Gündem
PROF. DR. İSMAİL GÜLEÇ - SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, seçimlerden önce farklı bir cumhurbaşkanı olacağını söylerdi. Şahsen, bu farklılığın cumhurbaşkanlığın icrasında olacağını düşünürdüm. Ancak şu altı aylık dönemde gördüğüm bu farklılığın sadece icrada olmadığı, yapısal ve kurumsal birçok değişikliğin yanı sıra adet, teamül ve uygulamada da olacağı şeklinde. Bu sözlerle neyi kastettiğimi biraz daha açayım.
Çankaya Köşkü, Türk siyasi hayatının merkezinde mühim bir yere sahip birçok anlamı çağrıştıran zengin bir semboldür. Çankaya savaşları, Çankaya sofrası, 864 rakımlı tepeye çıkmak, Çankaya yolları yokuş vs hep farklı göndermeleri taşıyan ve her birinin farklı anlamları olan ve söylenildiğinde insanlara bir kelimeden çok daha fazla şeyler ifade eden sembolleşmiş kelime ve deyimlerdir. Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı tarihi yazılacak olsa herhalde bu ve buna benzer kelimeler açıklanmadan ortaya bir şey konulamaz, olaylar anlatılamazdı. Adeta makam ile bütünleşen, Cumhurbaşkanı ile neredeyse aynı anlamda kullanılan Çankaya bu kadar önemli olmasına rağmen altı ay geçmeden neredeyse unutuldu, gündemden düştü.
Tartışmalar doğal olarak saray kelimesi üzerinde yoğunlaştı. Yapılan bu değişikliği önemsizleştirmek için de sarayın ne kadar öaliyetli olduğuna ve güzel olmadığına dair aslında eleştiriden uzak, bir nevi söyleyecek sözü olmamanın verdiği acizlikle cılız ve zayıf eleştiriler çıktı ancak halkta karşılığını pek bulmadı. Halkın büyük bir kısmının katılmadığı bu tartışmalar bir müddet sonra unutulacak, saray cumhurbaşkanlığı olarak anılır olacak.
Köşk'e çıkmak’tan Saray’a gitmeye
Durum böyle olunca ‘Köşk'e çıkmak’ tabirinin yerini de ‘saraya gitmek’ aldı. Her ikisi de cumhurbaşkanı ile görüşmeye gitmek anlamına geliyor ama çağrıştırdığı anlamlar birbirinden çok farklı. Hiç şüphesiz saraya gitmek köşke çıkmaktan çok daha zengin anlamları barındırıyor. Bu deyim, büyük ve iddiası olan devletle daha çok örtüşüyor. Kelime tercihi bu bakımdan, ülkeyi yönetenlerin geleceğe dair düşüncelerinin yeniden değerlendirilmesi olarak da okunabilir. Bu okuma bize yeni bir dönemin başladığını düşündürtüyor.
Tam saray tartışmaları yatışır gibi olmuştu ki bu sefer bir başka uygulama yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda karşılama merasimlerinde görev alacak Muhafız Alayı askerlerinin bir kısmına, Cumhurbaşkanlı Forsu’nda her birininin bir yıldızla temsil edildiği tarihteki 16 büyük Türk devletinin askeri üniformalarıyla temsil edilmeye başlandı. Halkın büyük çoğunluluğunun memnuniyetle karşıladığı bu uygulama, saray konusunda olduğu gibi, aynı gazeteci ve yazarlar tarafından tekrar tartışmaya açıldı. Henüz sarayı hazmedememişken üstüne sarayı çağrıştıran kıyafetleriyle tören askerleri gelince tepki biraz daha büyüdü.
Cumhurbaşkanlığı Forsu’ndaki 16 yıldızın 16 Türk devletini temsil ettiği bilindiği halde bu on altı devlet var mıydı, yok muydu tartışması yapılmazken bu yıldızların adeta ete kemiğe bürünmesi ve gözle görülür kılınması üzerine tartışma ‘Hangi devletler olmalıydı?’ ile başladı ve kıyafetlerle dalga geçilmeye evrildi. Bornoz ve duşakabinoğulları denilerek dalga geçilen şey, aslında törende giyilen bir askeri kıyafet değil, tarihte kurulan Türk devletleri idi. Bir insan atasının kıyafetiyle neden dalga geçer, anlamak güç. Bu tür sözlerle eleştiriler hakarete ve küçümsemeye dönüştü.
