dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda oyunların ihale ile oynatıldığını kaydeden Alacakaptan, ' Belediye dışarıdan şirketlere ihale veriyor. Şirketler dekor, kostüm yapıyor. Tiyatrolara ve oyunculara kiralanıyor. Beni bir şirkete yönlendiriyor o şirket başka bir şirkete ciro ediyor bu şekilde yürüyüp giden bir sistem. Bu tip bir özelleştirme dünyanın hiçbir yerinde yok. Bu şekilde özelleştirilirse, 'facia olur' şeklinde konuştu.
Avrupa'nın bir çok ülkesinde devletin ve yerel yönetimlerin yardım yaptığı tiyatro kuruluşları var. Devlet tiyatrosu denilebilecek statüde bir tiyatro örneği Rusya'da uygulanıyor. Ancak Avrupa ülkelerinin çoğu bütçeden tiyatrolara para ayırıyor. Tiyatro yönetmeni Işıl Kasapoğlu "Devletin tiyatrosu olmaz, yardım yapması gerekir." dedi. Devlet tiyatrosuna örnek olarak gösterilen Fransa'daki "Comedie Fraçaise"in devlet tiyatrosu olmadığını, yanlış yansıtıldığını belirten Kasapoğlu, devletin sadece "Comedie Fraçaise"e yardım yaptığını söyledi. Kasapoğlu, devletin yaşaması için tiyatrolara yardım yapabileceğini savundu.