|
Makedonya: Batı ve Rusya’nın yeni savaş alanı
On gün kadar önce, Makedonya'nın Kumanova şehrinde, çoğunlukla Arnavutların yaşadığı bölgede bir eve düzenlenen polis operasyonu sırasında çıkan çatışmalarda 8'i polis 22 kişi öldü. 37 polisin yaralandığı 28 saatlik operasyon sonrası baskın yapılan evde 30 kişi teslim oldu. Makedonya'da her geçen gün biraz daha kızışan siyaset sahnesi ve sokaklarda durum, Kumanova'da yaşanan bu kanlı baskın sonrası daha da karışık hale geldi.

Hükümete göre baskın yapılan evdekiler UÇK (Kosova Kurtuluş Ordusu) üyesi ve bir ay içinde sivillere yönelik bir terör saldırısı hazırlığındaydılar. Hükümet karşıtlarına göreyse operasyon düzmece; iktidarda 9. yılına giren Makedonya Başbakanı Nikola Gruevski, ana muhalefet partisi Sosyal Demokratlar Birliği Genel Başkanı Zoran Zaev'in yayınladığı ses kayıtlarıyla ortaya çıkanların üstünü örtmeye çalışıyor. Kafası karışmış olanların ya da bu kavgada bir taraf seçmek istemeyenlerin sayısıysa hiç de az değil. Zira, Zoran Zaev'in üç aydan beri servis ettiği ses kayıtları ve bunları takip eden protestolar nedeniyle sıkça gündeme gelen Makedonya'da görünenin altında nelerin yattığını soranların sayısı, diğer ülkelerin gündeme giderek daha fazla dahil olmaya başlaması sonrası giderek çoğalıyor.

Zaten bir yılı aşkın zamandır çeşitli, grev, eylem ve protestoların yaşandığı Makedonya'daki son olaylar zinciri, Zaev'in üst düzey devlet yöneticilerinin illegal olarak alınmış ses kayıtlarını yayınlamasıyla başladı. Zaev Gruevski'yi yolsuzluk ve seçimlerde hile yapmakla suçladı. Gruevski ise, iddiaları reddetti ve Zaev'in darbe planlamakla itham etti. Zaev'in 2011 yılında 22 yaşındaki bir gencin polis tarafından öldürülmesi olayını örtbas ettiğini iddia eden bir başka ses kaydının ardından, sokaklardaki Gruevski karşıtı protestolar bir daha alevlendi. Polisin giderek şiddetlenen protestolara müdahalesiyle beraber, olaylar çatışmalara dönüştü. Zaev çatışmalar sürerken bir başka ses kaydı daha yayınladı ve Gruevski'yi 2013 yılında bir gazetecinin ölümünü hasıraltı etmekle suçladı. Sokaklardan yükselen istifa sesleri artmaya devam ederken öteki tarafta da Gruevski destekçileri kamplaşmaya ve mitingler düzenlemeye başladı.

Söz konusu Balkanlar olduğunda, siyasetin hareketlenmeye, sokakların karışmaya başladığı günlerin etnik uzantıları eksik olmaz. Dolayısıyla, yazının başında bahsettiğimiz Sırbistan ve Kosova sınırına yakın Kumanova şehrindeki kanlı baskının, Makedonya'da yaşanan siyasi çalkantıyla bağlantısı olduğundan şüphelenmek kadar doğal bir şey olamaz. Evdeki silahlı kişiler, 'Büyük Arnavutluk' idealiyle bir eylem peşinde Kosova sınırından ülkeye girmiş olabilirler hükümetin iddia ettiği gibi, ya da Gruevski giderek kontrolden çıkan olayları dizginlemek için milliyetçilik kartına ihtiyaç duymuş ve bunu planlamış da olabilir, veya bunun ardında başka bir güç, başka bir akıl da olabilir. Zira İçişleri Bakanı'nın ve İstihbarat Başkanı'nın istifasını getiren illegal kasetler ve zincirleme olarak ardından gelen protestoların ardından nelerin geleceğini kestirmek imkansız. Her an her şey olabilir ve herkes her şeyi yapabilir.

Üstelik Kumanova'yla beraber Makedonya'da yaşananlar dünyanın büyütecinin altına daha fazla girmiş oldu. Makedonya Başbakanı ve Cumhurbaşkanı ABD, AB, Türkiye, İtalya, İngiltere, Fransa, Almanya Büyükelçileri, AGİT Misyon Şefi ve NATO temsilcileriyle görüştü. NATO, Kumanova operasyonunun ve kamuoyunda yer alan iddiaların “şeffaf bir biçimde soruşturulması” çağrısı yaparken Rusya'nın hiçbir toplantıya katılmaması dikkatlerden kaçmadı.

ABD Büyükelçisi'nin Gruevski'yi eleştiren açıklamalarının yanına Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov'un geçen haftaki şu sözlerini koyduğumuzda Makedonya'nın Rusya ve ABD liderliğindeki Batı'nın yeni oyun tahtası olma ihtimalini hesaba katmak gerekiyor: “Kesin olarak bir şey diyemem ancak Makedonya'da gerçekleşen olaylar hükümetin Rusya'ya karşı uygulanan yaptırımlara katılmayı reddettiği ve Üsküp'ün Türk Akımı boru hattını aktif olarak desteklediği bir arka planda cereyan ediyor. Her iki husus da Brüksel'de ve Atlantik'in ötesinde pek çoklarının karşı olduğu konular. Arada bir bağlantı olduğu hissini atamıyoruz.”

Batı medyasındaki Üsküp ve Kumanova'dan bir Kiev Meydanı çıkarma çabalarıyla Rus medyasının Batı'yı suçlayan üslubunda yükselttiği vites, Makedonya'da taraflar geri adım atmadıkça kışkırtanların elini korkak alıştırmayacağını ve ülkeyi ikinci bir Ukrayna olana kadar kaşıyacaklarını gösteriyor. Batı 'Büyük Arnavutluk' idealini yeniden filizlendirip sokakları kan gölüne çevirmekten çekinmeyecek, Türk Akımı'nı desteklemeyeceğini açıklayan Bulgaristan'ın Makedonya sınırına gönderdiği birlikleri “Bulgarlar Makedonya'yı ilhak etmeye hazırlanıyor.” şeklinde görmeyi tercih eden Sputnik gibi haber ajanslarıyla Rusya, bu oyunda ben de varım diyecek.

Türk Akımı'na “tamam” diyen Üsküp, Batı tarafından illegal dinlemelerle, şiddetli protestolarla ve etnik çatışmaların ipucuyla denenmeye başlandı. Bakalım ABD, AB ve Rusya üstünde tepinirken ne kadar dayanabilecek? Ve sıradaki Balkan ülkesi neresi olacak?
#Makedonya
#nato
#rusya
#Türkiye
#İtalya
#İngiltere
9 yıl önce
Makedonya: Batı ve Rusya’nın yeni savaş alanı
Ukbe b. Nâfi’nin cehdi
İğne ve çuvaldız…
İhracatta Türkiye
Hizmet sektöründeki enflasyon işleri zorlaştırıyor!
Tarihin sonu ve ABD üniversiteleri