Ben askerler üzerinden yapılan eleştirileri dörde ayırıyorum. İlki özel sohbet ortamlarında yapılan eleştiriler. Sosyal medyanın hayatın bu kadar içine girmesi, önceden iki arkadaşın aralarında yaptığı bir espirinin twitter yoluyla tüm arkadaşlara, hatta dünyaya yayılmasına ve herkes tarafından konuşulmasına neden oldu. Bazen en ciddi konularda bile gençliğin verdiği coşkuyla samimi ortamlarda yapılan ufaktan tiye almaları çok büyütmemek gerektiğini düşünürüm ve güler geçerim. Bu takılmalardan rahatsız olmam.
Düşünce özgürlüğüne sığınarak hakaret edenler
İkinci eleştiriler muhalefet tarafından yapılan eleştiriler. Muhalefet her zaman eksiklere bakar, kusurları görmek ister. Bravo, çok güzel olmuş diyecek halleri yok, böyle bir teamül de yok maalesef. Aslında gerek de yok, eleştirilmeli. Dolayısıyla muhalif siyasiler tarafından dile getirilen eleştiriler de normal karşılanabilir. Aralarında haklı bulduklarım bile olur. Şunu çok iyi bilirim. Meyveli ağaç taşlanır. İş yaparsanız her zaman bir eksiklik olur. Önemli olan bu eksikliğin zamanla giderilmesidir. Bu açıdan bakıldığında muhalefetin eleştirmemesi eksiklik olurdu. Dolayısıyla burada da sorun yok, eleştiriler olabilir. 16 devletin içinde şunlar da olmalı, askerlerin kıyafetleri keşke daha özenle dikilse, renkler daha canlı olsa, kullanılan silahlar şöyle olsa, vs vs. Bunun sonu yok, kıyafetten başlar, silahtan çıkarsınız. Askerlerin duruşundan dizilişine kadar bir şeyler söyleyebilirsiniz. Daha güzel ve doğru olmasını istediğiniz için bu eleştiriler de kabul edilebilir.
Kabul edemediğimiz şey ise eleştiri adı altında Cumhurbaşkanı’na yapılan hakaret ve küçümsemelerdir. Aslında kötülenen, hakaret edilen şey Cumhurbaşkanı değil, Cumhurbaşkanlığı makamı oluyor bir müddet sonra. Cumhurbaşkanının şahsında makamını da küçültüyorlar, önemsizleşiriyorlar ve kendilerince değersizleştiriyorlar. Bu kabul edilebilir bir şey değil. Buna hiçkimsenin hakkı yok ve müsaade edilmemeli. Bu tür hakaretlerin düşünce özgürlüğü ile de ilgisi yok. Düşünce özgürlüğüne sığınarak hakaret edenler koyun postuna bürünmüş kurttan başka bir şey değil. Hiçbir Türk vatandaşının cumhurbaşkanlığı makamının şamar oğlanına dönmesine, hakeret edilen bir makam olmasına gönlü razı olmaz, olmamalı.
Dördüncüsü ise ideolojik eleştirilerdir. Menfaatlerine gelmediği için düşman belledikleri Cumhurbaşkanı’na her fırsatta çakmanın hesabını yapanların yanı sıra ideolojik olarak karşı çıkanlar da var. Törenlerde askerlerin görülmesi ile birlikte halkımız, Türklerin tarih boyunca büyük devletler kurduklarını da görmüş, hatırlamış oldu. 1923’te gökten zenbille indirildiğine, ağaç kovuğundan çıktığına veya yerden birden bire bittiğine inanılan bir devletin tarihsel köklerinin olduğunun dosta düşmana gösterilmesinden başka bir şey değil bu askerler. Bu haliyle yıllardan beri unutturulmak istenen şeylerin, yok edilmek istenen milli hafızanın yeniden hatırlanması demek. Bu ise on altı askerin giydikleri kıyafetlerin sadece bir kıyafet olmadığını, bize bizi hatırlatan, çocuklarımıza anlatacak ve öğretecek çok şeyimiz olduğunu gösteren birer sembol olduğunu gösteriyor. Karşı çıkanlar arasında böyleleri de var ve bu niyetle yapılan eleştirileri değil kabul etmek karşı çıkmamak büyük hata olur.
Bakalım Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bundan sonraki tartıştıracağı uygulama ne olacak? Bekleyelim.
#Tayyip Erdoğan
#Cumhurbaşkanlığı Sarayı
#Cumhurbaşkanlı Forsu
9 yıl önce
