|

Kirli mesaj

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Somali ziyareti öncesi 70 kişiden oluşan Türk heyetinin kaldığı otele yönelik bombalı araçla intihar saldırısı düzenlendi. Stratejik saldırının yeri ve zamanlaması, Türkiye’nin Afrika açılımına yönelik küresel aktörlerin kirli senaryolarını akıllara getirdi.

Yeni Şafak ve
04:00 - 23/01/2015 Cuma
Güncelleme: 22:15 - 22/01/2015 Perşembe
Yeni Şafak
Türkiye’nin Somali’deki kalkınma hamlesiyle simgeleşen Afrika açılımına yönelik bir saldırı daha gerçekleşti. 70 kişiden oluşan Türk heyetinin kaldığı otele yönelik düzenlenen saldırının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Etyopya, Cibuti ve Somali ziyareti sırasında gerçekleşmesi, gözleri bölgedeki faal güçlere çevirdi. İki kişinin bombalı araçla gerçekleştirdiği ve 3 Somalili polisin öldüğü intihar saldırısında Türk heyetinden kimse zarar görmedi. 

PROGRAMINI DEĞİŞTİRMEDİ

Ancak saldırının yeri ve zamanlaması, küresel aktörlerin kirli senaryolarını akıllara getirdi. Çünkü, Türkiye’nin Afrika kıtasına yönelik Cumhurbaşkanı Erdoğan öncülüğünde başlayan insani ve siyasi yardım başarısının İngiltere ve İsrail başta olmak üzere birçok ülkeyi endişelendirdiği biliniyor. Dünkü saldırıyla Erdoğan’a “Somali’ye gitme” mesajı verildi ama Cumhurbaşkanı ziyaret programını değiştirmedi. 

İSTANBUL SEVDASI

Somali hükümeti 2011 yılında ülkelerini ziyaret eden Erdoğan’ı, “Halk Adamı” ilan ederken ülkede yeni doğan çocuklara ve caddelere Erdoğan, İstanbul ve Türkiye adları verilmeye başlandı.  

Afrika kıtasına yapılan insani yardımlar ve insani politikalar Türkiye’nin bu ülkelerde “Sömürgeci olmayan ülke” imajını kazanmasına neden oldu. Türkiye’nin resmi ve sivil kuruluşlarının başarılı çalışmaları bölgede aynı zamanda ülkemizin siyasi sermayesini de güçlendirdi. Türk iş adamı ve yatırımcıları batılı iş adamı ve yatırımcılarından bir adım öne geçti. 21 Şubat 2012'de Londra’da düzenlenen “Uluslararası Somali Konferansı”na katılan İngiliz yetkilileri, “özellikle de Türkiye ile Katar’ın Somali’de siyasal İslamın yükselişini teşvik edeceklerinden endişe ediyor gibi görünüyorlardı” ifadelerini kullanmıştı. İngiliz yetkililerinin bu endişelerini açıkça dile getirmelerinin ardında bu ülkedeki emellerine karşı ancak Türkiye’nin engel olabileceği gerçeği yatıyor. 2012’den bu yana hiçbir ülkenin cumhurbaşkanı seviyesinde Somali’yi ziyaret edemediği kaydediliyor. En son Ağustos 2012’de Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan olarak Somali’yi ziyaret etmişti.

HER KÖŞEDE TÜRK BAYRAĞI 

BBC Afrika Editörü Mary Harper’ın World Policy Journal dergisinin 2012 Kış sayısında, Türkiye’nin Afrika’da düzenlediği yardım çalışmalarının başarısı konu alındı. Dergideki analizde, “İngiltere Dışişleri Bakanlığından en üst düzey Afrika yetkililerinden birinin, Mogadişu sokaklarında her köşe başında bir Türk bayrağı görülmesini değerlendirdiğinden söz ediyor” denildi. BBC muhabiri Harper bu durumun İngiliz yetkililerini endişelendirdiğinin altını çizmişti. 

GELECEĞİN PAZARI AFRİKA

Türkiye’nin Afrika yardım programı insani ve vicdani olarak her geçen yıl artarak sürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2011 yılındaki Somali ziyareti öncesi açtığı Büyükelçiliklerden sonra Afrika kıtasında Zambiya, Mozambik, Moritanya, Zimbabve, Somali, Gambiya ve Nijer’de de büyükelçilikler açıldı. 2012 yılı sonu itibarıyla Afrika’da 2011’in başlarında sayısı 22’yi bulan elçilikler 33’e çıkarıldı. 

