| |
İşte BTC'nin kimliği
25 Mayıs 2005'te Bakü yakınlarındaki Sengeçal terminali ana pompa istasyonunda düzenlenen törenle, ilk petrolün hatta pompalanmasına başlandı.
Ceyhan'a ilk petrol 28 Mayıs 2006'da ulaşırken, Haziran başında tankerlere ilk yükleme yapıldı.
Hat tam kapasiteyle çalışmaya başladığında Türkiye, yılda 250-300 milyon dolar civarında gelir elde edecek. Gürcistan da 50 milyon dolar gelir elde edecek.
BTC'nin son durağı Ceyhan'daki terminal, azami 300 bin grostonluk iki tankerin aynı anda yükleme yapmasına imkan veren 2,5 kmlik iskele bulunuyor.
Boru hattının dolumu için, Hazar Denizi'nin Azeri kısmındaki Azeri-Çıralı-Güneşli (ACG) yataklarından gelen 10 milyon varil petrol kullanıldı.
İlk yükmenin yapıldığı 4 Temmuz'dan bugüne kadar ise 7 tankere toplam 4,6 milyon varil ham petrol yüklendi. Günde 400 bin varilin üzerinde petrol taşındı. Bu rakam 2008 yılına kadar günde bir milyon varile çıkacak.
Hatta sekiz pompa istasyonu ve 98 vana istasyonu bulunuyor.
Boru hattı 1.500'den fazla nehir, çay ya da dereyi aşıyor ve 2.800 metre yüksekliğe kadar çıktıktan sonra Ceyhan'da yeniden deniz seviyesine ulaşıyor.
Hattın işletim süresi 40 yıl olarak belirlendi. Ancak bu süre, 10'ar yıllık dönemler halinde iki kez uzatılabilecek.
Hattın Türkiye'deki bölümü 10 jandarma karakolu ve 22 jandarma timi tarafından özel olarak korunuyor.
BTC şirketinin hissedarları ve payları şöyle: BP (yüzde 30,1); AzBTC (yüzde 25,00); Chevron (yüzde 8,90); Statoil (yüzde 8,71); TPAO (yüzde 6,53); Eni (yüzde 5,00); Total (yüzde 5.00), Itochu (yüzde 3,40); INPEX (yüzde 2,50), ConocoPhillips (yüzde 2,50) ve Amerada Hess (yüzde 2,36).
15 yıllık serüven
Azeri petrolünün Türkiye'ye boru hattıyla nakli fikri, SSCB'nin dağıldığı 1991 öncesine kadar uzanıyor. 15 yıl bu proje üzerinde çok tartışmalar yapıldı, büyük mücadeleler yaşandı. BTC'nin resmen ortaya atıldığı 1992'de güzergah dünyaya Azerbaycan-İran, Nahçıvan-Türkiye olarak ilan edilmişti. ABD'nin isteği üzerine BTC gündeme geldi. Ancak, Rus engeline takıldı. Sorun, 1999'da İstanbul'da yapılan AGİT Zirvesi'nde çözüldü. BTC anlaşmasını eski Bill Clinton'ın şahitliğinde, Süleyman Demirel, Haydar Aliyev ve Eduard Şevardnadze imzaladı 2003 yılında da ilk kazma vuruldu. 2005 sonunda BTC tamamlandı.
|
|
|