Türkiye'nin ilk ve tek kadın airbrush (havalı püskürtme) sanatçısı Evrim Duyar, motor, araba, duvar, yat, motosiklet ve hatta uçak yani aklınıza gelebilecek her türlü zemini kısa bir zamanda boya ve desenlerle çok farklı bir kimliğe büründürebiliyor. Aslında Türkiye'de bu hacimde çalışmaları olan tek kişi de diyebiliriz onun için. 2006'da Balıkesir 9. Ana Jet Üssü'ndeki F104 anıt uçağına Kobra temalı bir 'airbrush' çalışması yapan Duyar, çalışması çok beğenilince belediye başkanının talebiyle şehir merkezindeki F104'ü de boyadı. Türkiye'deki F16 pilotlarının çoğu onun boyadığı kasklarla uçuyor. NATO tatbikatı için Konya'ya gelen Birleşik Arap Emirlikleri'nin pilotları da internetten ona ulaşıp kasklarını boyattırdı. Hava Kuvvetleri'ne hizmet veren tek airbrush ressamı olan Duyar, global firmaların çeşitli etkinliklerinde performans gösterileri de yapıyor.
Airbrush ülkemizde çok fazla bilinmiyor. Genelde de motosikletler ve arabalar üzerine uygulanıyor. Hal bu olunca bir kadının airbrush ressamlığı yapması da ilginç geliyor. Evrim Duyar'ın bu işe başlaması ise geçirdiği bir kaza ile olmuş. Çocukluğundan beri resme meraklı olan Duyar, çeşitli atölyelerde resim dersleri almış. Ancak üniversitede işletme okumuş. Mezuniyeti sonrası dış ticaret sektöründe çalışmaya başlamış. Aklı resimde kalan Duyar, memnun olmadığı bir ofis çalışanı olarak devam ediyormuş hayatına. Ona tek nefes aldıran şey motosiklet hobisiymiş. Bir gün internette gezinirken bir yurt dışı sitesinde airbrush yapılmış bir motosiklet resmini gördüğünde ne yapmak istediğine karar vermiş ancak yaşam düzenini bozmaya ve böyle bir maceraya atılmaya cesaret edememiş.
Evrim Duyar'ın hayatının dönüm noktası bir gün ağır bir motosiklet kazası geçirmesi olmuş. Duyar, “Ölümle yüzleşince fikrim değişti. Vücudumda çok sayıda kırık ve sürmekte olan beyin kanamamla yatarken kararımı verdim. İyileşecek ve istediğim yolda yürüyecektim… Ölüme yakın deneyimlerin genellikle derin izleri olur yaşayanların üzerinde. Kimi mistik anlamlar keşfeder, kimi derin bir stres bozukluğu yaşar, kimi tamamen değişir, dönüşür. Benimki de son gruptakine benzer bir etkiydi. O kazaya kadarki süreçte sadece “yaşıyor" gibi hissederdim. Ama ölümle yüzleştikten sonra hayatımın ve özgürlüğün aslında önüme sunulmuş kocaman bir fırsat olduğunu hissettim ve bu kadar büyük bir hediyeyi istemediğim bir işe kendimi mahkum ederek heder etmeyi çok anlamsız buldum. Çok büyük fiziksel acılar, sıkıntılar çektiğim o motosiklet kazası, ilk gün olduğu gibi bugün de; hayatımın en büyük piyangosu gibi geliyor bana..." diyor.