Somali yalnız kalmayacak

Geçtiğimiz yıllarda da benzer senaryolara başvuran odaklar, şimdi de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Somali ziyaretinden bir gün önce Türk heyetinin kaldığı otele saldırı düzenledi. Türk heyetine yönelik saldırıda bir Türk hafif şekilde yaralanırken, ikisi saldırgan beş kişi öldü. Geçtiğimiz yıllarda Türk elçilik binasına düzenlenen saldırıda bir özel harekat polisi şehit edilmişti. Diplomasi kaynakları, tüm yıldırma girişimlerine rağmen Türkiye’nin Somali’yi yalnız bırakmayacağını vurguluyor.


Afrika'da Batı'nın kara gölgesi

Stratejik konumu ile uluslararası aktörlerin ilgi odağı olan Somali, Afrika Boynuzu’nun en önemli ülkelerinden. Erdoğan’ın ziyaretinin 3 ayağı olan Etiyopya, Somali ve Cibuti ile birlikte Eritre’nin kapsadığı Afrika Boynuzu uzun yıllardır Batı’nın iştahını kabartıyor. Süveyş Kanalı’na yakınlığı nedeniyle Kızıldeniz’e dar bir geçiş kapısı olan ve dünya ticaretinde önemli yeri olan Bab-ul Mendeb Boğazı sınırında yer alan Somali, geniş altın, uranyum, petrol ve doğalgaz kaynaklarına sahip bir ülke. Somali ayrıca, dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz yataklarına ev sahipliği yapan Arap Yarımadası’nın, Aden Körfezi’nin ve ABD’nin İHA saldırılarına maruz kalan ve son günlerde İran destekli darbe girişimine sahne olan Yemen’in yanı başında yer alıyor. Diğer taraftan Hint Okyanusu’nda ABD üç donanmayı hazır tutuyor. Somali’nin yanı başındaki Cibuti’deki Amerikan üssünden kalkan insansız hava araçları operasyonlar yapıyor


Tarihi hamleyi Erdoğan başlattı 

Açlık ve iç savaş nedeniyle zor şartlarda yaşanılan Somali’de, Türkiye’nin desteğiyle yüzler güldü. TİKA’nın girişimleri ve İHH gibi yardım kuruluşlarının desteğiyle pek çok proje sırayla hayata geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde 19 Ağustos 2013 tarihine rastlayan Somali ziyaretinin ardından başta başkent Mogadişu olmak üzere ülkenin pek çok bölgesinde hareketlilik yaşandı. Yıllardır evinden dışarı çıkmaya korkan halk için Türk hükümeti ve yardım kuruluşlarının desteğiyle Somali’nin kalkınması için başlatılan çalışmalarda sona gelindi. 


Havalimanına Türk damgası

Tekirdağ’ın Çerkezköy İlçesi’nde faaliyet gösteren Türk şirketi Favori LLC, Somali’nin başkenti Mogadişu’daki 15 uçak kapasiteli havalimanının yarısını yıkarak  kapasiteyi 5 bin yolcu ve günlük 60 uçağa çıkardı. Önceki yıllarda pasaportsuz giriş çıkışların yaşandığı Somali’de, Mogadişu Aden Adde Havalimanı’yla birlikte turizmin de artması hedefleniyor. Havalimanının kapasite artırım projesinin yaklaşık 10 milyon dolara mal olduğu öğrenildi.  Öte yandan Somali’nin sivil havacılık kapasitesini kurma görevini de üstlenen Türkiye, havacılık faaliyetlerini geliştirmek amacıyla bir dizi projeye imza attı. Projeler kapsamında hava trafik kontrolü, sivil havacılık konusunda uzman personel yetiştirmek için eğitim programlarına hız verildi. Havacılık Eğitim Merkezi Binası’nın ihalesi TİKA’nın girişimleriyle 26 Şubat 2014 tarihinde Mogadişu Program Koordinasyon Ofisinde gerçekleşmişti.



Plan Eritre’de yapıldı

Alınan istihbarat bilgilerine göre saldırı planı Eritre de yapıldı ve Eritre üzerinden talimatlar Somaliye ulaştırıldı. Eylemin gerçekleştirilmesi için Eritre’de görüşmelerin yapıldığı ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Afrika programının geçtiğimiz pazartesi günü saldırganlara ulaştırıldığı iddia ediliyor.


Hedef ziyaretti 

Eylem, elçilik veya sivil toplum kuruluşlarına değil doğrudan delegasyonun kaldığı otel yakınında oldu. Bu da Cumhurbaşkanı’nın gezisinin hedef alındığını ortaya koyuyor.


Bir Türk hafif yaralı

Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan bilgilendirmede, Türk ön heyet üyelerinin kaldığı otele yönelik bir saldırı olduğu ve patlamanın otelin kontrol noktasında meydana geldiği ifade edildi. Türk tarafından can kaybı olmadığı, bir kişinin otelin kırılan camları nedeniyle hafif yaralanmış olabileceği belirtildi. 

#Somali
#saldırı
#Tayyip Erdoğan
9 yıl önce