|

Ayakta alkışlanan sanat

Yeni Şafak ve
04:00 - 24/05/2015 Pazar
Güncelleme: 21:09 - 23/05/2015 Cumartesi
Yeni Şafak
TALHA MENTEŞ - FATMA ÇELİK


İnsanlığın en eski ve temel malzemelerinden biri olan derinin hayatımızdaki rolü tartışılmaz. Yeri gelmiş savaşlarda zırh olmuş korumuş, yeri gelmiş kıyafet, yeri gelmiş ayakkabı olup sarıp sarmalamış, yeri gelmiş jelatini


ilaçların içine girip şifayı taşımış. Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethettiğinde ilk olarak Kazlıçeşme'de deri sanayisinin kurulmasını emretmesi de derinin ne kadar önemli bir malzeme olduğunun göstergesi.



TANIŞIKLIK ÇOCUKLUKTAN


Deri bugün de değerini ve önemini sürdürüyor. Kullanım alanlarıysa giderek çeşitleniyor. 23 yıldır deriyle çalışan zanatkar Fatma Menteş, bu zamana kadar yapılan deri ürünlerinden farklı olarak tezhip, resim, rölyef gibi teknikleri deriyle buluşturuyor. Aileden gelen ayakkabıcılık sebebiyle deriyle küçük yaşlarda tanışan Menteş'in sanat hayatı Cafer Ağa Medresesi'nde tanıştığı seramik sanatı ile başlamış. Menteş, daha sonra sırasıyla hat sanatı, Osmanlıca, rölyef, tezhip, resim,fotoğraf ve deri ile devam etmiş.



DERİ TEZHİPLE BULUŞUYOR


Resim dersini karikatür müzesinde dünyaca ünlü Gagavuz Türkü olan Rus Ressam Dimitri Savastin'den alan Menteş, deri dersini ise Türkiye'nin en iyilerinden biri olarak nitelendirdiği, Akif Şenoğlu'ndan 3 yıl özel eğitimle almış. Bu eğitimden sonra deriyle çalışmaya başlayan Menteş, diğer sanat dallarındaki birikimini deri üzerinde kullanıyor. Menteş sanatını konuşturarak,


deriden yaptığı çanta, sandalet, takı, dekoratif ev eşyaları, tablolar gibi ürünlerde resim ya da tezhip kullanarak farklı ürünler ortaya çıkarıyor.



TAMAMEN EL ÜRÜNÜ


Ham olarak rulo şeklinde gelen derileri renksiz olarak alan Menteş, deride yapmak istediği modelin kalıbını çıkartıyor. Çıkardığı kalıbı derinin üzerine koyup kestikten sonra boyayıp, lak süren Menteş, resim yapılacaksa resim, tezhip uygulanacaksa tezhip uyguladıktan sonra monte edip delerek dikiyor. Yaptığı ürünlerin hiç birinde elektrikli bir uygulama bulunmuyor.



TOPKAPI'DAN ESİNLENİYOR


Topkapı Sarayında gördüğü, Osmanlı kültüründe ok kılıfı olarak kullanılan sadaktan esinlenerek 3 farklı çanta modeli çıkaran Menteş'in yaptığı ürünler tek olma özelliği taşıyor. Bundan dolayı kullanıcıların farklı bir mutluluk duyduğunu belirten Menteş, yurtdışından siparişler alarak, insanların hayallerindeki eşyaları yapıyor.



HER PARÇA SAHİBİNİ BULUYOR


Yaptığı ürünlerin sahipleriyle çağrışım yaptığını anlatan Menteş “Bazı ürünler yapıldığı gün bazısı seneler sonra satılıyor. Bence deri kendi sahibini bekliyor. Kimse beğenmez ama bir tanesi beğenip alır" diyor. Çoğu kişinin hayalindeki ürünü doğal deriye uygulayan Menteş, alıcıların ürünün ne kadar uğraş istediğine şahit olduklarından sonra ürüne daha bir sahip çıkıp, doğal deriden başka bir şey kullanamaz olduklarını söylüyor.



RUH HALİ ETKİLİYOR


Ürünlerini yapıp bitirmesinin ruh haline bağlı olduğunu söyleyen Menteş, bazen bir işi bir günde bitirirken, bazen aylarca da bekletebiliyor. 2 yıldır geyikli bir çanta üzerinde durduğunu belirten sanatçı, deri üzerine kabartma tekniği uygulayarak yaptığı bir tabloyu bir ayda bitirmiş. Normalde bir tablo bir ay sürüyor. Çanta ve sandalet ise 2 günde bitiyor.



GENÇLERE DE ÖĞRETİYOR


Fatma Menteş, bu birikimini sadece kendisine saklamıyor, başkalarıyla da paylaşıyor. Bu zamana kadar 13 tane halk eğitim hocasına ders veren Menteş, Avrupa Gönüllü Hizmeti EVS kapsamında 10 farklı ülkeden gelen gönüllü öğrencilere de eğitim veriyor. Menteş, uygulamalı olarak derinin önemini anlatıp, kendi kullanacakları ürünleri de yapmalarına yardımcı oluyor.







Peygamberimizin sandaletinden ilham aldım


Peygamber Efendimizin Topkapı Sarayı'ndaki sandaletinden çok etkilenen Menteş, aynısından yapabilmek için defalarca Saray'a gitmiş. Menteş Peygamberimizin sandaletinde muhteşem bir işçilik olduğunu görmüş. Dört ve altı kat deri kullanılarak yapılan sandalette deri katlarının topuk olarak kullanıldığını, burun kısmındaki kıvrıklığın da ayağa kum girmesini engellemek ve herhangi bir taşa çarpmamak için yapıldığını farketmiş. Menteş, Efendimizin sandaletine benzer 2 farklı sandalet tasarlamış. Birinde tezhip uygulayarak kendi farkını ortaya koymuş.







Gerçek deri yapışır


Derinin doğal olup olmadığını anlamak için deriyi dilimize değidrmeyi öneriyor Menteş. Dilimize değdirdiğimiz deri eğer yapışıyorsa doğal olduğunu söyleyen Menteş, “Eğer dilinize az yapışıyor veya yapışmıyorsa içinde kimyasal olduğunu anlayabilirsiniz” diyor.


#Avrupa Gönüllü Hizmeti
#Fatma Menteş
#Topkapı Sarayı
#karikatür
#Dimitri Savastin
9 yıl önce