Psikopat karakterler geçidi | Sema Karabıyık

Özel televizyonların yayına başladığı zamanlardaki dizilere bakıldığında kötü karakterlerin en fazla sadist özelliklere sahip oldukları dikkat çeker. Şimdilerde ise biraz Dexter biraz Olağan Psikopatlar kitabının etkisi, kötü karakterler psikopat olarak yazılıyor. Daha da önemlisi seyirci bu psikopat karakterleri seyretmekten haz alıyor.

Eskiden seyirci normal, karakterler sadistti; şimdi karakterler psikopat, seyirci sadist. Sadizm bir yıkımı seyretmekten zevk almak şeklinde tanımlanıyor ve kötülüğün ta kendisidir deniyor.

Sadrettin, Hüseyin, Kendal, Vedat, Savcı Turgut, Belgin, Boris, Zafer, Ertan; psikopat özelliklerine sahip karakterler. En büyük özellikleri vicdandan yoksun, merhametten uzak olmaları ve yaptıklarından kesinlikle pişmanlık duymamaları. Dizi süreleri uzadıkça tek kötü karakter yetmedi, her dizide birden fazla kötü karakter ikamet etmeye başladı. Kendal kardeşi Murat’ı öldürmekten tutuklandığında güçsüz bir Kendal diziye seyirci kaybettirir yorumunu yapan televizyon yazarları oldu. Bütün meselemiz bu, seyredilmek daha çok seyredilmek. Ne anlatıldığının hiçbir önemi yok. Yeter ki reytingler düşmesin!

Kötü karakterleri insancıllaştırmak kuraldır, fazla insancıllaştırmamak ise ana kural. Seyirci kötü karakterin neden kötü olduğunu anlamalı ama onunla fazla özdeşleşmemeli. Biraz sevmek, biraz anlamak yeterli. Hayran olmak, yaptıklarından haz duymak, hak vermek, yaptıklarını hoş görecek kadar duygu dünyasına girmek; kötülüğün bulaşıcı ve yaygınlaştırıcı etkisini su yüzüne çıkarır.

Her birey kitle iletişim araçları vasıtasıyla, bilmediği ulaşamadığı dünyanın ‘görünümünü’ kafasının içinde oluşturur. Bu görünümler kişilerin dış dünya ile ilişkilerine yol gösterir.

Tansiyon hiç düşmesin aksiyon devam etsin diye sürekli sesler yüksek, yumruklar sıkılı, tokatlar yüzde patlıyor. Sorsanız herkes şiddete karşı!

Kadınlar sürekli tacize tecavüze uğruyor, sorsanız herkes tacize karşı!

Senaryo yazmak, en çok izlenen zaman diliminde yayınlanan dizi yazmak, yönetmek, biri bin yaparak kötülüğü artıracak yaygınlaşacak hikayeleri nazara vermek olmamalı. Kadın cinayetlerine dur demek için halk otobüsüne bedava binmeye çalışan kadınların yaptıkları gibi. Şiddete karşı ama bir emekçinin hakkını gasp ederek işine evine gitmeye çalışan insanlara engel olarak şiddete şiddetle karşı olacağını zannediyor kadınlar. Ya da Özgecan’ın fotoğrafını yakasına takıp siyahlar giyip halay çekenler gibi. Bu nasıl bir yas hali bu nasıl bir protesto anlayışı.

Sosyal medyada peş peşe tacize tecavüze şiddete karşı olduklarını beyan etti senaristler, ama dizilerde adam kaçırma, öldürme, patlayan silahlar, tokatlar senaryoların hammaddesi olmaya devam etti.

Dizilerin seyirciden önce birbirini etkilediğini bir temanın ya da bir eylemin diğer diziler tarafından kopyala yapıştır mantığıyla kullanıldığını daha önce de örnekleriyle yazmıştım. Son vaka Paramparça’dan Gülseren’in camı taşlama sahnesi. Kızı Hazal’ın Blue Dark’ta olduğunu öğrenen Gülseren, yağmurdan sırılsıklam olmuş vaziyette mekandan içeri alınmadı. Duruma sinirlenen Gülseren yerden aldığı taşı cama attı. İçeride müşteriler ve çalışanlar olduğunu söylemeye gerek yok. Gürültüye mekanın sahibi Cihan çıktı, ha kızınızı mı arıyorsunuz benim de o yaşlarda kızım var ben size yardım edeyim dedi. İkilinin ilk karşı karşıya geldiği sahnede, çalışanlardan başlayarak Gülseren ve Cihan’ın hepsinin tepkisi mantık dışı ama peş peşe sıralandığı için kimse yadırgamadı. Evladı uğruna her şeyi göze alan anne imajı için şiddete geçit verdi senaryo. Kara Ekmek’te Asiye gecekondunun camını aynı şekilde taşla kırdı. Kaderimin Yazıldığı Gün’de Elif’in annesi evin camlarını indirdi. Sevdam Alabora’da Zeynep içeride insanlar yemek yerken çiftlik evinin camını taşladı.

Senaryoların reyting uğruna geldiği noktayı T. S. Eliot çok iyi özetliyor: “Halka halkın istediklerini vermeye istekli olanlar, önce halkın zevklerini küçümser sonra da o zevkleri bayağılaştırır. “

#televizyon

#dizi

#seyirci

#reyting

15 Temmuz

Kudüs: Bir şehrin hikayesi

Ramazan

Seçim

Spor

Borsa