Apar topar yaptırıma koştular

Türkiye’nin çok boyutlu anlaşmalara imza attığı Rusya ile yakınlaşması, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde rahatsızlığa neden oldu. Ankara’ya ‘apar topar’ bir ziyaret gerçekleştiren AB heyeti, Rusya’ya uyguladıkları yaptırımlara Türkiye’nin de uymasını istedi. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu AB Komiseri Johannes Hahn ve İnsani Yardım ve Kriz Yönetiminden Sorumlu AB Komiseri Christos Stylianides, Ukrayna krizinden ötürü AB ülkelerinin Rusya’ya yönelik başlattığı yaptırımları hatırlattı; “Türkiye de bizimle birlikte hareket etmeli” mesajı verdi.

PUTİN'İN GÜNEY AKIM İPTALİ AVRUPA'YI ŞOKE ETTİ

AB ile Rusya arasındaki ekonomik yaptırımda, Rus enerji devlerine tüm kapılar kapanmıştı. Bunun üzerine geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetlisi olarak Türkiye’ye gelen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ‘stratejik ortaklık’ olarak nitelendirilecek anlaşmalara imza koymuştu. Putin ayrıca, AB ülkelerini besleyecek Güney Akım Projesi’nin Bulgaristan ayağını ise çeşitli sıkıntılar nedeniyle iptal ettiğini açıklamış, hattın, Türkiye-Yunanistan sınırından geçecek şekilde yeniden dizayn edileceğini açıklamıştı. Tüm bu gelişmeler, enerjide 2,5 milyar dolarlık kayba uğrayan AB ülkelerinde şok etkisi yarattı. Bu şokun etkisiyle soluğu Ankara’da alan AB heyeti, önceki gün Başbakanlık Resmi Konutu’nda basına kapalı gerçekleşen kabulde “Rusya’ya karşı bizimle hareket edin” çağrısında bulundu.

50 YILIN ARDINDAN KİMSE FEDAKARLIK BEKLEMESİN

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile AB Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır’ın da hazır bulunduğu temasa ilişkin bilgi veren kaynaklar, 1 Kasım’da Catherine Ashton’dan görevi devralan Federica Mogherini’nin, Rusya’ya yönelik Türkiye’ye ‘birlikte hareket’ çağrısında bulunduğunu belirtti. Ankara’nın Rusya konusunda AB’nin yanında yeralmasının beklenmediğini dile getiren kaynaklar, Türkiye’nin Rusya ile ilişkileri daha geliştirmek istediğini vurgulayarak, “50 yıldır Türkiye’yi oyalayan AB için Rusya ile ilişkilerde kendi çıkarlarından fedakarlık yapmasını kimse beklemesin” değerlendirmesi yapıyor. Görüşmede AB heyetinin Rusya konusu dışında IŞİD’le mücadeleye de vurgu yaptığı, Avrupa ülkelerinden gelerek örgüte katılan gençlere yönelik sınır önlemlerinin artırılmasını istedikleri öğrenildi.

3 dilde şarkıyla karşılama

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile İnsani Yardım ve Kriz Yönetiminden Sorumlu AB Komiseri Christos Stylianides, Suriyeli sığınmacıların barındığı Kilis’teki Öncüpınar Konteyner Kenti’ni ziyaret etti. Sığınmacıların eğitim gördüğü Zeytin Anaokulu’na giden AB heyetini çocuklar, Türkçe, İngilizce ve Arapça şarkılar söyleyerek karşıladı. Sosyal tesislerde eğitim gören kursiyerle bir süre sohbet eden heyettekilere, müzik kursu öğrencileri mini konser verdi. Sığınmacı kampındaki programın ardından Gaziantep’e geçerek burada açıklama yapan Mogherini, Türkiye’nin Suriyeliler için yaptıklarını ‘mükemmel’ bulduğunu söyledi. Kampta kiminle konuşsa kendilerinden ‘Suriye’de çözüm’ istendiğini bildiren Mogherini, “Elinizden geleni yapın, ne gerekiyorsa yapın ve buna bir çözüm bulun, diyorlar. En çok istedikleri bu” diye konuştu.