Duyar airbrush'ın yurt dışında bir modası ve trendleri olduğunu ancak ülkemizde henüz moda akımlarından etkilenecek kadar global trendlerin takip edilmediğini söylüyor. Bizde daha çok dövme gibi kişisel beğeniler ve zevkler öne çıkıyor. Çocuğunun resmini yaptıran da var, kuru kafalı alevler yaptıran da. Genelde müşteriler kendi istekleri ile geliyor ama aklındaki temayı belirleyemeyenlere Duyar çeşitli önerilerle yardımcı oluyor. Hem araba, hem motosiklet, hem duvar resmi talebi çok. Airbrush yaptıranların ezici çoğunluğu ise orta yaş gurubu. Evrim Duyar “Kendi ekonomik özgürlüğü fazlasıyla var olan, bu tip kişiselleştirme çalışmalarıyla ilgili vizyon sahibi olan ve neredeyse tamamı erkeklerden oluşan bir alıcı portföyü var" diyor.
Evrim Duyar'ı en çok heyecanlandıran ise uçaklarla çalışmak. Duyar, : “Ben zaten ulaşım araçlarına pek benzerini görmediğim bir ilgiye sahibim. Hem kullanma anlamında, hem mekanik, hem de kendi alanım olan customize anlaminda... Bana göre her üç alanda da piramidin en başında uçaklar yer alıyor. Gerçekten benzersiz bir manevi doyum yaşıyorum o araçlarla çalışırken" diyor. Duyar şimdiye kadar çeşitli kutlamalar ve organizasyonlar için bazı geçici giydirmeler yapmış. Bunların sempati ve olumlu bir etki oluşturduğunu anlatıyor. Hava Kuvvetleri'nin 100. Yılı için tasarlanıp boyanan “Solo Türk" uçağının çok özel ve şimdilik tek custom boyalı uçucu savaş uçağımız olduğunu söyleyen Duyar, tasarım ekibinde yer almaktan da büyük gurur duyduğunu da eklemeden geçmiyor. Pilotlar ise izin alarak bireysel olarak kasklarını boyatabiliyor. Onlar da ekseriyetle filo sembolleri ve milli figürler istiyorlar. Ay yıldızlı çalışmalar, uçuş bröveleri, uçtukları uçakların temsili görselleri en çok talep gören temalar. Evrim Duyar çok yakında da bir F16 boyayacak.
*Geçirdiği büyük motosiklet kazasının ardından, iyileşme sürecinde işinden istifa eden Duyar, İstanbul'a taşınmış. O dönemde neredeyse hiç bilinmeyen airbrush'ı araştırmaya başlamış. Yavaş yavaş ekipmanlarını tedarik etmiş ve airbrush tekniğini öğrenebilmek için sanayiye gitmiş. Tabi ki orada şaşkınlıkla karşılanmış. Ne yapmak istediğini anlatmakta da biraz sıkıntı yaşamış; “Anlayamadılar, anlattığımda da ikna olmadılar. Ne zaman ben ilk işlerimi çıkarmaya başladım o zaman birşeyler netleşti kafalarında. Sonra baktılar ki arı gibi çalışıyorum, onlar akşam kepenk kapatırken çalışıyorum, sabah geliyorlar hala çalışıyorum, işimden başka bir şeyle ilgilenmiyorum, o zaman ikna oldular" Bu sürecin sonunda “bizim kız" olmuş Duyar. Hala da öyle görülüyor sanayide. Duyar, “onlar da benim için her zaman abidir" diyor.
*Evrim Duyar, şimdi sürat teknesi, duvar, motosiklet, araba ve hatta uçak boyuyor. Hepsinin temel boyama mantığının aynı olmakla birlikte her zemin için çalışma teknikleri ve fiksasyon (sabitleme) işlemlerinin farklı olduğunu söylüyor. Kaportaya çalışıldığında folyo şablon kullanıp fikse etmek için vernik işlemi yapılıyor. Ama duvarda folyo şablon kullanmak imkansız. Cam üstüne yapılan bir çalışmada ise fiksasyon ancak yüksek ısıda fırınlama ile mümkün oluyor. Duyar, atölye ortamında çalışıyorsa boyayacağı zeminin hazırlığını gerçekleştiriyor ve ön çizimle çalışıyor. Fakat performans gösterisi gibi etkinliklerde çizim yapmadan direkt boyayla resim yapıyor.