Rusya’ya ihracat patladı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’daki gelişmeler üzerine kendilerine yaptırım uygulayan ABD, AB ve Kanada gibi ülkelerden et, balık, meyve-sebze, süt ve süt ürünleri alımını yasaklaması, Türkiye’de bu alandaki ihracat beklentilerini artırdı. Rusya’nın kendisine yaptırım uygulayan ABD, AB, Kanada ve Norveç’ten yaptığı gıda ithalatını 1 yıllığına kesmesi üzerine, 2014’ün ilk yarısında Rusya’ya süt ürünleri ihracatı yaklaşık yüzde 500 arttı. 6 ay öncesine kadar 50 ton olan beyaz et ihracatı 6 bin tona çıktı. Rusya yılda 40 milyar doların üzerinde gıda, içecek ve tarım ürünleri ithalatı yapıyor. Bunun yaklaşık 12 milyar dolarlık kısmı AB ülkelerinden gerçekleştiriliyordu. Yalnızca süt ürünleri ithalatı 4,3 milyar doları buluyor. Bunun yanısıra Rusya, dünya peynir ithalatının yüzde 15’ini, tereyağı ithalatının ise yüzde 11’ini gerçekleştiriyor. Bugüne kadar Rusya’ya gıda ihracatında parlak bir performans sergileyemeyen Türkiye ise Rusya’nın ithalatta rotayı ABD ve AB dışına çevirmesiyle önemli bir fırsat yakalamış oldu.

Kazanan Türkiye

Son birkaç haftada Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Hristiyanların ruhani lideri Papa Francis, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve İngiltere Başbakanı David Cameron gibi liderleri ağırlayan Türkiye, küresel ve bölgesel birçok konuda çekim merkezi haline geldi. Başta Amerikan ve İngiliz medyası olmak üzere batı basınında bir süredir yürütülen “Erdoğan’ın Yeni Türkiye’si yalnızlaşıyor” kampanyası, çok sayıda ülkeyle imzalanan önemli anlaşmalarla ‘resmen’ çöküşe geçti. Ankara’ya gelen isimlerden en dikkat çekeni ise şüphesiz Rusya lideri Putin oldu. Halen 32 milyar dolar seviyesindeki Türkiye-Rusya ticaret hacminin 2023 yılında 100 milyar dolara çıkarılacağını söyleyen Putin, Rus doğalgazını Avrupa’ya taşıyacak Güney Akım projesinden de vazgeçtiklerini, yeni hattın ise Türkiye üzerinden geçeceğini açıklayarak özellikle Avrupa ülkelerini şoke etti. Uzmanlar, küresel ölçekte bu önemli hamlelerin Türkiye için her durumda ‘kazan-kazan’ anlamına geldiğine işaret ediyor.

İlişkiler üst seviyede

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağrı Erhan:

“Rusya’nın, Kırım meselesi yüzünden AB ile ilişkilerinde bir sıkıntı var. Mal alımı konusunda sıkıntılar bulunuyor. Bu Türkiye açısından büyük bir avantaj sağlıyor. Türk üreticileri Rus pazarına daha rahat girebilecekler. Türkiye de Rusya’dan daha ucuza doğalgaz alacak. Gelinen bu nokta ekonomik ilişkilerin en üst seviyeye çıktığını gösteriyor. Doğu Akdeniz meselesinde de Rusya’nın da orada bir donanması var. Türkiye ile Rusya alanındaki bir işbirliği bu alana da yansırsa o zaman Doğu Akdeniz’den Sibirya’ya kadar bir hat üzerinden Türk-Rus işbirliğine dayalı bir enerji hattı oluşur. AB ise 3 tane komisyon üyesini Ankara’ya gönderdi. Türkiye tam ‘kazan kazan’ noktasında.”

‘YA O YA BEN’ DEĞİL ‘HEM O HEM BEN’

Sabah Gazetesi Ekonomi Yazarı Şeref Oğuz:

“Rusya ile yakınlaşmamız, bir NATO ülkesi olarak Türkiye’nin batıya yüz çevirmesi anlamına gelmez. Yeni dünya algı biçiminde ‘ya o ya ben’ değil, ‘hem o hem ben’ aynı anda var olabiliyor. Türkiye’ye tam da bu noktada, coğrafyasında maksimum faydaya çevrilebilecek altın bir fırsat sunulmuştur. Şükür ki bunu görebilecek bir özgüven ve vizyonumuz var.”

Turistlere güven geldi

Hristiyanların ruhani lideri, Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis’in geçtiğimiz günlerdeki Türkiye ziyareti, turizmcilere umut oldu. Papa’nın İstanbul ziyaretinin turizme doping etkisi yapması bekleniyor. 30 yıldır Sultanahmet’te turizm işletmeciliği yapan Erdoğan Demir, “Suriye’deki çatışmalar ve IŞİD’den ötürü, batı dünyasından Türkiye’ye gelmek isteyen turistler kararsız kalabiliyordu. Ama liderlerin Türkiye’ye ziyaretiyle birlikte yabancı turistlerin güveni de arttı; buraların güvenli olduğuna dair olumlu mesajlar verildi. Bu durum da turizmi büyük oranda olumlu etkiler. Son yıllarda Arap ülkelerindeki misafir sayıları arttı. Batı dünyası da böylece Türkiye’ye çekilir” diye konuştu.

#Rusya

#AB

#Federica Mogherini